بودجه های نظامی جهان در سال ۲۰۱۸؛ بیشترین و کمترین هزینه کننده ها در عرصه دفاعی

بر اساس گزارش موسسه تحقیقاتی صلح بین الملل استکهلم هزینه نظامی کلی کشورهای جهان در سال ۲۰۱۸ نسبت به سال قبل از آن ۲.۶ درصد افزایش داشته و به رقم بی سابقه ۱.۸۲ تریلیون دلار رسیده است. رقم کلی هزینه های نظامی سال ۲۰۱۸ میلادی ۵.۴ درصد بیشتر از سال ۲۰۰۹ بوده و نسبت به ۲۰ سال قبل ، سال ۱۹۹۸ میلادی، افزایش باورنکردنی ۷۶ درصدی را تجربه کرده است. ۶۰ درصد از هزینه های نظامی در سطح جهان متعلق به ۵ کشور است: ایالات متحده (۶۴۹ میلیارد دلار)، چین (۲۵۰ میلیارد دلار)، عربستان سعودی (۶۷.۶ میلیارد دلار)، هند (۶۶.۵ میلیارد دلار) و فرانسه (۶۳.۸ میلیارد دلار).

روسیه با ۶۱.۴ میلیارد دلار و بریتانیا با ۵۰ میلیون دلار نیز دو کشور دیگری بوده اند که در این گزارش ۵۰ میلیارد دلار یا بیشتر در زمینه نظامی هزینه کرده اند. با این وجود، افزایش ها و کاهش هایی را در بودجه دفاعی کشورهایی که همواره بیشترین هزینه ها را کرده اند نیز دیده می شود. در حالی که ایالات متحده با ۴.۶ درصد رشد برای اولین بار پس از سال ۲۰۱۰ شاهد رشد بودجه دفاعی بوده، چین با ۵ درصد و هند با ۳.۱ درصد افزایش بودجه نیز نسبت به سال گذشته بیشترین افزایش هزینه ها را داشته اند.

عربستان سعودی نیز نسبت به سال گذشته ۶.۵ درصد از هزینه های خود کاسته است، عددی که برای فرانسه ۱.۴ درصد و برای روسیه ۳.۵ درصد بوده است. همچنین هزینه کلی دفاعی نسبت به تولید ناخالص داخلی کشورها نسبت به سال ۲۰۱۷ به ۲.۱ درصد رسیده که معادل ۲۳۹ دلار برای هر شهروند در مقیاس جهانی بوده و ۰.۱ درصد نسبت به سال گذشته و ۰.۵ درصد نسبت به ۱۰ سال قبل کاهش داشته است. از موضوعات جالب این رتبه بندی، خارج شدن نام روسیه از ۵ کشور پرهزینه برای اولین بار پس از سال ۲۰۰۶ است. در همین حال، چین برای ۲۴اُمین سال متوالی هزینه ای نظامی خود را افزایش داده است و در سال گذشته تقریباً ۱۰ برابر بودجه دفاعی خود در سال ۱۹۹۴ هزینه کرده است، هر چند کارشناسان اقتصادی هشدار می دهند که رشد اقتصادی چین در سال های آینده کند خواهد شد.

بیشتر بخوانید: قدرتمندترین ارتش های جهان در سال ۲۰۱۸؛ جایگاه ایران کجاست؟

در این گزارش چنین آمده است: «سطح افزایش سالانه هزینه های نظامی چین بعد از رسیدن به ۹.۳ درصد در سال ۲۰۰۹، از سال ۲۰۱۳ با کاهش مواجه بوده است. افزایش ۰.۵ درصدی بودجه نظامی در سال ۲۰۱۸ کمترین میزان افزایش سالانه از سال ۱۹۹۵ بوده است. چین سیاست مرتبط کردن رشد در هزینه های نظامی با رشد اقتصادی را دنبال کرده است. با کاهش رشد اقتصادی این کشور در سال ۲۰۱۸ و به کمترین میزان در ۲۸ سال گذشته، رشد های اقتصادی کمتر در سال های پیش رو می تواند قابل انتظار باشد اگر چین بخواهد به این سیاست خود ادامه دهد». موسسه تحقیقاتی صلح بین الملل استکهلم (SIPRI) که عموماً به عنوان نهاد معتبر ارائه دهنده گزارش در مورد هزینه های نظامی و فروش تسلیحات در نظر گرفته می شود، دهه هاست که به جمع آوری و تحلیل داده های نظامی اینچینین می پردازد.

