سقوط شهاب سنگ در قائم شهر! این تیتر خبری بود که چند روز پیش سر و صدای زیادی در رسانه های ایران به پا کرد. ماجرا از این قرار بود که یکشنبه شب صدای انفجار مهیبی در قائم شهر مردم را به خیابان ها کشاند. شدت انفجار به حدی بود که حفره ای به عمق چهل سانتیمتر و وسعت سه متر در محل انفجار ایجاد شد. اگرچه هنوز علت قطعی این حادثه اعلام نشده اما از آنجایی که جز خاکستر و سنگ ریزه هیچ شئ یا قطعه ی دستسازی در محل انفجار یافت نشده، مسئولان امر عامل انفجار را انسانی نمی دانند و طبق گمانه زنی ها برخورد شهاب سنگ محتمل تر است.
اما شهاب سنگ ها واقعا چه هستند؟ شاید بد نباشد کمی بیشتر درباره ی این مهمان سرزده ی کره ی زمین بدانیم. با بیست حقیقت جالب درباره ی شهاب سنگ ها همراه باشید.
شهاب سنگ ها قطعاتی از سیارک ها یا ستاره های دنباله دار هستند که به دور خورشید در گردش اند. وقتی شهاب سنگ ها در برخورد با لایه ی جو زمین مشتعل شده و شبیه به یک ستاره ی دنباله دار به نظر می رسند، اصطلاحا به آن ها شهاب می گویند. اما اگر این اجرام از لایه ی جو زمین عبور و با سطح زمین برخورد کنند به آن ها شهاب سنگ می گویند.
۱- روزانه میلیون ها شهاب با لایه ی جو زمین برخورد می کند.۲- شهاب سنگ ها در مدارها و با سرعت های مختلفی به دور خورشید گردش می کنند. بالاترین سرعت گردش مشاهده شده در میان شهاب سنگ ها، چهل و سه کیلومتر در هر ثانیه است.۳- هر ساله نزدیک به پانصد شهاب سنگ با سطح زمین برخورد می کند اما تنها پنج عدد از آن ها برای انجام تحقیقات به دست دانشمندان می رسد.۴- شهاب ها با توجه به عناصر تشکیل دهنده ای که دارند، در رنگ های مختلفی ظاهر می شوند و دنباله ی آن ها گاهی قرمز، زرد و سبز است. علت این مسأله به فرآیند یونیزاسیون مولکول ها (تجزیه ی مولکول های خنثی به یون های مثبت و منفی) برمی گردد.۵- بعضی از شهاب ها از میان مسیر منتهی به لایه ی جو زمین عبور می کنند و دوباره از آن خارج می شوند. به آن ها سنگ های آسمانی زمین می گویند.۶- شهاب سنگ ها به دو دسته تقسیم می شوند. یک دسته شهاب سنگ های یافت شده ای هستند که پیش از آن، سقوط آن ها رصد نشده و دیگری شهاب سنگ هایی هستند که سقوط آن ها از آسمان رصد و محل برخورد آن ها با موفقیت رهگیری شده است. تا به امروز چهار هزار شهاب سنگ از دسته ی اول و هزار مورد از دسته ی دوم جمع آوری شده است.۷- طبق مشاهدات رادارها، شبانه دوازده هزار شهاب به اندازه ی یک ذره ی غبار به لایه ی جو زمین می رسند. با این حال، آن ها معمولا به اندازه ی یک سنگ ریزه و کوچک تر از توپ بیس بال هستند.۸- بارش های شهابی زمانی رخ می دهند که تعداد زیادی شهاب در مدت زمانی کوتاه ظاهر می شوند.۹- سالانه در حدود سی بارش شهابی قابل مشاهده برای ساکنان زمین رخ می دهد.۱۰- شهاب سنگ ها از دوران باستان وجود داشته اند اما از سال ۱۸۳۳ آن ها را از اجزای منظومه ی شمسی به حساب آوردند.۱۱- اگر شهابی یک انفجار صوتی ایجاد کند، صدای آن چند ثانیه بعد از مشاهده شدن شهاب شنیده می شود.۱۲- به دلیل آنکه بخش زیادی از سطح زمین از آب پوشیده شده، اغلب شهاب ها در اقیانوس ها سقوط می کنند.۱۳- یکی از دلایل مطرح شده در خصوص انقراض دایناسورها، برخورد یک شهاب با کره ی زمین است. اعتقاد بر آن است که برخورد شهابی به طول ۱۳ کیلومتر با کره ی زمین و ابرهای غبارآلود ناشی از آن، اثرات زیان باری بر آب و هوای کره ی زمین گذاشت.۱۴- در افریقای جنوبی خرید و فروش شهاب سنگ ها غیر قانونی است.۱۵- پژوهشی در سال ۱۹۸۵ بیان می کند هر صد و هشتاد سال یک بار، یک شهاب سنگ با انسانی برخورد می کند.۱۶- طبق گزارش ها، در جریان بارش شهابی «لئونید» که در سال رخ ۱۸۳۳ داد، ده هزار شهاب در هر ساعت و ده تا پانزده شهاب در هر ثانیه مشاهده شد.۱۷- بر اساس برآوردهای علمی، سالانه صد و ده هزار تن ماده ی جامد در اثر شهاب سنگ ها روی زمین سقوط می کند.۱۸- بزرگ ترین شهاب سنگ شناخته شده شهاب «هوبا» در کشور افریقایی نامیبیا است. اندازه ی فعلی این شهاب، حدود ۳*۳*۱ متر و وزن آن حدود شصت و شش هزار کیلوگرم است. این شهاب اولین بار در سال ۱۹۲۰ توسط یک کشاورز مشاهده شد. سالم ماندن آن احتمالا به دلیل فلزی بودن آن بوده؛ به طوری که بخش عمده ی آن از آهن و شانزده درصد آن از فلز نیکل تشکیل شده است.۱۹- نخستین باری که یک شهاب پیش از برخورد با زمین رهگیری شد در ششم اکتبر سال ۲۰۰۸ بود. یک سیارک چهار متری در فضا و در مسیر برخورد با زمین مشاهده و روز بعد وارد لایه ی جو زمین شد. این شهاب سنگ در منطقه ای دورافتاده در سودان شمالی با زمین اصابت کرد. مشاهده ی یک شهاب در فضا و رهگیری آن پیش از برخورد با زمین، دستاورد بزرگی برای دانشمندان بود.۲۰- در میان شهاب سنگ های یافت شده در منطقه ی آنتارکتیکا (قاره ی قطب جنوب)، شانزده شهاب سنگ را از سیاره ی مریخ می دانند. گاز ناشی از این شهاب سنگ ها با اتمسفر سیاره ی مریخ مطابقت دارد.
خیلی عالی کاربردی ومفید ممنون