فرق «بورس» با «فرابورس» چیست و کدام بهتر است؟

با ۵۴۰ شرکت بورس و ۱۰۶ کارگزاری آشنا شویم

فرق «بورس» با «فرابورس» چیست و کدام بهتر است؟

بازار بورس و بازار فرابورس، دو فرصت سرمایه گذاری عالی برای هموطنان در سال ۱۳۹۸ و به بعد است. بازاری که ظرف ۴ ماه اخیر، خیلی ها را میلیاردر کرد آن ها با سرمایه های زیر ۲۰۰ میلیون تومان. سودآوری در بازار سرمایه، برای سهامداران صبور و منطقی وغیر احساسی، سودهایی به مراتب بیش تر از دلار و ارز و سکه به ارمغان می آورد و این را می توان با صدها سهمی که ظرف ۱۰ سال اخیر بیش از ۳۰ برابر شد، اثبات کرد.

۱۱ میلیون نفر از هموطنان، کد بورس دارند و در آخرین عرضه اولیه، ۵۵۰ هزار نفر شرکت کردند که نشان می دهد، شمار مشتاقان بورس بازی در ایران، روند صعودی پیدا کرده است. استقلال و پرسپولیس و «ایران مال» هم مثل سهام عدالت ، وارد بورس شود، تعداد بورس بازان ایرانی به مراتب بیش از تعداد کنونی خواهد شد.

بازار بورس

بازار بورس، به دو بازار اول و دوم تقسیم می‌شود. اگر شرکتی در بازار دوم، عملکرد خوبی نداشته باشد، یعنی صورت‌های مالی مبهم، گنگ، مجهول، انتشار اطلاعات خارج از زمان بندی عرف بازار و اطلاع رسانی ضعیف و شفافیت مالی نامنظم داشته باشد، به بازار دوم می‌رود.

اما اگر شرکتی در بازار دوم بورس، عملکرد مطلوبی از خود نشان دهد و شفافیت مالی بالا ارائه کند، به بازار اول برمی‌گردد. شرکت‌های بازار اول، معمولا در واچینگ لیست سهامداران بوده و تحلیل صورت‌های مالی با توجه به این‌که به واقعیت کارکردی شرکت نزدیک‌تر است، آسان‌تر خواهد بود.

بورس
تصویر ایندکس سایت فرابورس ایران

نحوه انجام معامله در بورس و فرابورس

نحوه انجام معامله در بازار بورس و فرابورس، برای شما سهامدار، چه حقیقی یا حقوقی، فرقی ندارد. شما باید کد سهامداری از یکی از کارگزاری های ۱۰۶ گانه در ۳۱ استان کشور دریافت کرده و پس از ثبت اطلاعات هویتی خود در سامانه سجام، این کد را پس از تکمیل فرم‌هایی با ارائه رونوشت کارت ملی، دریافت کنید. شرکتهای فرابورس اینجاست.

بورس و فرابورس
نقشه بازار فرابورس ایران

حتما ببییندی: راهنمای سرمایه گذاری در  بازار بورس ایران حتی برای آماتورها!

پس از دریافت کد بورس، ضوابط معاملات آنلاین را در قالب فرمی، مطالعه و امضا کرده تا با ارائه یک نشانی پست الکترونیک معتبر، کد کاربری و رمز عبور و شیوه  فعالیت در سامانه معاملاتی آنلاین کارگزاری خود را دریافت کنید. با داشتن کد کاربری و رمز عبور، قادرید تا هر زمان، وارد پروفایل خود شما و در ساعات معاملاتی (۹تا ۱۲:۳۰) نسبت به خرید و فروش سهام در بازار بورس و فرابورس اقدام کنید.

کارگزاران، نماینده و واسطه سازمان بورس با شما هستند و نسبت به خرید و فروش شما، کارمزدی دریافت می‌کنند. کارگزاران بورسی و فرابورسی، موظف هستند که قوانین بورس را رعایت کنند. مثلا اگر شما سهمی را در بازار بورس خریداری کردید و بیش از موجودی ریالی شما، خرید انجام شد، هزینه مربوطه از شما اخذ شود.

