وقتی پرخوری می کنیم دقیقاً چه اتفاقی در بدن مان می افتد؟

اگر برای غذا خوردن فقط احساس گرسنگی را مدنظر قرار می دادیم، یعنی فقط زمانی غذا می خوردیم که احساس گرسنگی می کردیم و هر زمان که سیر می شدیم دست از خوردن می کشیدیم، قطعاً همه چیز راحت تر بود. اما این فقط در تئوری ممکن است و حقیقت آن است که وسوسه ی بیشتر خوردن همیشه و همه جا با ما است، از شیرینی های خوشمزه ای که گهگاه در محل کار سر و کله شان پیدا می شود و بهترین گزینه برای رفع هوس های عصرگاهی هستند گرفته تا بستنی های وسوسه انگیزی که یک گوشه ی فریزر نگهشان داشته اید. گرچه پرخوری های گاه و بیگاه چندان هم بد نیست اما اگر مکرراً این کار را انجام دهید، عواقب بدی در انتظارتان خواهد بود.

صحبت از پرخوری معمولاً خوراکی های ناسالم و به اصطلاح هله هوله را در ذهن تداعی می کند، اما ممکن است ما در خوردن مواد غذایی مفید هم افراط کنیم. به گفته ی کارشناسان، پرخوری به موقعیتی اطلاق می شود که در آن غذایی که خورده ایم بیشتر از نیازهای بدن مان و مقداری باشد که بدن توانایی مدیریت یکباره ی آن را دارد.

برای پرخوری مقدار مشخصی نمی توان تعریف کرد و این مسأله به تعدادی جزئیات کلیدی بستگی دارد

برای اینکه متوجه شوید خوردن چه مقدار غذا برای شما پرخوری محسوب می شود، باید ساختار بدنی، سن، قد، میزان تحرک خود در طول روز، الگوهای خواب، بیماری ها و حتی هدف هایی که در خصوص سلامتی تان دارید را درنظر بگیرید.

یادداشت روزانه ی تمامی مواد غذایی مصرفی، کنترل مقدار و حجم مواد غذایی مصرفی و کالری های دریافتی و سنجش دو شیوه ی مختلف از غذا خوردن یعنی به صورت آگاهانه و حسی، روش هایی هستند که با استفاده از آن ها می توانید متوجه شوید خوردن چه مقدار غذا پرخوری محسوب می شود.

این روش ها کمک می کنند تفاوت بین زمانی که بدن سیر و راضی است و مواقع گرسنگی آن را متوجه شوید و شما را متقاعد می کنند که چه مواقعی پرخوری می کنید.

بعد از آخرین لقمه، بدن خیلی زود نشانه های آشکاری از خود بروز می دهد و شما متوجه می شوید که پرخوری کرده اید

مثلاً با اینکه غذایتان اصلا تند نیست، ممکن است یکباره احساس گر گرفتگی کنید. این گرمای بی دلیل می تواند نشانه ی واضحی باشد که در خوردن زیاده روی کرده اید، چون وقتی مواد غذایی هضم می شوند، دمای بدن بالا می رود.

اگر احساس کنید که برای تمام کردن غذایتان باید به خودتان مهلت دهید و بین هر لقمه فاصله می اندازید، و یا به خاطر بزرگ شدن شکم یا احساس بدی که دارید شلوارتان را با باز کردن دکمه یا زیپ آن گشاد کنید، احتمالا به این معنی است که پرخوری کرده اید. اما نشانه های سیری فقط فیزیکی نیستند.

اگر فکر خوردن غذای داخل بشقاب یا دهان تان، برایتان غیر قابل تحمل باشد، این مسأله نشان می دهد که دیگر گرسنگی تان برطرف شده و سیر شده اید.

پرخوری، بیش از حد از بدن کار می کشد

گاهی اوقات نه معده ی ما، بلکه چشم های ماست که برای غذا حرص می زند. به همین دلیل است که گاهی مغلوب هوس های غذایی مان می شویم و در حالی که قرار بود فقط دو عدد شیرینی بخوریم، ناگهان به خود می آییم و می بینیم که چندین و چند شیرینی خورده ایم. پرخوری شاید در لحظه ارضا کننده باشد، اما زیاده روی در غذا خوردن می تواند واقعاً به بدن ما صدمه بزند.

برای مثال، پرخوری باعث افزایش ناگهانی سطح قند خون می شود، چون بدن تلاش خیلی زیادی برای جبران فشار وارده می کند و بیشتر از معمول انسولین تولید می کند تا قند خون را در سطحی نگه دارد که سلامتش را به خطر نیندازد. در نتیجه، ممکن است دچار سردرد، تشنه یا خواب آلود و سنگین شوید. به علاوه، ممکن است بدن شما قند و کالری های اضافه را در خود ذخیره کند که نتیجه ی آن بالا رفتن وزن خواهد بود.

وقتی در خوردن افراط می کنید، معده ی شما به معنای واقعی کلمه، باد می کند، همین مسأله باعث نفخ، احساس ناراحتی و حتی حالت تهوع و در مواردی، رفلاکس اسید معده می شود. علاوه بر این، وقتی هضم غذا مدت خیلی زیادی طول بکشد، این مسأله می تواند الگوهای خواب و عملکرد مغز را مختل کند.

پرخوری، یا مصرف طولانی مدت مواد غذایی ای که چربی و قند زیادی دارند، می تواند به عملکرد شناختی ما صدمه بزند و ما را دچار مشکلاتی مثل ضعف حافظه، اخلال در قضاوت و افزایش ماده ی سفید در مغز (که معمولاً در افراد مسن دیده می شود) شود.

معده ای که پر شده را چطور می توان سبک کرد؟

اول از همه آنکه اگر پرخوری می کنید، به خاطر داشته باشید که نه فقط از لحاظ فیزیکی، بلکه از نظر ذهنی هم باید با خودتان مهربان باشید. پس دست به کار شوید و اگر واقعا قصد تغییر دارید، در وعده ی غذایی بعدی تان از مواد غذایی سالمی استفاده کنید که سرشار از مواد مغذی باشند.

اگر قبول کردید که پرخوری کرده اید و حالا احتمالا بدن تان دارد بهایش را می دهد، اولین کاری که باید انجام دهید این است که روزی ۶ تا ۸ لیوان آب بخورید تا آب بدن تان حفظ شود. این کار کمک می کند بدن بتواند مواد غذایی را هضم کند و سیستم بدن تان هم از سدیم اضافه ای که دریافت کرده اید پاکسازی شود.

ورزش کردن هم می تواند به افزایش سرعت سوخت و ساز بدن تان کمک کند و آن را در سوزاندن کالری های اضافه اش یاری می کند. با این حال، بلافاصله بعد از خوردن غذا نباید سراغ ورزش های سنگین بروید. به جای آن، یک پیاده روی سبک یا انجام یوگا احتمالا به شما کمک می کند حال بهتری پیدا کنید و به هضم غذا هم کمک می کند.