آشنایی با سازمان هواپیمایی، مدارس و آزمون های بین المللی خلبانی در ایران

آنچه برای خلبان شدن نیاز دارید

سازمان هواپیمایی کشوری از جمله سازمان های دولتی پر سابقه کشور است که همانطور که از نامش پیداست، مسئولیت امور ساماندهی، مدیریت و نظارت بر حمل و نقل هوایی کشور را بر عهده دارد. اگر شما قصد داشته باشید تا به عنوان مهماندار، سر مهماندار، خلبان، کمک خلبان، مهندس پرواز و امثالهم در شرکت های هواپیمایی خصوصی یا دولتی مشغول  به فعالیت بشوید، اخذ تاییدیه و دریافت گواهینامه صلاحیت حرفه ای از سازمان هواپیمایی کشور الزامی است. همچنین اشخاص حقوقی که قصد راه اندازی خط هوایی دارند نیز می بایست مجوزهای لازم را از این سازمان اخذ کنند. در سالهای اخیر به دلیل تاخیرات و سقوط شماری از هواپیماهای کشورمان، سازمان هواپیمایی کشور در کانون توجه رسانه ها قرار گرفت.

با پیوستن ایران به کنوانسیون شیکاگو در سال ۱۳۲۸ و تصویب قانون هواپیمایی کشوری توسط مجلس شورای ملی؛ به منظور اجرای این قانون و ماده ۵ اصلاحی آن در سال ۱۳۶۷ سازمان هواپیمایی کشوری تأسیس و به عنوان نماینده حاکمیت، متولی این بخش از حمل و نقل به منظور جابجایی بار و مسافر شده است. سرویس دانستنی های روزیاتو برای آشنایی مخاطبان، امروز نگاهی دارد به وظایف و خدمات گسترده سازمان هواپیمایی کشور. با ما همراه باشید.

درباره سازمان هواپیمایی کشوری

در سال ۱۳۲۸ با تصویب قانون هواپیمایی کشوری به صورت اداره کل مستقلی با نام « اداره کل هواپیمایی» تاسیس گردید. متعاقباً، براساس ماده (۴) قانون «تغییر نام وزارت راه و ترابری» مصوب ۱۳۵۳ این اداره کل از وزارت راه منتزع و با نام سازمان هواپیمایی کشوری به وزارت جنگ سابق، انتقال یافت. مجدداً، در سال ۱۳۵۷ طبق مصوبه شورای عالی انقلاب سازمان هواپیمایی کشوری به وزارت راه منتقل گردید و نهایتاً به موجب ماده (۵) قانون هواپیمایی کشوری اصلاحی ۱۳۶۷ به صورتی سازمانی مستقل به نام سازمان هواپیمایی کشوری وابسته به وزارت راه و ترابری تاسیس گردید. امروزه وزارت راه و ترابری به وزارت راه و شهرسازی تغییر نام یافته است و مسئولیت این وزارتخانه در دولت دوم روحانی با دکتر آخوندی است.

در آذر ماه ۱۳۲۳ شرکت سهامی هواپیمایی ایران که یک شرکت خصوصی بود با سرمایه عده ای از بازرگانان برای حمل و نقل هوایی کشوری تشکیل و از سال ۱۳۲۵ شروع به فعالیت نمود شرکت مذکور برای اولین با سرویس های منظمی بین برخی مراکز استان ها برقرار نمود . در سال ۱۳۳۷ شرکت هواپیمایی دیگری به نام شرکت هواپیمایی پارس که ان نیز با سرمایه عده ای از تجار تشکیل شده بود به فعالیت حمل و نقل هوایی منحصرا بین ایران و کشورهای خارجی و بیشتر در زمینه حمل بار پرداخت .

در سال ۱۳۴۵ مطابق با قانون « تاسیس شرکت هواپیمایی جمهوری اسلامی ایران و مقررات بهره برداری هوایی کشوری» دولت با خرید سهام شرکت های هواپیمایی ایران و پارس ، شرکت هواپیمایی ملی ایران (ایران ایر) را برای حمل و نقل مسافر و بار و محمولات پستی تاسیس نمود. ایران ایر در نقاط مختلف جهان شعبه دارد. معروف ترین دفاتر ایران ایر در خارج از کشور در خیابان شانزلیزه پاریس و خیابان کونگز گاتان استکهلم سوئد است.

