افزایش سرمایه (capital increase) در بازار بورس ایران، یکی از اقدامات متداول شرکت های پذیرفته شده در بورس برای تجدید ارزیابی دارایی ها و به روز رسانی اطلاعات مالی شرکت است.
سه نوع مختلف افزایش سرمایه داریم و انجام افزایش سرمایه، نیاز به طی مراحل قانونی و تصویب در مجمع فوق العاده بوده و اعمال آن در پرتفو سهامداران، زمان بر است.
شرکت در افزایش سرمایه سهام، همیشه خوب نیست. اما این که چطور محاسبه می شود و چه وضعیتی دارد، در گزارش امروز به آن اشاره شده است.
با ما همراه باشید.
افزایش سرمایه یعنی چی؟
همان طور که از نامش پیداست، یعنی زیاد کردن دارایی شرکت. سرمایه یک شرکت در بورس، چگونه می تواند زیاد شود؟ راه های زیادی پیش روی شرکت های پذیرفته شده در بازار بورس است تا سرمایه خود را افزایش دهند. وقتی دارایی از مقدار X به مقدار X+N اضافه می شود، این مقدار N، تفاوت سرمایه قبلی با سرمایه قبلی را نشان می دهد. شرکت در افزایش سرمایه، مناسب نوسان گیرها نیست و مناسب سهامداران صبور با استراتژی بلند مدت است.
آیا شرکتی هست که بیش از ۱ دهه افزایش سرمایه نداده باشد؟
بله. شرکت هایی مثل تکنار و خصدار و . . . .
روش های ۴ گانه افزایش سرمایه شرکت ها
افزایش سرمایه شرکت های سهامی عام در بورس با افزایش سرمایه شرکت های مسئولیت محدود و سهامی خاص و دانش بنیان وغیره، تفاوت دارد.
چگونه بفهمیم شرکتی در بورس، افزایش سرمایه دارد یا نه؟
کافی است به سایت کدال (سایت جامع ناشران بورس) مراجعه و با جستجوی نماد این شرکت در codal.ir متوجه شوید که این شرکت در آینده نزدیک، مجمعی برای تصمیم گیری درباره ازدیاد دارایی دارد یا خیر.
اگر شرکت سال پیش افزایش سرمایه داده است، دوباره افزایش سرمایه اتفاق می افتد؟
بله. احتمال دارد. قضیه افزایش دارایی، به سیاست های تقسیم سود و جذب نقدینگی و تجدید ارزیابی دارایی ها و استفاده از معافیت ها و . . . مرتبط باشد و از وظایف مجمع عمومی و پیشنهاد هیات مدیره هر شرکت است و نیاز به طی مراحل قانونی دارد. بنابراین اگر شرکتی در سال ۹۷، قصد ازدیاد دارایی و به روز رسانی دارایی ها داشته، این احتمال هست که در سال ۹۸ هم دوباره این کار را انجام بدهد. اما درصد و میزان و شیوه اش را خود شرکت تعیین می کند.
افزایش سرمایه از محل تجدید ارزیابی دارایی ها
یکی از روش های افزایش سرمایه است. با محاسبه دقیق ارزیابی روز دارایی های ملموس شرکت، اعم از زمین و تجهیزات و غیره، رقم دقیق دارایی های شرکت مشخص و به تایید کارشناسان رسمی دادگستری رسیده و پس از بررسی سازمان بورس، مجوز افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی دارایی های شرکت صادر می شود.
مثلا، شرکتی یک زمین را ۱۲ سال پیش به قیمت هر متر ۲ میلیون ریال خریداری کرده است. اکنون، ارزش روز این زمین، N برابر شده است. برای این که دارایی شرکت در بورس به روز شود، این N برابر شدن قیمت، محاسبه و روی دارایی و سرمایه شرکت اعمال می شود. این موضوع، باعق افزایش تعداد سهام شرکت می شود. به همان اندازه افزایش سرمایه، قیمت نیز کاهش پیدا می کند.
مثال
یعنی اگر سهمی، ۱۰۰۰ تومان قیمت دارد و شما ۱۰۰۰ سهم از این شرکت دارید و افزایش سرمایه ۱۰۰ درصد است، شمار سهام شما پس از تجدید ارزیابی دارایی ها، ۲۰۰۰ سهم و قیمت به ۵۰۰ تومان کاهش می یابد.
