همه مدارک مورد نیاز برای اپلای دانشگاه های خارج از کشور

راهنمای اپلای در سال ۱۳۹۷

همواره برای متقاضیان تحصیل در دانشگاه ها و موسسات آموزش عالی خارج از کشور در مقاطع کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترا، این سوال مطرح می شود که چه شرایطی را برای قبولی در رشته و دانشگاه کشور مقصد باید داشته باشندو اصولا چه مدارکی مورد نیاز است.

این سوال عمومی صدها هزار متقاضی ایرانی تحصیل در دانشگاه های خارج از کشور است که به رویای کار و اقامت و تحصیل، رهسپار مقصدهای تحصیلی معروف و یا غیر معروف ایرانیان در آنسوی آبها می شوند. در این گفتار، شما را با مدارک عمومی و اختصاصی مورد نیاز ادمیشن در دانشگاه های خارج از کشور آشنا میکنیم.

با ما همراه باشید.

• مدارک عمومی مورد نیاز

برای قبولی در مقاطع مختلف رشته های دانشگاهی در دانشگاه های آنسوی مرز، چه دانشگاه مقصد، آزمون ورودی داشته باشد چه نداشته باشد، چه به زبان انگلیسی باشد چه نباشد، چه رایگان باشد چه نباشد، چه مورد تایید وزارت علوم یا وزارت بهداشت ایران باشد یا نباشد، نیازمند ارائه مدارک عمومی هستید که از داوطلبان درخواست می شود. این مدارک عبارتند از:

۱-رونوشت گذرنامه

گذرنامه شما باید حداقل ۱ سال اعتبار داشته باشد تا در صورت دریافت ادمیشن ، امکان الصاق برچسب روادید در ان برای اعطای روادید تحصیلی یکساله به شما وجود داشته باشد.

۲-ترجمه رسمی مدارک تحصیلی

کلیه مدارک تحصیلی شما اعم از دیپلم، مدرک کارشناسی یا کارشناسی ارشد، ریز نمرات مربوطه می بایست ترجمه رسمی شده و ممهور به مهر وزارت امور خارجه اسلامی ایران و وزارت دادگستری باشد. به همین خاطر۷ می بایست کلیه مدارک تحصیلی خود را که به تایید وزارت آموزش و پرورش یا وزارت آموزش و تحقیقات و فناوری کشور رسیده است را توسط مترجمان رسمی ، ترجمه کنید.

برخی از سفارت خانه ها مثل سفارت فرانسه در تهران، مترجمان مورد تایید خود را فهرست کرده اند . ترجمه رسمی مدارک تحصیلی داوطلبان می بایست بدون خط خوردگی و مورد تایید وزارت خارجه باشد. در صورتی که دانشگاه مقصد، نیازی به تایید وزارت خارجه ندارد، می توانید مدارک را با مهر مترجم رسمی، به دانشگاه ارسال کنید. حتی المقدور از ترجمه های رسمی، فایل PDF تهیه کنید.

۳-رزومه تحصیلی

برای ورود به کلیه مقاطع تحصیلی در دانشگاه های خارج از کشور، از شما رزومه تحصیلی درخواست می شود. رزومه تحصیلی یا رزومه شغلی متفاوت است. در رزومه شغلی، شما اشاره ریز به فعالیت های تحقیقاتی و آکادمیک خود نمی کنید و معمولا فراخور هر درخواست شغلی، رزومه ای مرتبط با فیلد مورد نظر تهیه می شود. اما در رزومه تحصیلی، کلیه فعالیت های علمی و تحقیقاتی باید قید شود.

در رزومه تحصیلی شما باید فهرست مقاطع تحصیلی خود را با نام محل تحصیل و کشور و مدرک اخذ شد ذکر کنید. همچنین در صورتی که علاقمند بودید،‌ عنوان پایان نامه کارشناسی یا کارشناسی ارشد را در صورت موجود بودن ذکر نمایید. توانایی خود در کار با رایانه را ذکر کنید. همچنین توانایی خواندن و نوشتن به زبان های خارجه را ارائه کنید. اگر به ورزش ها و فعالیت های هنری علاقه دارید، با سطح توانایی خود، آنها را نیز قید کنید.

