اگر تصور می کنید مردم مصر باستان تفاوت زیادی با ما داشتند، تا حدودی در اشتباهید. آن ها هم دنباله روی مد بودند، عطر می زدند، حیوان خانگی داشتند، مهمانی های بزرگی برگزار می کردند، شراب می نوشیدند و می رقصیدند.
در اینجا به حقایقی درباره ی مردم مصر باستان می پردازیم که احتمالا هرگز در مورد آن ها نشنیده اید.
۱- اعضای خانواده جداگانه صبحانه می خوردند
در آن زمان رایج نبود که اعضای خانواده، به ویژه خانواده های اشراف، صبحانه را در کنار یکدیگر بخورند. بزرگ خانواده صبحانه را به تنهایی می خورد. خدمتکاران صبحانه ی او را بعد از حمام صبحگاهی اش می آوردند. اما زنان صبحانه را در حین آرایش صبحگاهی خود یا درست بعد از آن می خوردند. اعضای خانواده عصرها یا شب ها دور یک میز جمع می شدند. شراب نقش مهمی در وعده های غذایی مردم مصر باستان داشت.
۲- در ضیافت ها یک مومیایی چوبی برای مهمانان به نمایش در می آمد
تصویر بالا نقاشی ای اثر ادوین لانگسدن لانگ است و «ضیافت مصری» نام دارد. در این نقاشی خدمتکاران یک مومیایی را در برابر مهمانان یک ضیافت بزرگ به دنبال خود می کشند. مومیایی واقعی به نظر می رسد. اما ماجرای آن چیست؟
هرودوت، تاریخ نگار مشهور یونانی اظهار می کند که در آن زمان تندیس چوبی ای که نماد مردگان بود برای مهمانان به نمایش در می آمد تا کوتاه بودن زندگی را به آن ها یادآوری کند. این کار با ادای این جملات انجام می شد: «به او (مومیایی چوبی) نگاه کنید، بیاشامید و از زندگی خود لذت ببرید چون شما هم بعد از مرگ اینگونه خواهید شد!»
۳- نگرش خاصی در مورد کفش هایشان داشتند
مردم مصر باستان اغلب پابرهنه بودند. حتی فرعون ها هم اینگونه بودند. آن ها خدمتکاران مخصوصی داشتند که وظیفه ی آن ها حمل صندل های فرمانروایان بود. گاهی کف صندل های اشراف با تصویر چهره یا نام دشمنان آن ها تزئین می شد تا آن ها را به صورت نمادین پایمال کنند.
به علاوه، مردم مصر باستان اعتقاد داشتند مردگان بعد از مرگ به صندل هایشان نیاز پیدا می کنند، به همین دلیل در مقبره هایشان همیشه صندل های افراد را جایی در نزدیکی اجسادشان قرار می دادند. صندل های فرعون ها اغلب از طلا ساخته می شد. با این حال، حتما در واقعیت راه رفتن با این صندل های طلا سخت بوده است.
۴- علاقه ی زیادی به حیوانات خانگی داشتند
مردم مصر باستان یکی از اولین مردمانی بودند که جانوران را به عنوان حیوانات خانگی نگهداری می کردند. آن ها علاقه ی زیادی که به گربه ها داشتند، اما سگ ها، لک لک ها، بازها و میمون ها هم از حیوانات مورد علاقه ی آن ها بودند (تصویر بالا سمت چپ ،مردی را نشان می دهد که از دهان خود به یک سگ آب می دهد. احتمالا او کاسه ای به همراه نداشته). طبق برخی شواهد، میمون ها و سگ ها برای کمک به سربازان در حفاظت از قلمروی سرزمین مصر استفاده می شدند.
مردم مصر باستان هم به اندازه ی ما به حیوانات خانگی شان اهمیت می دادند. صاحبان حیوانات خانگی دوست داشتند آن ها را در زندگی بعد از مرگ شان هم ببینند، به همین دلیل حیوان خانگی مردگان را هم مومیایی می کردند و آن ها را در مقبره ی صاحبان شان قرار می دادند.
۵- طراحی رقص مهم تر از لباس رقصنده ها بود
مردان و زنان رقصنده ی مصر باستان تقریبا برهنه در برابر تماشاگران ظاهر می شدند و از قرار معلوم در آن زمان کارگردانی و طراحی رقص از لباس رقصنده ها اهمیت بسیار بیشتری داشت. با این حال، رقصنده ها نبود لباس را با آرایش موها، زیورآلات فراوان و عطر کندر جبران می کردند.