افزایش سرمایه از تجدید ارزیابی دارایی ها، باعث افزایش سهام شما در این شرکت شده و رایگان است.
افزایش سرمایه از محل آورده های نقدی و مطالبات قانونی
گاهی یک شرکت بورسی، برای فعالیت های توسعه محصول و خدمات وزمین و کارگاه وکارخانه و هر چیز دیگر، نیاز به جذف نقدینگی دارد. در این حالت، به منظور افزایش سرمایه، از سهامداران درخواست می کند به تعداد سهامی که دارند، در افزایش سرمایه از محل آورده نقدی شرکت کنند.
در این حالت، شرکت به ازاء مقدار قبلی سهم هر سهامدار، امتیازی جهت خرید سهام جدید می دهد که به آن حق تقدم می گویند. حق تقدم، ۱۰۰ تومان به ازای هر سهم است. شما برای بدست آوردن سهام کامل باید ۱۰۰ تومان به شرکت بدهید.
این که شرکت درافزایش سرمایه از محل آورده نقدی خوب است یا بد،، به وضعیت شرکت و علت این کار بستگی دارد. حکم کلی نمی توان داد. باید بررسی کنید که این افزایش سرمایه برای چه کاری هست؟ قرار است این پول، کجا سرمایه گذاری شود؟ چرا که مستقیم،روی سود شرکت و کاهش زیان، تاثیر خواهد داشت.
قیمت سهم
قیمت سهم پس از افزایش سرمایه عبارت است از:
قیمت جدید = قیمت قدیم + (۱۰۰۰ ضرب در نسبت افزایش ) / (نسبت افزایش +۱)
مثال
فرض کنید که یک شرکت قبل از بسته شدن برای مجمع عمومی فوق العاده، ۱۵۰۰ ریال و در مجمع افزایش سرمایه، ۵۰ درصد از محل آورده نقدی و مطالبات، تصویب کرده باشد. حال قیمت جدید سهم برابر است با:
(۱+۵۰٪) / (۵۰٪ X ۱۰۰۰) + ۱۵۰۰ = ۱۶۶۷ ریال
قیمت جدید، ۱۶۶۷ ریال پس از افزایش سرمایه می شود.
چرا سهامداران بعضا در این افزایش سرمایه شرکت نمی کنند؟
مدت استفاده از حق تقدم سهام دو ماهه خواهد بود یعنی تا آن موقع حق تقدم ها تبدیل به سهام نمی شود.
بعد از مدت دو ماهه خرید و فروش حق تقدم سهام، امکان خرید و فروش آنلاین حق تقدم ها بسته می شوند.
بعد از یک ماه، سهامدارانی که از حق تقدم استفاده نکرده اند، حق تقدم هایشان دوباره برای مدت ۱۵ روز حراج می شود که به این ها، حق تقدم‌های استفاده نشده می گویند و بعد وجه به حسابشان واریز می شود.
کل این پروسه کمی زمان بر است.
مثل اتفاقی که برای سهم رتکو افتاد.
افزایش سرمایه از محل سود انباشته و اندوخته (در قالب سهام جایزه)
سومین روش افزایش سرمایه، از محل سود انباشته است. شرکت ها باید در پایان هر سال مالی، تقسیم سود کنند. البته اگر زیان انباشته نداشته باشند. این تقسیم سود طبق قانون بورس، شیوه و روش و مراحلی دارد.
اگر سود نقدی سالیانه مصوب مجمع عمومی سهامداران، اگر به هر دلیلی، پرداخت نشود یا قسمتی از آن پرداخت شود، مبلغ باقیمانده، سال به سال جمع شده و اثراتش را در صورت های مالی شرکت می توان رصد کرد. سرمایه جمع شده، عاملی برای افزایش سرمایه و ارتقا قدرت نقدینگی و افزایش ضریب چانه زنی شرکت در مناقصات و طرح های تولیدی و خدماتی داخل و خارج از کشور می شود که فواید خوبی برای شرکت دارد.
افزایش سرمایه از محل سود انباشته مثل تجدید ارزیابی دارایی ها، باعث افزایش تعداد سهام شما به صورت رایگان است. یعنی نیازی نیست مثل افزایش سرمایه از آورده نقدی، پولی به شرکت بدهید یا حق تقدم بخرید.
