از متن سخنرانی تا رساله دکترا؛ مشهورترین موارد سرقت علمی و ادبی در دنیای سیاست

این روزها همه محمد باسط درازهی را می شناسند؛ نماینده جنجالی سراوان در مجلس شورای اسلامی که هفته گذشته با پخش فیلمی از هتاکی های او به یکی از کارمندان گمرک جنجال ساز شد. در این ویدیوی کوتاه، دیده می شود که ظاهراً آقای درازهی که انتظار ملاقات با رییس اداره را می کشد، از کارمند مذکور می خواهد که هر چه سریع تر او را به اتاق رییس راهنمایی کند اما کارمند ادعا می کند که اجازه چنین کاری را ندارد. در ادامه نماینده سراوان با الفاظی رکیک و تأسف آور کارمند گمرک را مورد خطاب قرار می دهد که در ادامه با واکنش یکی از حاضران در محل مواجه شده و نماینده مجلس به بیرون از درب خروجی راهنمایی می شود. این ویدیو واکنش های بسیاری را در رسانه های اجتماعی در پی داشته و اسباب شوخی کاربران شد.

در اتفاقی بسیار جالب، تعدادی از نمایندگان و رییس مجلس نیز به جای نکوهش این رفتار آقای نماینده، خواهان استیضاح وزیر اقتصاد و برخورد با فردی موسوم به «کاپشن مشکی» شدند که در پی الفاظ رکیک آقای درازهی او را به بیرون از درب ورودی مشایعت می کند. در ادامه شنیده شد که حتی کارمند مذکور گمرک نیز معلق یا از کار برکنار شده است، اتفاقی که بار دیگر با واکنش منفی کاربران فضای مجازی همراه بود.

اگر چه چنین شاهکارهایی از نمایندگان مجلس که گفته می شود عصاره فضائل مردم و جامعه هستند بی سابقه نیست اما جنجال آقای درازهی به همین جا ختم نشده و چند روز بعد یک پروفسور آلمانی ادعا کرد که آقای درازهی مرتکب سرقت علمی شده و با ترکیب دو مقاله از او و همکار پژوهشگرش برای خود مقاله ای دست و پا کرده که در روزمه تحصیلی این نماینده مجلس نیز جایگاه مهمی به خود اختصاص داده است.

ولفرام بورگارد، استاد کامپیوتر دانشگاه فرایبورگ آلمان در صفحه شخصی فیسبوک خود با قرار دادن لینک مقالات خود و همکارش و همچنین لینک مقاله آقای درازهی از کاربران و فالوورهای خود خواسته که برای درک بهتر و بیشتر سرقت علمی نماینده مجلس عضو فراکسیون امید به این لینک ها مراجعه کنند. آقای درازهی استاد دانشگاه آزاد اسلامی واحد سراوان بوده و آخرین مدرک تحصیلی وی نیز کارشناسی ارشد ادبیات انگلیسی عنوان شده است.

از مقاله ای که که محقق آلمانی ادعا می کند یک سرقت ادبی از مقاله های او و همکارش است نسخه هایی برای یک همایش داخلی و همایشی دیگر در چین ارسال شده و آقای درازهی نیز در طول دوران فعالیت تبلیغاتی خود تاکید بسیاری بر این مقاله داشته است.

البته این اولین باری نیست که نمایندگان مجلس به خاطر ادای کلمات رکیک، مشکلات اخلاقی و البته سرقت علمی و جعل مدرک تحصیلی خبرساز می شوند. اما به این بهانه می خواهیم شما را با مشهورترین موارد سرقت علمی یا ادبی در دنیای سیاست آشنا کنیم.