وظایف سازمان هواپیمایی کشوری

•  ایجاد، توسعه، بهره‌برداری و نگهداری فرودگاه‌ها و دستگاه‌های ناوبری و مخابراتی که مخصوص تنظیم رفت‌وآمد هواپیماها و تأمین بی خطری پرواز آنها است و به طور کلی هر نوع نظارت و مساعدتی که به منظور پیشرفت هواپیمایی کشوری و تأمین بی خطری پرواز لازم باشد.
• نظارت در فعالیت هواپیمایی کشوری طبق مقررات مربوط به منظور جلوگیری از وقوع مخاطرات و رقابت‌های مضره بین متصدیان حمل‌ و نقل هوایی و حفظ مصالح عمومی
•  تربیت متخصصین فنی هواپیمایی کشوری با هماهنگی دستگاه‌های ذی‌ربط
• اهتمام در پیشرفت و توسعه هواپیمایی کشوری و تشویق صنایع مربوط
• مطالعات و تحقیقات علمی و فنی در مسائل مربوط به هواپیمایی کشوری و ایجاد تسهیلات و تشویق افراد و مؤسسات صلاحیت‌ دار به انجام این امور و تهیه موجبات آن.
• تهیه طرح موافقت نامه و قراردادهای هواپیمایی با دول خارجی که طبق مقررات به وسیله دولت تقدیم مجلس شورای اسلامی میشود.
• سیاست گذاری و برنامه‌ریزی و تعیین‌ خط‌مشی های فنی، اقتصادی، بازرگانی بین‌المللی حمل‌ و نقل‌ هوایی کشور.
•  سیاست گذاری و برنامه‌ریزی در مورد نوع‌، تعدد جایگاه‌ دستگاه هایی ناوبری و کمک‌ ناوبری و ارتباطی در فرودگاهها و نظارت‌ بر عملکرد فرودگاهها
• ‎  سیاست گذاری و برنامه‌ریزی در زمینه‌ آموزش‌ و تربیت‌ پرسنل‌ متخصص‌ هواپیمایی برای کلیه‌ موسسات‌ هواپیمایی سیاست گذاری و برنامه‌ریزی در امور مخابراتی و صدور دستورالعمل‌های مربوطه‌ به‌ امور مخابرات‌ و مبادله‌ پیامها و دستگاه های مورد نیاز در فرودگاهها.
•   برنامه‌ریزی در خصوص‌ برقراری سیستم‌هایی برق‌ اضطراریی و روشنایی باندها و نظارت‌ بر نصب‌ و بهره‌برداری‌ صحیح‌ از سیستم‌ها و تجهیزات‌ مربوطه‌. ‎‎‎
•  صدور دستورالعمل‌های مورد نیاز در امور ایمنی زمینی، آتش‌ نشانی و آموزشی پرسنل‌ و نظارت‌ برحسن‌ اجرای آن‌.
• ‎تدوین‌ استاندارد پرواز، نظارت‌ بر شرکت‌ هایی هواپیمایی از نظر تایید صلاحیت‌ و رعایت‌ نکات‌ و استانداردهای ایمنی و صدور گواهینامه‌ ها و تدوین‌ و تنظیم‌ مقررات‌ مربوطه‌.
• ‎  تنظیم‌ و تدوین‌ مقررات‌ و دستورالعمل‌ های مربوط‌ به‌ کنترل‌ فضای کشور و صدور اجازه‌ پرواز و جلوگیری از آن‌ و نظارت‌ بر واحدهای مراقبت‌ پرواز فرودگاه ها. ‎‎‎
• تأیید انواع‌ هواپیما هایی که‌ میتوانند در ایران‌ به‌ فعالیت‌ حمل‌ و نقل‌ هوایی بپردازند.
•   تهیه‌ طرح‌ موافقت نامه‌ ها و قراردادهای بین‌ المللی و مبادله‌ آنها.
• ‎‎‎  تهیه‌ و تدوین‌ دستورالعمل‌ های امنیتی، حفاظتی با رعایت‌ مقررات‌ و استانداردهای بین‌المللی و داخلی مربوطه‌ و نظارت‌ بر اعمال‌ آنها.
• ‎‎‎ عضویت و ارتباط‌ با سازمان‌ بین‌ المللی هواپیمایی کشوری (ICAO) و سایر سازمان‌ های جهانی ذیربط‌ با رعایت‌ مقررات‌ مربوطه‌. ‎‎‎
•  بررسی سوانح‌ و حوادث‌ هواپیمایی و اعمال‌ مجازات‌های لازمه‌ طبق‌ مقررات‌ مربوطه‌. ‎‎‎

استخدام در سازمان هواپیمایی کشوری 

بر اساس مواد ۴۱، ۴۲و ۴۴ قانون مدیریت خدمات کشوری استخدام افراد در دستگاههای اجرایی مستلزم داشتن شرایط عمومی استخدام، شرایط احراز مشاغل، مدرک تحصیلی دانشگاهی مرتبط و بر اساس مجوزها و پس از پذیرفته شدن در امتحانات عمومی و تخصصی ( از طریق انتشار آکهی) امکان پذیر است. لازم به ذکر است که جذب نیرو در شرکت های هواپیمایی نیز به صورت مستقل از این سازمان برنامه ریزی شده و صورت می پذیرد. یعنی اگر شما بخواهید در شرکت های خصوصی هواپیمایی کشور استخدام شوید، برای برخی از رده های شغلی مثل مهمانداری و خلبانی، می بایست تاییدیه این سازمان را اخذ کنید.