معمولا کاهش قیمت سهم بعد از افزایش سرمایه، کم تر از درصد افزایش سرمایه بوده و معمولا این گپ قیمتی، در کوتاه مدت جبران می شود.
قیمت سهم
قیمت سهم پس از افزایش عبارت است از: قیمت جدید = قیمت قدیم / (درصد افزایش سرمایه +۱)
مثال
یک شرکت قبل از بسته شدن برای مجمع عمومی فوق العاده، ۱۵۰۰ ریال سود شناسایی کرده و ۵۰ درصد از این سود را تصویب می کند. قیمت جدید سهام برابر است با:
(۱+۵۰٪) / ۱۵۰۰ = ۱۰۰۰
قیمت جدید، پس از افزایش سرمایه، ۱۰۰۰ ریال خواهد بود.
چگونه بفهمیم که شرکت در بازار بورس ایران، افزایش سرمایه داده است یا خیر؟
برای این کار، باید به تابلو نماد در سایت tsetmc.com مراجعه کنید که در عکس زیر به نمایش در آمده است. به عنوان مثال، شرکت ذوب آهن اصفهان با نماد «ذوب» را نگاه کنید.
وقتی شما وارد تابلو هر نماد در بازار بورس بشوید، در سمت چپ که در عکس بالا با دایره آبی رنگ مشخص شده است، لینکی وجود دارد که اطلاعات مربوط به افزایش سرمایه در آن در دسترس است.
در عکس بالا، مکان این لینک را مشاهده می کنید. وقتی کلیک می کنید، صفحه ای که عکس آن را در تصویر زیر مشاهده می کنید،به نمایش در خواهد آمد.
افزایش سرمایه ۳ مرحله ای شرکت ذوب آهن اصفهان
کافی است از قاب اطلاعات تکمیلی، روی گزینه «افزایش سرمایه» کلیک کنید. صفحه ای که عکس آن را در تصویر بالا مشاهده می فرمایید، نشان داده می شود.
همان طور که در عکس بالا مشاهده می کنید، نماد ذوب، تحت ۳ مرحله در ۸ سال اخیر، افزایش سرمایه داد و سرمایه اش از ۷.۶ میلیارد سهم در ۱۸ مهر ماه ۱۳۹۰ به ۶۱ میلیارد سهم در ۶ آذر ماه ۹۷ رسید. یعنی تعداد سهام «ذوب» ظرف ۸ سال اخیر، ۸۰۰ درصد بالا رفت. این افزایش سرمایه، نشان از قدرت سودآوری و تجدید ارزیابی دارایی های ذوب دارد.
(قیمت ذوب در پس از افزایش سرمایه ۸۰ درصدی در پاییز ۹۷، از ۲۶۸ تومان به ۱۶۳ تومان کاهش یافت و تا ۲ هفته بعد، به ۱۹۵ تومان رسید)
اگر شما هم تجربه شرکت در افزایش سرمایه دارید، نظرات و دیدگاه های خود را از طریق بخش کامنت با ما به اشتراک بگذارید.
سلام
بله توی افزایش سرمایه تپکو بودم امیدوارم شرکت تولیدش به راه بیفته و سود دهی و رونق برسه
خاور هم خریدم بره امید افزایش سرمایه شرکت های خودرویی
بورس بهترین جا برای سرمایه گذاری متاسفانه توی کشور ما اطلاعات کمه بجای نوسان در بورس میرن توی طلا و مسکن و دلار و مرغ نوسان میگیرن نون ملت به دردسر و سختی میفته امیدوارم وضع مملکت بهتر بشه
سلام
بله توی افزایش سرمایه تپکو بودم امیدوارم شرکت تولیدش به راه بیفته و سود دهی و رونق برسه
خاور هم خریدم بره امید افزایش سرمایه شرکت های خودرویی
بورس بهترین جا برای سرمایه گذاری متاسفانه توی کشور ما اطلاعات کمه بجای نوسان در بورس میرن توی طلا و مسکن و دلار و مرغ نوسان میگیرن نون ملت به دردسر و سختی میفته امیدوارم وضع مملکت بهتر بشه
درسته