در صورتی که عضویت در موسسات و انجمن های بین المللی دارید نیز قید کنید. در صورتی که در دوره های صلاحیت حرفه ای مثل NEBOSH, PMP و امثالهم شرکت کرده اید و مدرک دریافت کردید، نوع و سال دریافت مدرک را قید کنید.

۴-بیانیه هدف

معمولا از متقاضیان تحصیل در خارج از کشور درخواست می شود که علت علاقمندی به تحصیل در دانشگاه مورد علاقه خود را ذکر کنند. این کار در نامه ای به نام SATETEMENT OF PURPOSE قید می شود که اصطلاحا SOP خوانده می شود. در بیانیه هدف شما اعلام می کنید که :

• هدف شما از تحصیل در مقطع فلان چیست.
• هدف شما از تحصیل در رشته فلان چیست
• هدف شما از تحصیل در این دانشگاه چیست
• چه پیش زمینه تحصیلی و تحقیقاتی و کاری نسبت به رشته مورد تقاضا دارید
• قصد دارید در زمان تحصیل در دانشگاه چه فعالیتی انجام دهید
• قصد دارید پس از دانش اموختگی، در چه حوزه هایی فعال شوید.
• دوست دارید در چه موضوعات شغلی یا تحقیقاتی مربوط به رشته مورد نظر فعالیت کنید.

بیانیه هدف خوب معمولا ۲ صفحه است. بیانیه هدف در واقع بیان علایق واقعی بر اساس ظرفیت های مشخص علمی و تجربیات شما است و بیانیه آرزو و رویا نیست! چرا که باید نسبت به مفاد مندرج در آن، همچون مواردی که در رزومه قید می کنید، امکان دفاع داشته باشید.

پس بیانیه هدف را باید به خوبی بنویسید و بدون اشکال گرامری و نوشتاری، ضمیمه مدارک کنید. بیانیه هدف خوب و شفاف مشخص میکند که شما تا چه اندازه برای تحصیل در رشته و مقطع مورد نظر، جدی و علاقمند هستید. البته بیانیه هدف، نه شرط لازم و نه شرط کافی برای اخذ ادمیشن از دانشگاه مقصد است.

۵-فرم تقاضانامه

برخی از دانشگاه های دنیا از داوطلبان درخواست می کنند که با دریافت کد کاربری و رمز عبور از سایت دانشگاه، نسبت به تکمیل APPLICATION اقدام کنند. در این حالت، معمولا از شما درخواست می شود که فایل پی دی اف مدارک هویتی، تحصیلی، رزومه و بیانیه هدف را داخل اپلیکیشن آپلود و SUBMIT کنید. اگر دانشگاه مقصد از شما APPLICATION FEE درخواست کرد نیز بایستی با کارت های اعتباری بین المللی، این هزینه پرداخت شود. اگر کارت اعتباری ندارید، از شرکت های پرداخت مجازی ایرانی که نماد اعتماد الکترونیک از وزارت صنعت و معدن کشورمان را دارند درخواست کنید تا با دریافت معادل ریالی اپلیکیشن فی، هزینه را از جانب شما پرداخت کنند.

۶-توصیه نامه

برخی از دانشگاه ها از داوطلبان مقطع ارشد و دکترا درخواست میکنند که ضمیمه مدارک خود، توصیه نامه یا LETTER OF RECOMMENDATION که LOR یا RL خوانده می شود را ضمیمه کنند. توصیه نامه در واقع توصیه یک استاد یا محقق یا فردی است که شما را می شناسد  و به ظرفیت های علمی و آکادمیک شما اشراف خوب دارد. معمولا ۲ یا ۳ توصیه نامه نیاز است. داشتن توصیه نامه، شرط لازم یا شرط کافی برای ادمیشن نیست. حتی توصیه نامه از رییس برترین دانشگاه های دنیا نیز نمیتواند در صورتی که حائز شرایط ورود به مقاطع مختلف دانشگاه ها باشید، فاکتور تعیین کننده برای قبولی شما باشد.