بیشتر بخوانید: مروری بر ۱۰ مورد از بزرگترین سرقت های انجام شده در عصر حاضر

۱- جو بایدن،معاون رییس جمهور و از نامزدهای ریاست جمهوری ایالات متحده

جو بایدن، معاون رییس جمهور در دوران باراک اوباما، در جریان رقابت های انتخاباتی سال ۱۹۸۸ به سرقت ادبی و تقلید از سخنان نیل کیناک، از اعضای حزب کارگر بریتانیا که ۴ ماه پیش ایراد کرده بود متهم شد. سخنرانی کیناک بدین شرح بود:

«[کیناک در حالی که به همسرش که در میان جمعیت نشسته بود اشاره  می کرد چنین گفت] چرا من اولین عضو خانواده کیناک در طی هزاران نسل هستم که موفق می شوم به دانشگاه بروم؟ چرا گلنیس اولین زن در خانواده خود در هزاران نسل است که موفق می شود به دانشگاه برود؟ آیا این موضوع بدین دلیل بوده که تمام نیاکان ما بیش از حد نادان بوده اند؟»

سخنرانی جو بایدن نیز بدین شرح است:

« [جو بایدن در حالی که به همسرش در میان حضار اشاره می کرد چنین نگفت] در زمانی که مشغول آمدن به اینجا بودم با خودم فکر کردم چرا جو بایدن اولین نفر در خانواده اش است که به دانشگاه راه یافته است؟ چرا همسر من که اکنون آنجا در میان حضار نشسته است اولین نفر در خانواده خود است که به دانشگاه می رود؟ آیا این موضوع بدان دلیل است که پدران و مادران ما باهوش نبوده اند؟ آیا این موضوع بدین دلیل است که من اولین بایدن در هزاران نسل هستم که به دانشگاه رفته ام و مدرک دانشگاهی دارم و این به معنای باهوش تر بودن من از بقیه خانواده است؟».

بعد از اینکه سرقت ادبی او توسط یکی از روزنامه نگاران نیویورک تایمز به نام مائورین دود علنی شد، جو  بایدن چاره ای جز کناره گیری از نامزدی برای انتخابات ریاست جمهوری ندید. بعدها وی متهم شد که بخش هایی از سخنرانی های دیگر خود را از هوبرت هامفری، رابرت کندی و جان اف کندی تقلید کرده است.

۲- ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه

محققان موسسه بروکینگز، ولادیمیر پوتین، رییس جمهور روسیه را به سرقت علمی رساله خود برای دریافت مدرک دکترا در رشته اقتصاد متهم کرده اند. آن ها با ارائه مدارک ادعا می کنند که وی ۱۶ صفحه از رساله ۲۰ صفحه ای خود را از یک مقاله منتشر شده در ۲۰ سال پیش در دانشگاه پیتسبورگ سرقت کرده است. کلیفورد جی گدی از موسسه بروکینگز در این باره چنین گفته بود: «سر تا پای آن در سرقت علمی غرق شده است. حتی اگر در مورد یک مقاله در سطح دانشگاه هم صحبت کنید و نه یک مقاله رسمی، در ذهن من هیچ شکی وجود ندارد که این رساله نماد سرقت علمی است».

۳- تیموتی گوگلین، دستیار ارشد کاخ سفید

تیموتی گوگلین از دستیاران ارشد کاخ سفید بعد از این که اعتراف کرد بخش زیادی از یک مقاله مطبوعاتی برای نشریه ای در ایندیانا را سرقت کرده است مجبور به استعفا از مقام خود گردید. گوگلین یکی از ستون های هفتگی روزنامه محلی The News-Sentinel را می نوشت. نانسی نیل، از نویسندگان سابق این ستون متوجه شباهت های بین پاراگراف های قدیمی و جدید شده و این موضوع را در رسانه های اجتماعی برملا کرد.

۴- کارل تئودور زو گوتنبرگ، وزیر دفاع آلمان

کارل تئودور زو گوتنبرگ، وزیر دفاع آلمان بعد از این که به سرقت علمی در نوشتن رساله دکترایش متهم شد چاره ای جز استعفا از مقام خود نداشت. اگر چه او این اتهامات را رد می کرد اما دانشگاه بیروت مدرک دکترای او را باطل کرد. گوتنبرگ یکی از مشاوران و نزدیکان آنگلا مرکل بود که بسیاری او را از ستاره های آینده حزب می دانستند اما با سرقت ادبی که ظاهراً مرتکب شده بود مدرک دکترای او باطل شده و فعالیت سیاسی او پایان یافت. این سیاستمدار آلمانی با انتقادهای شدیدی در رسانه های اجتماعی مواجه شده و به خاطر استفاده بیش از حد خود از اطلاعات موجود در وب در رساله خود به «وزیر کپی پَیست» (Baron zu Googleberg) مشهور شد.