شرکت‌های کارگزاری فرابورس

این شرکت‌ها هم مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار داشته و عضو کانون کارگزاران می‌باشند. انتخاب  بهترین کارگزار  فرابورس هم با توجه به معیارهای خوش نامی، ارتباط و تعامل خوب با سهامداران و تکریم  ارباب رجوع و مشتری مداری صورت می‌گیرد.

حتما ببینید: حتما ببینید: انرژی ۳، شگفتی ساز سال ۱۳۹۸

بازار بورس بهتر است یا فرابورس؟

همان‌طور که گفتیم، شفافیت صورت‌های مالی و اطلاع رسانی شرکت‌ها و انسجام گزارشات مالی در شرکت‌های فعال در بازار بورس و برگزاری دقیق و منظم مجامع در شرکت‌های بازار اول بورس، بهتر از شرکت‌های فرابورسی در رده‌های مختلف است. اما همه این‌ها دلیل نمی شود که ما صدها شرکت فعال در بازار فرابورس را نادیده بگیریم.

چرا که همین شرکت‌های فرابورسی، با تغییر اوضاع و تنظیم  بهتر صورت‌های مالی و افزایش سودآوری، بستر لازم برای ارتقا رتبه و جایگاه در بازار سرمایه ایران را بدست می‌آورند و به بازار اول بورس می‌روند. سهمی که از فرابورس به بازار اول بورس راه پیدا می‌کند، قیمت و جایگاه سهم و برندینگ شرکت ارتقا یافته و شمار سهامدارانش، افزایش نسبی خواهد یافت.

اما شما برای خرید و فروش سهام  در بازار بورس یا فرابورس، باید با توجه به فاکتور سود آتی، چشم اندازی که برای سبد خود در نظر گرفته‌اید، گروه و صنعتی که روی آن فعال هستید، بررسی صورت‌های مالی، تحلیل روانشناسی بازار و بررسی تابلو هر نماد در بازار بورس و فرابورس، نسبت به انتخاب سهم از یکی از این دو بازار، اقدام و پرتفولیو (سبد سهام) خود را طراحی  کنید.

توصیه می‌کنیم که حتی المقدرو، نه تمامی سهام پرتفو خود را از شرکت های بورسی انتخاب کنید، نه تمام آن‌ها را از شرکت‌های فرابورسی. توازن و تعادل و تناسب، هما­ن‌طور که در طراحی استایل و لباس اهمیت دارد، در طراحی سبد سهام نیز مهم  است. بهتر است، ترکیبی از سهام عالی در بازار بورس و فرابورس با چشم انداز طلایی در نگاه میان مدت و بلند مدت باشد.

برخی از شرکت‌های فرابورسی، با اعمال تغییرات بنیادین، شرایط بازگشت با بازار اول بورس را در آینده نه چندان دور دارند و این شم و اشراف اطلاعاتی شما است که تعیین کننده  انتخاب و شکار این سهام در کف قیمت و دریافت سودهای شیرینی در بلند مدت است.

مقایسه شرایط پذیرش سهام در بازارهای بورس و فرابورس

حداقل سرمایه ثبت شده شرکت

  • تابلوی اصلی بازار اول بورس: ۱ هزار میلیارد ریال
  • تابلوی فرعی بازار اول بورس: ۵۰۰ میلیارد ریال
  • بازار دوم بورس: ۲۰۰ میلیارد ریال
  • بازار اول فرابورس: ۱۰ میلیارد ریال
  • بازار دوم فرابورس: ۱ میلیارد ریال

حداقل سهام شناور

  • تابلوی اصلی بازار اول بورس: ۲۰ درصد
  • تابلوی فرعی بازار اول بورس: ۱۵ درصد
  • تابلوی بازار دوم بورس: ۱۰ درصد
  • بازار اول فرابورس: ۱۰ درصد
  • بازار دوم فرابورس: ۵ درصد

حداقل تعداد سهامداران در بازار بورس و بازار فرابورس

  • در تابلوی اصلی بازار اول بورس: ۱۰۰۰ سهامدار حقیقی یا حقوقی
  • در تابلوی فرعی بازار اول بورس: ۷۵۰ سهامدار حقیقی یا حقوقی
  • در بازار دوم بورس: ۲۵۰ سهامدار حقیقی یا حقوقی
  • در بازار اول فرابورس: ۲۰۰ سهامدار حقیقی یا حقوقی
  • در بازار دوم فرابورس: حداقلی تعیین نشده است.