البته برخی از دانشگاه ها از شما میخواهند که از توصیه کننده بخواهید که در یک پست الکترونیک، مستقیم به دانشگاه نامه نوشته و شما را برای تحصیل توصیه کنند.

• مدارک اختصاصی مورد نیاز دانشگاه ها

علاوه بر مدارک عمومی، مدارک اختصاصی نیز از داوطلبان تحصیل در دانشگاه های خارج از کشور خواسته میشود که در زمان اپلای، می بایست ضمیمه مدارک کنند. عدم ضمیمه کردن مدارک اختصاصی برای ادمیشن در دانشگاه ها،عدم قطعیت در ثبت نام را ایجاد میکند و اپلیکیشن شما برای بررسی نهایی، از قسمت admission department دانشگاه به دانشکده مربوطه ارجاع نمی شود و در واقع درخواست شما مردود می شود. اگر هم هزینه ثبت نام پرداخت کرده باشید، به شما عودت نخواهد شد.

مدارک اختصاصی مورد نیاز دانشگاه ها، معمولا موارد زیر است:

• IELTS :  مهم ترین مدرک برای ادمیشن در دانشگاه های انگلیسی زبان جهان است. سالانه صدها هزار نفر در سراسر جهان در سنترهای برگزاری آزمون آیلتس شرکت میکنند. آیلتس به صورت کاغذی برگزار می شود و رنج نمره آن بین ۰ تا ۹ است. دانشگاه ها برای پذیرش داوطلبان در مقطع کارشناسی ، آیلتس ۵.۵ و برای مقطع کارشناسی ارشد و دکترا، آیلتس ۶.۵ آکادمیک به بالا نیاز دارند. آیلتس ۴ مهارت خواندن-نوشتن-گوش کردن و صحبت کردن را می سنجد و میانگین نمره این ۴ مهارت، اصطلاحا band score نهایی را مشخص می کند. آیلتس ۲ سال اعتبار دارد و در سنترهای ایران برگزار می شود.
• تافل: آزمون تعیین سطح زبان انگلیسی دانشجویان بین المللی برای ورود به دانشگاه های انگلیسی زبان است. تافل فقط به صورت اینترنتی برگزار می شود و رنج نمره آن از ۰ تا ۱۲۰ است. دانشگاه ها معمولا برای قبولی داوطلبان برای ورود به دانشگاه در مقطع کارشناسی، تافل ۷۰ تا ۷۵ و شرط دریافت تافل ۸۰ تا ۹۰ از ۱۲۰ را برای ورود به مقطع ارشد و دکترا معرفی می کنند. اعتبار مدرک تافل ۵ سال است.
• مدرک GRE-GMAT: اگر قصد دریافت ادمیشن در مقطع کارشناسی ارشد و دکترا در دانشگاه های آمریکا را دارید، در اختیار داشتن این ۲ مدرک الزامی است. اگر قصد دارید در رشته های مدیریت، حسابداری و اقتصاد و MBA تحصیل کنید، اخذ مدرک GMAT ضروری خواهد بود. برخی از دانشگاه ها، حداقل نمره را برای داوطلبان در نظر می گیرند که اگر این شرایط را نداشته باشند، حق اپلای ندارند. البته همیشه استثنائاتی وجود دارد.
• مدرک SAT : برای علاقمندان به تحصیل در مقطع کارشناسی برخی از دانشگاه های انگلیسی زبان دنیا، در اختیار داشتن مدرک سات الزامی است. ساختار آزمون سات هم مانند جی آر ایی است.
• آزمون ورودی: معمولا دانشگاه های هنر و پزشکی، برای اعطای ادمیشن به داوطلبان، آزمون ورودی یا entrance exam برگزار می کنند که شرایط و مدرک مورد نیاز شرکت در این ازمون ها را باید از سایت دانشگاه مقصد سوال کنید.