۵- پال اشمیت، رییس جمهور مجارستان

پال اشمیت، رییس جمهور مجارستان در سال ۲۰۱۲ که قهرمان سابق المپیک در رشته شمشیربازی نیز بود، رساله دکترای خود را در سال ۱۹۹۲ در رشته فیزیولوژی دانشگاه سملویس بوداپست نگاشته بود. در ژانویه ۲۰۱۲، یک روزنامه مجارستانی گزارش داد که بخش زیادی از رساله دکترای آقای اشمیت کپی شده است و تحقیقات دانشگاه مذکور نشان داد که بیش از ۲۰۰ صفحه از رساله ۲۱۵ صفحه ای او «شباهتی نسبی» با دیگر آثار این حوزه داشته و یا ترجمه مستقیم رساله ها و مقالات در زبان های دیگر هستند. دانشگاه سملویس مدرک دکترای رییس جمهور را باطل کرده و آقای اشمیت نیز پس از این رسوایی در ۲ آوریل ۲۰۱۲، استعفای خود را تقدیم پارلمان کرد.

بیشتر بخوانید: نگاهی به یازده مورد از گران ترین سرقت‎های تاریخ

۶- ویکتور پونتا، نخست وزیر رومانی

بعد از اینکه ویکتور پونتا، رییس جمهور رومانی در سال ۲۰۱۲ به سرقت علمی در نوشتن رساله دکترای خود متهم شد، دولت کشور مورد انتقاد بین المللی قرار گرفت. پونتا این اتهامات را یک حمله سیاسی از جانب رییس جمهور ترایان باسچکو دانسته و آن را قویاً رد نمود. در سال ۲۰۱۴ و بعد از اینکه گروهی از استادان دانشگاه بخارست به این نتیجه رسیدند که بخش زیادی از رساله دکترای پونتا در سال ۲۰۰۳ در رشته حقوق جنایی بین المللی سرقت علمی بوده، رییس جمهور وقت مدرک دکترای خود را به دانشگاه مذکور بازگرداند.

۷- سناتور راند پال

سناتور راند پال به موارد متعددی از سرقت علمی و ادبی در سخنرانی ها و کتابش متهم شده است. اولین مورد زمانی رخ داد که یکی از مجریان شبکه ان بی سی به نام راشل مادو ادعا کرد که بخشی از سخنرانی پال در سال ۲۰۱۳ مستقیماً از صفحه ویکی پدیای فیلم «گاتاکا» (Gattaca) کپی برداری شده است. مجله اینترنتی buzzfeed نیز ادعا کرد که آقای سناتور در یکی از دیگر سخنرانی های خود مرتکب سرقت ادبی از فیلم درام «Stand and Deliver» شده است. همچنین گزارش شد که که کتاب آقای پال با عنوان «Government Bullies» به شیوه ای بسیار ناشیانه و بدون تغییر از منابع دیگری که به آن ها اشاره نشده سرقت شده است. او ابتدا عنوان کرد که مورد حمله مخالفان سیاسی اش قرار گرفته اما بعدها تصدیق کرد که در ارجاعات مطالب کتاب خود کم دقتی کرده است.