فهرست اختصارات و تعاریف سازمان هواپیمایی کشوری 

معمولا اصطلاحات تخصصی مورد استفاده در دفاتر سازمان، در فصل ابتدایی دستورالعمل های تخصصی و آیین نامه های اجرایی مرتبط با آن واحد تخصصی درج میگردد که در سامانه قوانین و مقررات پورتال سازمان موجود است و البته برای آشنایی بیشتر با لغات و اصطلاحات تخصصی صنعت، لغت نامه های بسیاری به زبان انگلیسی برای استفاده تخصصی ذینفعان وجود دارد. اگر به اطلاعاتی در این زمینه نیاز دارید، درخواست خود را از طریق کانال های روزیاتو در شبکه های اجتماعی ارسال کنید.

رییس سازمان هواپیمایی کشوری را چه کسی منصوب مینماید؟

طبق قانون هواپیمایی کشوری، رییس این سازمان تنها معاون وزیر راه و شهرسازی در بخش حمل و نقل هوایی است و با پیشنهاد وزیر و تأیید و ابلاغ هیئت محترم وزیران به مدت سه سال منصوب میگردد.

مدارس آموزش خلبانی مجاز کدامند؟

اسامی کلیه مؤسسات آموزش هوانوردی و آموزشگاه های خلبانی مورد تأیید و مجاز را می توان از طریق تماس تلفنی با دفتر گواهینامه ها، امتحانات و امور پزشکی سازمان به شماره : ۶۶۰۷۸۷۰۰ (داخلی: ۴۰۱ و ۴۱۶) اخذ نمود.

مدت اعتبار آزمون های خلبانی چقدر است؟

در مقاطع PPL ، CPL، IR و TYPE به مدت یک سال و در مقطع ATPL به مدت هفت سال می باشد.

منبع سئوالات آزمون های خلبانی کدام است؟

منبع سئوالات بوکلت های ارائه شده از طریق وبسایت سازمان بوده ولیکن ممکن است بخشی از سئوالات آزمون، خارج از بوکلت انتخاب گردد.

نحوه ثبت نام در سازمان چگونه است؟

ثبت نام آزمون های خلبانی، صرفاً از طریق مدارس و شرکت های هواپیمایی انجام میگیرد. برای آشنایی با جدید ترین فهرست مراکز صلاحیت دار برگزاری کلاس ها و آزمون های خلبانی می بایست به سایت سازمان هواپیمایی کشوری مراجعه کنید. اگر قصد طی کردن دوره های مربوطه در خارج از کشور را دارید، حتما لیست دانشگاه های مورد تایید اداره کل دانش اموختگان وزارت علوم در خارج از کشور را پیش از ثبت نام در مراکز آموزشی آنسوی مرزها تهیه کنید. 

امکان محرومیت از شرکت در آزمون وجود دارد؟

کسب نمره F و غیبت در آزمون، موجب یک دوره محرومیت از شرکت در آزمون های بعدی میگردد.

ازکجا می توان قوانین و مقررات سازمان هواپیمایی کشوری را بدست آورد؟ 

با مراجعه به سامانه قوانین و مقررات سازمان به آدرس http://www.cao.ir/rules میتوان به آن دسته از قوانین و مقررات مورد نیاز خود دست یافت.

چگونه می توان درباره یکی از مقررات سازمان هواپیمایی کشوری اظهار نظر کرد؟

میتوانید باآدرس ایمیل Rulemaking@cao.ir مکاتبه فرمایید.

از کجا می توان فرم‌های سازمان هواپیمایی کشوری را دریافت نمود؟

فرم‌ها و چک لیست‌های مورد استفاده را میتوان به دو روش زیر از سامانه قوانین و مقررات سازمان بدست آورد

• با مراجعه به سند مورد نظر در حوزه کاری خود فرم‌های مرتبط با آن سند را دانلود نمود.
•  با مراجعه مستقیم به بخش فرم‌ها و چک لیستها در سامانه قوانین و مقررات و داشتن شماره فرم آن را انتخاب نموده و دانلود نمود.
• آدرس سازمان هواپیمایی کشوری: تهران – فرودگاه مهرآباد – به سمت ترمینال پروازهای داخلی ۴ و ۶ – سازمان هواپیمایی کشوری
• شیوه دسترسی: از مترو ایستگاه آزادی استفاده کنید.
• شماره تلفن های گویای سازمان: ۶۶۰۷۸۷۰۰-۹
• شماره فکس: ۶۶۰۲۵۴۰۵
• ساعات کاری: ۸:۰۰ لغایت ۱۶:۱۵

مخاطب گرامی! اگر برای آشنایی با مدارس خلبانی در ایران و مراحل و آزمون های خلبانی در کشور با پرسشی مواجه شدید، درخواست خود را کامنت کنید. هم چنین اگر قصد تحصیل در رشته خلبانی و هوا فضا در خارج از کشور با بورس تحصیلی دارید، درخواست خود را با ذکر رزومه کامل تحصیلی، اطلاع دهید.