یکی از اعضای بسیار مهم بدن قلب است و سلامتی آن از اهمیت فراوانی برخوردارست. متاسفانه و خصوصا در سال های اخیر، بیماری های قلبی و عروقی در میان جوانان قربانیان فراوانی گرفته است، به همین خاطر نیز صرفنظر از سن، هر فرد بزرگسالی باید نکاتی را در مورد این عضو حساس بداند و با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی خود و به وجود آوردن عادات بهتر، از قلب خود مراقبت بهتری به عمل آورد.
پژوهش های اخیر
انجام پژوهش های فراوان نشان داده فشار خون بالا، کشیدن سیگار، تاریخچه خانوادگی و میزان کلسترول بالای خون در میان مردم آمریکا از مهم ترین دلایل مرگ در میان مبتلایان به بیماری های قلبی و عروقی هستند.
انجام پژوهش های اخیر در این زمینه که توسط پزشکان دانشکده پزشکی «سوث وسترن تکزاس» انجام شده نشان می دهد که ایجاد تغییراتی در سبک زندگی به تنهایی نمی توانند در پیش بینی بیماری های قلبی و عروقی موثر باشند بلکه ترکیبی از ۵ روش ساده و جدید راهگشای بسیار خوبی است.
انجام ده سال پژوهش مکرر در میان افراد سالم نشان داد، عده ای که در انجام ۵ روشی که در ادامه آنها را مرور خواهیم کرد، عملکرد ضعیفی داشتند، احتمال ابتلا به بیماری های قلبی در میان آنها تا ۲۰ درصد بیشتر از افرادی بود که عملکرد بهتر و بدون نقصی را نشان داده بودند.
نوار قلب
یکی از استاندارترین روش هایی که برای بررسی عملکرد عضلات قلب انجام می پذیرد، نوار قلب یا EKG است. این روش ساده، بدون آسیب و بدون درد است. همچنین یکی از بهترین راه ها برای تشخیص عوارض قلبی به شمار می رود که تنها حدود ۵ تا ۱۰ دقیقه طول می کشد. پزشک با قرار دادن ده الکترود بر روی اعضای بدن و قفسه سینه، چگونگی فعالیت قلب را مورد بررسی قرار داده و هر گونه ریتم غیرطبیعی همچون «آرتیمی» و یا سایر وضعیت های خطرناک مرتبط با قلب را تشخیص می دهد.
دکتر «اندرو فریمن» رئیس بخش پیشگیری از بیماری های قلبی و عروقی یکی از مراکز درمانی و معاون سخنگوی دانشکده قلب آمریکا، می گوید، نوار قلب یکی از پایه ای ترین روش هایی است که برای تشخیص عوارض قلبی مورد بررسی قرار می گیرد. وی بر این باورست که برای افراد معمولی لزوم چندانی برای بررسی وضعیت قلب شان وجود ندارد اما در میان افراد سیگاری، افرادی با کلسترول بالا و یا تاریخچه خانوادگی از بیماری های قلبی، این چکاپ ها باید به صورت منظم صورت پذیرد.
اسکن کلسیم عروق کرونر
اگر پزشک تان این احتمال را بدهد که شما در معرض پیشرفت بیماری قلبی هستید احتمالا این روش را برای شما تجویز می کند. در این نوع از اسکن که سی تی اسکنی با اشعه های ضعیف است، میزان کلسیم ساخته شده در عروق کرونر نشان داده می شود.
دکتر «فریمن» می گوید: “زمانی که کلسیم در عروق کرونر دیده می شود نشان دهنده درجه ای از تصلب شریان است که در دیوار رگ ها تجمع پیدا کرده». وی ادامه می دهد: “در کل میزان کمتر کلسیم در عروق، به عملکرد بهتر قلب می انجامد این در حالی است که میزان بالای آن خطر ابتلا به حملات قلبی و یا سایر بیماری های قلبی را سبب خواهد شد.”