۸- آنت شاوان، وزیر آموزش آلمان

بعد از این که یک وبلاگ نویس آلمانی در سال ۲۰۱۳ مدعی شد که خانم آنت شوان، وزیر آموزش وقت آلمان سرقت علمی شده و ماه ها وقت خود را صرف ارائه مدارک و شواهد کرد، دانشگاه دوسلدروف مدرک دکترای وزیر را از او پس گرفت. وبلاگ «schavanplag» که ترکیبی از واژه های «Schavan» و «plagiarism» است پاراگراف هایی از رساله دکترای خانم شاوان در سال ۱۹۸۰ را با بخش هایی از نوشته های دیگر نویسندگان مقایسه کرده که در برخی موارد به صورت کلمه کلمه کپی برداری شده یا شباهت ها فاحش بود. همچنین خانم شاوان متهم شد که در رساله خود به منابع مورد استفاده اش ارجاع کافی و مناسب نداده و آثار دیگران را به عنوان تحقیقات خود جا زده است. مسئولین دانشگاه دوسلدورف اعلام کردند که در رساله دکترای خانم شاوان پارگراف های زیادی کپی برداری شده و به صورت سیستماتیک و عمدی، دستاوردهای علمی دیگران را از آنِ خود جا زده است.

۹- سناتور جان والش

جان والش، سناتور ایالت مونتانا به خاطر کپی برداری هایی که در نوشتن پایان نامه کارشناسی ارشد خود برای دانشگاه نظامی ارتش انجام داده بود به سرقت علمی متهم شد. سه چهارم از پایان نامه ۲۰ صفحه ای آقای والش با عنوان «قالبی برای دموکراسی به عنوان یک استراتژی ملی دراز مدت» بعد از ادعای روزنامه نیویورک تایمز مبنی بر موارد متعدد سرقت علمی، غیرقابل دفاع اعلام شد. بدین ترتیب سناتور والش که در تلاش برای انتخاب دوباره برای مجلس سنا بود از ادامه رقابت های انتخاباتی کنار کشید.

۱۰- بن کارسون، نامزد جمهوری خواه انتخابات ریاست جمهوری

مجله اینترنتی BuzzFeed در یک افشاگری دیگر ادعا کرد که آقای کارسون در نوشتن کتاب خود با عنوان «آمریکای زیبا» دست به سرقت علمی و ادبی از چندین کتاب و منبع آنلاین دیگر زده است. حتی منابعی که آقای کارسون از آن ها کپی برداری کرده بود نیز مشخص شده بودند. بن کارسون در دفاعیه خود که در یک برنامه زنده توسط یکی از مشاورانش خوانده شد چنین گفت: «من تلاش کردم که به شکل درستی به تمامی منابعی که در نوشت آمریکای زیبا از آن ها استفاده کرده بودم ارجاع دهم اما ناخواسته برخی را جا انداختم. من عذرخواهی می کنم و همراه با ویراستارهایم در تلاش هستیم تا این موضوع را حل کنیم».

علاوه بر موارد فوق، باراک اوباما نیز به سرقت ادبی متهم شده بود. در سال ۲۰۰۸، سخنگوی کمپین انتخاباتی خانم هیلاری کلینتون ادعا کرده بود که آقای اوباما مرتکب سرقت ادبی شده و از «گفتمان» دیوال پاتریک، فرماندار ماساچوست در سخنان خود استفاده کرده است. کلینتون در این مورد چنین گفت: «اگر تمامی کاندیداتوری شما با بیان کلمات محدود شود باید این کلمات مال خود شما باشند. من اینطور فکر می کنم».

اوباما نیز بعدها تایید کرد که در مراسم شام خود در ویسکانسین از برخی از جملات و کلمات دیوال استفاده کرده است. وی در این باره چنین گفت: «دیوال و من همواره ایده هایمان را با هم به اشتراک می گذاریم و او هم گاهی از صحبت های من استفاده می کند. حتی می خواهم اضافه کنم که حتی سناتور کلینتون در برخی از موارد از صحبت های من استفاده کرده است. همانطور که قبلاً هم گفتم فکر می کنم که این موضوع آنچنان مهم هم نباشد».

اخیراً نیز ملانیا ترامپ در یکی از سخنرانی های خود جملات میشل اوباما را به شکلی بسیار مشخص تکرار کرده است که نمونه بارز سرقت ادبی به شمار می آید و رسانه ها به آن پرداخته اند.

بیشتر بخوانید: ۱۱ ترفند ساده اما هوشمندانه که خانه شما را ضدسرقت می کند