پرسش و پاسخ درباره مدارک مورد نیاز پذیرش از دانشگاه های خارج از کشور

۱-استاد دوره کارشناسی بنده به زبان انگلیسی مسلط نیست. چگونه توصیه نامه دریافت کنم؟

پاسخ: حتی الامکان از اساتید که به زبان انگلیسی آشنایی دارند برای دریافت توصیه نامه اقدام کنید. اگر استاد مربوطه به انگلیسی مسلط نیست، متن توصیه نامه را دریافت و سپس ترجمه رسمی کرده و ضمیمه مدارک کنید.

۲-آیا توصیه نامه تحصیلی می بایست روی سربرگ دانشگاه باشد؟

پاسخ: خیر. شما میتوانید توصیه نامه تحصیلی را از کارفرما یا سرپرست جایی که در انجا مشغول به کار و تحصیل بودید را نیز دریافت کنید.

۳-آیا توصیه نامه تحصیلی می بایست مستقیم به دانشگاه ارسال شود؟

پاسخ: برخی از دانشگاه ها، داوطلبان را موظف میکنند تا توصیه نامه ها را با مدارک خود ارسال نکرده و از توصیه کننده بخواهند فایل یا hard copy آن را به دانشگاه مقصد ارسال کنند.

۴-آیا در رزومه تحصیلی می توان جزییات پایان نامه کارشناسی/کارشناسی ارشد را توضیح داد؟

پاسخ: خیر. بهتر است این کار به صورت خلاصه در بیانیه هدف قید شود.

۵-مدرک آیلتس من ۵.۵ جنرال است. آیا میتوان برای ادمیشن دانشگاه های آمریکایی اقدام کنم؟

پاسخ: خیر. برای ورود به دانشگاه ها، در اختیار داشتن مدرک آیلتس آکادمیک مورد نیاز است.

۶-دریافت مدرک آیلتس آسان تر است یا تافل؟

پاسخ: آزمون آیلتس و آزمون تافل، دو آزمون با ساختارها و روش آزمون کاملا متفاوت است. می بایست از طریق ویدیو های اینترنتی، با ساختار این دو آزمون و خواسته ها و تطبیق نیازهایش با توانایی علمی خود اقدام کنید.

۷-چگونه یک بیانیه هدف خوب بنویسم؟

پاسخ: برای این کار، طریق نوشتن بیانیه هدف خوب را در این لینک فرا بگیرید  و بیانیه های هدف خود را در اختیار اساتید و دانشجویان پذیرفته شده در دانشگاه های خارچ از کشور برای انجام اقدامات اصلاحی و نگارشی قرار دهید.

۸-برای کاهش هزینه ها در ترجمه رسمی چه باید کرد؟

پاسخ: توصیه می شود برای کاهش هزینه ها در ترجمه رسمی مدارک تحصیلی خود، با توجه به اینکه نیازمند به اپلای در چند دانشگاه به طور موازی هستید، از مترجم رسمی تخفیف گرفته و از دانشگاه مقصد درباره الزام یا عدم الزام مهر کردن ترجمه ها به مهر وزارت خارجه و دادگستری سوال کنید. این کارها، هزینه نهایی ترجمه رسمی مدارک تحصیلی شما را به طرز قابل ملاحظه ای کاهش می دهد.

۹-آیا حضور در کنفرانس های بین المللی عاملی موثر در ادمیشن است؟

پاسخ: الزاما خیر. اما حضور در کنفرانس های بین المللی در صورتی که منجر به سابمیت مقاله یا پوستر شما در کنفرانس و ژورنال های آن شده است را در رزومه تحصیلی قید کنید.