حداقل سابقه فعالیت مرتبط با شرکت در صنعت  مربوطه

  • در تابلوی اصلی بازار اول بورس: حداقل ۳ سال فعالیت داشته باشد.
  • در تابلوی فرعی بازار اول بورس: حداقل ۳ سال فعالیت داشته باشد.
  • در بازار دوم بورس: حداقل ۲  سال فعالیت داشته باشد.
  • در بازار اول فرابورس: حداقل ۲ سال از زمان بهره برداری یا ارائه خدمات گذشته باشد.
  • در بازار دوم فرابورس: حداقل ۱ سال از تاسیس آن سپری شده باشد.

زبان انباشه

  • شرکت های تابلوی اصلی بازار اول بورس: زیان انباشته نداشته باشد
  • شرکت های تابلوی فرعی بازار اول بورس: زبان انباشته نداشته باشد
  • شرکت های بازار دوم بورس: زبان انباشته نداشته باشد
  • شرکت های بازار اول فرابورس: زبان انباشته نداشته باشد
  • شرکت های بازار دوم فرابورس: برنامه عملیاتی مناسبی برای  خروج از شمول زیان انباشته ارائه  کند.

نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی ها

  • نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی در تابلوی اصلی بازار اول بورس: ۳۰ درصد
  • نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی در تابلوی فرعی بازار اول بورس: ۲۰ درصد
  • نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی در تابلوی بازار دوم بورس: ۱۵ درصد
  • نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی در بازار اول بورس: ۱۵ درصد
  • نسبت حقوق صاحبان سهام به کل دارایی در بازار دوم بورس: حدی مشخص نشده است.

سودآوری شرکت

  • سودآوری شرکت های تابلوی اصلی بازار اول بورس: ۳ دوره منتهی به پذیرش، سودآور باشد
  • سودآوری شرکت‌های تابلوی فرعی بازار اول بورس: ۲ دوره  منتهی به پذیرش، سودآور باشد
  • سوداوری شرکت‌های بازار دوم بورس: ۱ دوره منتهی به پذیرش، سودآور باشد
  • سودآوری شرکت های بازار اول فرابورس: ۱ دوره منتهی به پذیرش، سودآور باشد
  • سودآوری شرکت‌های بازار دوم فرابورس: حدی تعیین نشده است.

مطالب دیگر از همین نویسنده
مشاهده بیشتر
۵ نظر

ورود

  • Alireza تیر ۳۰, ۱۳۹۸

    لطفا جمله ی دوم این پاراگراف رو تصحیح کنید. باید بشه (اگر شرکتی در بازار اول، عملکرد خوبی نداشته باشد)
    “بازار بورس، به دو بازار اول و دوم تقسیم می‌شود. اگر شرکتی در بازار دوم، عملکرد خوبی نداشته باشد، یعنی صورت‌های مالی مبهم، گنگ، مجهول، انتشار اطلاعات خارج از زمان بندی عرف بازار و اطلاع رسانی ضعیف و شفافیت مالی نامنظم داشته باشد، به بازار دوم می‌رود.”