افرادی که فشار خون و کلسترول بالاتری دارند و یا در میان اعضای خانواده آنها سابقه ابتلا به بیماری های قلبی وجود دارد، بهتر است در مقایسه با سایر افراد مراجعات بیشتری برای چکاپ و انجام چنین اسکنی داشته باشند. همچنین دکتر فریمن مردان بالای ۷۰ سال را بیشتر در معرض شکل گیری کلسیم در عروق کرونر می داند.
آزمایش خون «برای پروتئین واکنشی سی» (C-reactive protein)
به گفته دکتر فریمن، یکی از عواملی که منجر به ایجاد تورم در بدن می شود و احتمال ابتلا به بیماری های قلبی را نیز افزایش می دهد، آزمایش خونی است که در آن میزان «پروتئین واکشنی خون» یا CRP سنجیده می شود. با بررسی این پروتئین به برخی از مسائل مربوط به سلامتی پی برده می شود که از آن جمله می توان به بیماری های قلبی اشاره کرد.
دکتر فریمن می گوید که نتیجه نه چندان خوب از چنین تستی سبب می شود که راهکارهای پیشگیرانه ای از جمله رژیم های غذایی با پایه گیاهی، تمرین و ورزش روزانه و کاهش سطح استرس به بیماران پیشنهاد شود.
سنجش پپتید ناتریورتیک مغز
این امکان وجود دارد که متخصص قلبی که به او مراجعه کرده اید، میزان ماده شیمیایی موسوم به NT-proBNP موجود در خون شما را نیز مورد آزمایش قرار دهد که به «پپتید ناتریورتیک مغز» نیز شناخته می شود. این هورمون هم توسط قلب و هم توسط مغز در پاسخ به استرس های وارد آمده بر قلب ترشح می شود.
دکتر فریمن می گوید سطح بالای BNP هوشداری است که نشان می دهد عضلات قلب دچار فشردگی و سفتی شده اند. دلیل چنین عارضه ای اغلب عدم تحرک مداوم است. این نشانه یکی از نخستین علائم عملکرد ضعیف قلب به شمار می آید. با ایجاد اندکی تغییر در سبک زندگی، می توان از فشار بر قلب پرهیز کرد. همچنین آغاز یک رژیم غذایی سالم، ورزش مداوم و ترک سیگار نیز می توانند موثر باشند.
آزمایش خون تخصصی «تروپونین تی»
آخرین روشی که در این مطلب و برای تشخیص عوارض احتمالی قلبی به شما معرفی می شود، نوعی آزمایش خون برای سنجش سطح پروتئینی به نام «تروپونین تی» است. این پروتئین در زمانی که قلب با استرس شدیدی مواجه می شود و یا صدمه می بیند، تشرح می شود.
در نمونه های رایج چنین سنجشی، تنها می توانستند مقادیر فراوانی از این پروتئین را در هنگام آزاد شدن مورد بررسی قرار دهد که عمدتا در فعالیت های فراوانی چون دوی ماراتون و یا در زمان احساس دردهای حاصل از حمله قلبی قابلیت بررسی را داشتند اما اکنون و در نمونه های جدید آن امکان سنجش مقدار کمی از این پروتئین نیز وجود دارد. همین امر سبب شده که پزشکان بتوانند قبل از پیشرفت بیماری قلبی و در همان مراحل ابتدایی، مشکلات احتمالی قلب را تشخیص دهند. برای آگاه شدن از آخرین نتایج حاصل از چنین آزمایشی هنوز هم باید اندکی صبر کرد.
روش هایی که به اختصار در اختیارتان قرار گرفتند به شما کمک خواهند کرد در ابتدایی ترین لحظات شکل گیری عوارض قلبی از آنها آگاه شوید و در صدد برطرف کردن آنها برآیید. همان طور که در طول متن نیز به آن اشاره شد، در بسیاری از مواقع و با تشخیص زودهنگام یک عارضه، می توانید با ایجاد تغییراتی در سبک زندگی خود آن را تحت کنترل داشته باشید.
عکس اول، چقدر منشوریه!