۱۰-نمره GRE من در ۲ آزمون داده شده، حداقل های مورد نیاز تحصیل در دانشگاه های آمریکا را کسب نکرد. چه باید بکنم؟

پاسخ: برای آزمون سوم تلاش کنید یا هر دو کارنامه را به دانشگاه مقصد ارسال کنید تا تصمیم گیری شود.

۱۱-برای دریافت بورس از دانشگاه های اروپا چه نمره آیلتس یا تافل نیاز است؟

پاسخ: دریافت بورس از دانشگاه های اروپا، منوط به نمره آیلتس یا تافل نیست. چرا که دریافت بورس، الزامات دیگری دارد که باید در نظر داشت. مثل: بودجه دانشکده/استاد، قابلیت علمی شما و امثالهم.

۱۲-آیا برای تحصیل در دانشگاه های فرانسه، آلمان و نروژ در مقطع کارشناسی می بایست آیلتس ارائه کرد؟

پاسخ : خیر. چون تحصیل در مقطع کارشناسی در این دانشگاه ها عموما به زبان رسمی خود آن کشور است.

۱۳-آیا امکان ارسال نسخه الکترونیکی مدارک به جای HARD COPY وجود دارد؟

پاسخ: حتی اگر برای دریافت ادمیشن مقدماتی، فایل کفایت کند، اما برای صدور ادمیشن نهایی، در اختیار داشتن نسخه ترجمه شده الزامی است.

۱۴-من در یک دانشگاه انگلیسی زبان تحصیل کرده ام. آیا باید مدرک آیلتس یا تافل بگیرم؟

پاسخ. در صورتی که به زبان انگلیسی در دانشگاهی در خارج از کشور تحصیل کرده اید و پایان نامه خودرا به این زبان نوشته اید و زبان رایج در دانشگاه مقصد نیز ، انگلیسی بوده است، معمولا از شرط: English Language proficiency requirements معاف شده و اصطلاحا English language waiver دریافت می کنید. اما باید این موضوع را با دانشگاه مطرح تا پاسخ رسمی دریافت کنید.

۱۵-در کشوری انگلیسی زبان متولد شده ام و زبان من native است. برای ادمیشن در مقطع ارشد، نیاز به آیلس یا جی آر ایی دارم؟

پاسخ: در این حالت از شرط ارائه مدرک زبان در صورت اثبات تسلط به زبان انگلیسی معاف شده اما همچنان نیازمند ارائه مدرک GRE هستید.

۱۶-حداقل نمره انگلیسی موردنیاز دانشگاه های انگلیسی زبان را چگونه میتوان متوجه شد؟

پاسخ. باید به سایت دانشگاه مقصد مراجعه کنید. مثلا در دانشگاه واشنگتن، در این بخش، اطلاعات مورد نیاز ارائه شده است یا در سایت دانشگاه KTH سوئد، باید به این لینک بروید.

۱۷-قصد قبولی در رشته پزشکی /دندان پزشکی در دانشگاه های آلمان/فرانسه دارم. چه مدارکی مورد نیاز است؟

پاسخ: کلیه مدارکی که در بخش مدارک عمومی معرفی شد مورد نیاز است. مدارک اختصاصی را باید از دانشگاه مقصد سوال کنید. چرا که هر دانشکده پزشکی اروپایی، شرایط مخصوص به خود را دارد.

۱۸-آیا ترجمه رسمی فرانسوی مدارک تحصیلی برای ارسال آن ها به دانشگاه انگلیسی زبان کفایت میکند؟

پاسخ : خیر.

۱۹-آیا پیش از ارسال مدارک تحصیلی به دانشگاه مقصد، می بایست استاد راهنما پیدا کنیم؟

پاسخ: معمولا خیر. مگر اینکه در بخش نیازمندی های پذیرش، این موضوع ذکر شده باشد. معمولا برای ادمیشن در مقطع دکترا ، چنین مقوله ای، موضوعیت پیدا می کند.