  • کاپسی تیر ۳۱, ۱۳۹۸

    کدوم شرکت اخه؟
    مگه میشه سهام شرکتها رو خرید؟
    یه چیزی ساختن به اسم بورس تا بچاپن. باور ندارین؟
    پرس جو کنین ببینین چه سهامی رو مردم عادی میتونن بخرن؟ سهام شرکتهای خاص و خلاصه شرکتی که واقعی هست رو اصلا ماها نمیتونیم بخریم
    چهل ساله وضع همینه. هرچی هست مال خاص و چیززاده ها و تمام کساییه که رو سفره انقلاب نشستن.
    قبل انقلاب تهران یه پارک و مجموعه ورزشی داشت همه قشر و همه مردم میتونستن واردش بشن. اما بعدش این پارک چی شد؟ مصادره شد و بعدش شد یه پارک خصوصی که باید ماهی یک میلیون پول بدی تا تازه بتونی وارد پارک بشی و قدم بزنی. هر باشگاهش خدا تومن پول میخواد. مثلا گلف خودم رفتم سی تا توپ میدن با یه چوبه دویست هزار تومن. اما مردم معمولی حتی نمیتونن داخل این باشگاه بشن و زمین گلف رو از نزدیک ببینن. تو کشورای خارجی چون خودم چند سالی زندگی کردم اینطوریه که شما هر ورزشی بخوایی میتونی بکنی. فرقی نداره پدرت پولداره یا خودت پولداری یا فقیر. هیچ مجموعه ورزشی وجود نداره که بگه پول بده واردش شو. تنها برا استفاده از استخر و باقی چیزا پول میگیرن. اما ما چون انقلاب کردیم برا دیدن و راه رفتن تو این مجموعه باید پول بدیم
    حالا بگذریم که تو کشوری که من چندسال زندگی کردم تا ۲۱ سالگی عضویت تو مجموعه های ورزشی هزینش به عهده شهرداریه و طرف تنها پولی که میده یه حق عضویت سالانه هستش که مبلغش اونقدر ناچیزه که ادم گاهی خندش میگیره. مثلا باشگاه تیراندازی حق عضویت حدودا ۲۰ یورویی داره. در حالی که با اتوبوس از یه شهر به شهری حدودا صد کیلومتری بری ۲۰ یورو میدی. یعنی حق عضویت یکساله تو باشگاه به اندازه پول یه اتوبوس بود. حق عضویت تو باشگاه اسب سواری حدودا ۱۲ یورو بود. حق عضویت تو تنیس ۱۲ یورو بود. حق عضویت تو باشگاه بدنسازی سالی ۳۰ یورو بود. باشگاهی که حتی استخر داشت و برا اعضا مجانی بود. سوناهای خشک و بخار مجانی بود برا اعضا. دکور و وسایل و ساختمونها ده برابر بهترو با کیفیت تر از مجموعه ورزشی انقلاب اما هزینش تقریبا مجانی. اندازه یه بلیط اتوبوس

    یه کشور بهم نشون بدین چنین کاری توش شده باشه
    شماهام دلتون خوش باشه با خرید بورس به سود میرسین.
    همش ضرره
    اینجا اسمش ایرانه. خودت تا اخرشو بخون. مگه میزارن سهام یه شرکتی که سوداورده به دست من و شما برسه؟

    • علی زمانی تیر ۳۱, ۱۳۹۸

      سلام عزیز
      از کامنت زیاد شما ممنونم. مطالبی که نوشتید، شوخی بود یا جدی بود؟! 🙂
      شما از هر نقطه جهان، می توانید سهام همه ۵۴۰ شرکت پذیرفته شده در بازار بورس و فرابورس ایران را به هر تعدادی که دوست دارید خریداری کنید. ۱۱ میلیون نفر همانطور که خدمت شما عرض شد، کاسبان خاموش در بازار ایران هستند. سفره انقالاب و ژن خوب، مصداقش بازار سرمایه نیست.

  • علی حسینی تیر ۳۱, ۱۳۹۸

    سلام آقای زمانی ممنون از مطلب کاملی که ارائه کردین خیلی زیبا بود
    ولی نکته ی خاصی که هست این هستش که قانون ثبت نام در بورس تغییر کرده و و لازم نیست که قبل از ثبت نام در سجام کدی رو از کارگزاری گرفته باشیم و اول باید در سجام ثبت نام کنیم

    • علی زمانی مرداد ۱, ۱۳۹۸

      سلام و ممنون.
      همینطوره. ثبت نام سجام ۱۰ هزارتومان و ظرف ۱۰ دقیقه قابل انجام است