۶- از مخروط های معطر بر روی سرهایشان استفاده می کردند
مردم مصر باستان توجه زیادی به رایحه ها داشتند. آن ها از روش های مختلفی برای خوشبو کردن فضای اطراف خود استفاده می کردند که یکی از آن ها قرار دادن مخروطی حاوی کندر بر روی سرهایشان بود. دروون این مخروط ها موم یا دمبه ی ترکیب شده با نوعی صمغ خوش بو، عصاره ی دارچین و دیگر مواد معطر وجود داشت. مصری ها این مخروط ها را روی سر خود قرار می دادند و با روبان به کلاه گیس هایشان می بستند. در هوای گرم سرزمین مصر، موم یا دمبه شروع به ذوب شدن می کرد و عطر آن در اطراف شخص پراکنده می شد. علاوه بر این، عطرهای گیاهی حشرات خونخوار را دور می کردند.
۷- کودکان مدل موی ویژه ی خود را داشتند
مردم مصر باستان، به ویژه آن هایی که از طبقه ی اشراف بودند، موهای خود را می تراشیدند و از کلاه گیس استفاده می کردند. اما دختران و پسران کوچک آرایش موی متفاوتی داشتند، در واقع بخشی از موهای آن ها را می تراشیدند و دسته ای از موها را به یک سمت باقی می گذاشتند. به این مدل مو «دسته موی جوانی» گفته می شد و کودکان تا زمانی که به سن بزرگسالی برسند این آرایش مو را داشتند.
در تصویر بالا این مدل مو را در نقاشی های مقبره ی یک مقام عالیرتبه ی مصر باستان به نام «نبامون» می بینید که وظیفه ی حسابرسی به محصولات زمین های زراعی را بر عهده داشت. در این نقاشی نبامون، همسرش (زنی که مخروط به سر دارد) و یکی از سه دختر او را با آرایش موی کودکان مصری می بینید. برخی معتقدند این مدل مو از ابتلا به شپش جلوگیری می کرد اما ممکن است علت مذهبی هم داشته باشد.
۸- اهمیت شراب به حدی بود که برای پرداخت دستمزدها استفاده می شد
مردم مصر باستان اعتقاد داشتند «اوسیریس» خدای زندگی بعد از مرگ بود که درست کردن شراب را به آن ها یاد داد. البته آن ها به جای جوشاندن، از روش دیگری با سرما آبجو را درست می کردند. شرابی که در مصر باستان تهیه می شد با شکل امروزی آن بسیار متفاوت بود چون به غلظت شیر، ترش و کمی تلخ بود و عطش مصریان را کاملا رفع می کرد. همان طور که در تصویر بالا می بینید، مردم مصر باستان از یک نی استفاده می کردند تا در هنگام نوشیدن شراب، پوسته های دانه هایی که در آن استفاده می کردند وارد دهان شان شود.
شراب به همراه نان سرو می شد و دستمزد سربازان، مقامات و کارگران هرم ها بود. حتی فرعون ها در زمان ازدواج متعهد می شدند که به همسرشان هر روز ده تکه نان و دو کوزه شراب بدهند.
۹- مومیایی ها جای خود را به پرتره های ترحیمی دادند
بعد از آنکه مصر به بخشی از امپراطوری روم تبدیل شد، بسیاری از آداب و رسوم های باستانی تغییر کردند. برای مثال، ماسک های تدفین جای خود را به پرتره های مومیایی فایوم (تصاویر بالا) دادند. به لطف آب و هوای خشک سرزمین مصر، این پرتره های ترحیمی به خوبی محفوظ می ماندند. این پرتره ها به ما نشان می دهد که مردم آن دوره، مثل مصری هایی که آداب و رسوم رومی را پذیرفته بودند و یونانی هایی که نوادگان دودمان بطلمیوسی بودند، دقیقا چه چهره ای داشتند.
این پرتره ها چهره های جوانی را نشان می دهند چون مدت ها قبل از مرگ افراد ترسیم می شدند. در این تصاویر تزئینات با دقت زیادی ترسیم می شدند چون اعتقاد بر آن بود که شخص متوفی در زندگی بعد از مرگش به این وسایل نیاز دارد. تاکنون نزدیک به ۹۰۰ پرتره باقی مانده است و حتی امروزه هم این تصاویر با آن رنگ های درخشان باعث حیرت ما می شوند.
بدون نظر