هزینه های نظامی در آمریکای جنوبی در سال ۲۰۱۸ و نسبت به سال گذشته با ۳.۱ درصد افزایش مواجه شده است که بخش اعظم آن به دلیل افزایش ۵.۱ درصدی هزینه های دفاعی برزیل بوده که دومین افزایش بودجه نظامی این کشور در دهه اخیر است. بودجه نظامی کشورهای آفریقایی نیز نسبت به سال گذشته با ۸.۴ درصد کاهش روبرو بوده که بعد از رسیدن به بیشترین مقدار در سال ۲۰۱۴، برای چهارمین سال متوالی با کاهش مواجه شده است. بیشترین کاهش بودجه های نظامی در این منطقه متعلق به نیجریه (۶.۱ درصد کاهش)، آنگولا (۱۸ درصد کاهش) و سودان (۴۹ درصد کاهش) بوده است. بودجه دفاعی کشورهای خاورمیانه در سال ۲۰۱۸ نیز بر اساس گزارش ارائه شده با ۱.۹ درصد کاهش نسبت به سال گذشته همراه بوده است.

هزینه دفاعی صورت گرفته توسط تمام ۲۹ کشور عضو نا تو در سال ۲۰۱۸ میلادی ۹۶۳ میلیارد دلار بوده که ۵۳ درصد از کل هزینه دفاعی جهان در سال گذشته را به خود اختصاص داده است. بودجه نظامی در ترکیه در سال ۲۰۱۸ میلادی با رشد ۲۴ درصدی نسبت به سال قبل روبرو شده و به ۱۹ میلیارد دلار رسیده است که بیشترین افزایش سالانه بودجه نظامی در میان ۱۵ ارتش پرهزینه جهان را به خود اختصاص داده است. ۶ کشور از ۱۰ کشوری که با توجه به نسبت هزینه های دفاعی به درآمد ناخالص داخلی بیشترین هزینه های نظامی را داشته اند در خاورمیانه هستند: عربستان سعودی ۸.۸ درصد درآمد ناخالص داخلی خود را به بودجه نظامی کشور اختصاص می دهد و بعد از آن عمان با ۸.۲ درصد، کویت با ۵.۱ درصد، لبنان با ۵ درصد و اردن با ۴.۷ درصد نیز رتبه های بعدی را در اختیار دارند. اسرائیل نیز در سال ۲۰۱۸ میلادی حدود ۴.۳ درصد درآمد ناخالص داخلی خود را صرف هزینه های نظامی خود کرده است.

بر اساس این گزارش، ایران نیز با ۱۳.۲ میلیارد دلار هزینه نظامی در سال ۲۰۱۸ میلادی در رتبه هجدهم این فهرست قرار داشته که ۲.۷ از درآمد ناخالص داخلی کشور را شامل شده و ۰.۷ درصد از بودجه دفاعی در مقیاس بین المللی است. بر اساس این گزارش، هزینه های دفاعی ایران از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۸ با ۱۰ درصد کاهش روبرو بوده است. اسرائیل نیز یک رتبه بالاتر از ایران قرار دارد (هفدهم) و سال گذشته ۱۵.۹ میلیارد دلار در این زمینه هزینه کرده که ۴.۳ درصد درآمد ناخالص داخلی آن را شامل شده و ۰.۹ درصد کل بودجه دفاعی جهان را تشکیل می دهد.

برای دانلود نسخه کامل پی دی اف این گزارش از این لینک استفاده نمایید.

بیشتر بخوانید: سربازان و افسران ارتش ایالات متحده بر اساس درجه خود چقدر حقوق دریافت می کنند؟