خاطرات جیمز ماتیس؛ از تله برای ایران بعد از شکار پهپاد تا خطرناک ترین کشور جهان

جیمز ماتیس (متیس)، وزیر دفاع سابق ایالات متحده، در کتاب جدید خود با عنوان «Call Sign Chaos: Learning to Lead» از همان ابتدا نشان می دهد که تمایلی به صحبت کردن و گمانه زنی در مورد عزل غیرمنتظره و تحقیر کننده اش توسط دونالد ترامپ از مقام خود ندارد و علیرغم انتقاداتی که از روسای پیشین ایالات متحده دارد می گوید «در مورد رییس جمهوری کنونی چیزی نمی نویسم». ماتیس در این کتاب از جورج دبلیو اچ بوش پدر به خاطر شیوه مدیریت جنگ اول خلیج فارس تمجید کرده، مشاوران جرج دبلیو بوش پسر را به خاطر اشتباهات استراتژیک در عراق مورد انتقاد قرار داده و باراک اوباما را نیز به خاطر جدی نگرفتن تهدیدات امنیتی خارجی و انفعال در این زمینه مورد حمله قرار داده است.

وی در کتاب جدید خود در این باره چنین نوشته است: «در جلسات کاخ سفید (با تیم اوباما)، ما دائماً در مورد تعداد سربازان لفاظی می کردیم و به ندرت به سمت حرف های قاطع و پایانی و آن چیزی که به شکلی واقع گرایانه برای رسیدن به آن نقاط لازم بود می رفتیم. صحبت ها طوری برنامه ریزی شده بود که ظاهر مشاوره را داشته باشد اما این صحبت ها واقعی نبودند». کتاب جدید جیمز ماتیس که روز سه شنبه گذشته منتشر شد، به روزهای اول وزیر دفاع سابق ایالات متحده در تفنگداران ویژه دریایی، نظرات او در مورد رهبری نیروهای ویژه موسوم به ۱st Battalion و گروهان هفتم تفنگداران دریایی در طول جنگ اول خلیج فارس، دوران فرماندهی او در عراق و رسیدن و کنار رفتنش از فرماندهی مرکزی نیروهای آمریکا می پردازد.

ماتیس در این کتاب فقط صحبت هایی کوتاه و گذرا در مورد مدت زمان حضورش در مقام وزیر دفاع ایالات متحده کرده و اطلاعات جدیدی در مورد درگیری او با تیم ترامپ بر سر سیاست های جدید استخدام تراجنسیتی ها در ارتش، استقرار نیروها در مرزهای جنوبی ایالات متحده یا دیگر تصمیم های بحث برانگیز در طول دو سال حضور خود در این سمت ارائه نمی دهد. وی می گوید که ابتدا در سال ۲۰۱۳ به فکر نوشتن این کتاب افتاده و قصد داشته در این کتاب در مورد اینکه چطور «تفنگداران دریایی به شما آموزش می دهند، از همه مهم تر اینکه چطور با شرایط وفق پیدا کنید، راه حل بیابید و پیروز شوید» بنویسد. به همین دلیل در کتاب تازه او صحبت های زیادی در مورد دوران حضورش در میدان نبرد و برنامه ریزی های دفاعی در سطح بالا وجود دارد.

در این میان مهم ترین بحث هایی که جیمز ماتیس در کتاب خود به آن ها اشاره دارد به شرح زیر هستند:

او با شروع و پایان نبرد فلوجه مخالف بوده است

حمله سال ۲۰۰۴ نیروهای آمریکایی به فلوجه یکی از خونین ترین لحظات جنگ عراق بود و ماتیس می گوید که به نظر او برنامه ریزی و تفکر در مورد این حمله بسیار ابتدایی و نامناسب بوده است: «ما در یک کمپین سیاسی بسیار خشونت بار در مورد ایدئولوژی ها بوده و قصد داشتیم مشکل فلوجه را مانند یک جنگ کلاسیک حل کنیم». وزیر دفاع سابق ایالات متحده می گوید که او یک رویکرد کمتر تهاجمی و کمتر مستقیم را در این مسئله ترجیح می داده تا با همکاری با متحدان محلی تروریست ها را از بین ببرد و نه اینکه به یک جنگ شهری در محدوده ای کوچک روی بیاورد. اما وقتی که تصمیمی دیگر به او دیکته شد، او پیشنهاد کرد که این نبرد تا پایان و از بین رفتن تمامی تهدیدات ادامه یابد.

لازم به ذکر است که نبرد فلوجه بین نیروهای آمریکایی و شبه نظامیان القاعده و نیروهای بعثی در شهر فلوجه رخ داد که یکی از نبردهای مهم در جنگ عراق بوده و با کشته شدن غیرنظامیان بسیاری همراه شد. جیمز ماتیس رهبری این عملیات را بر عهده داشت. با این وجود، بعد از حدود یک ماه، این عملیات برخلاف انتظار و خواسته ماتیس متوقف شد اگر چه به گفته ماتیس نیروهای آمریکایی در آستانه دستکم یک موفقیت تاکتیکی بودند. وی مشاوران جرج بوش را به خاطر مدیریت نامناسب شرایط این نبرد تقبیح می کند.

جیمز ماتیس می خواست برای ایران تله بگذارد

بدنبال ساقط کردن یک پهپاد آمریکایی توسط سیستم پدافندی ایران در سال ۲۰۱۱، جیمز ماتیس که در آن دوران فرمانده ستاد فرماندهی مرکزی ایالات متحده بود قصد داشت پاسخی مستقیم و محکم به این اقدام بدهد. وی در این باره چنین می نویسد: «به واشنگتن پیشنهاد دادم که یک پهپاد دیگر را در همان مسیر به پرواز دربیاوریم، چندین فروند اف-۱۸ را خارج از دید قرار داده و و هواپیمای ایرانی را در صورت حمله به پهپاد ساقط کنیم. کاخ سفید از اجازه چنین عملیاتی خودداری کرد». ماتیس بعدها از پست فرماندهی ستاد مرکزی کنار گذاشته شد که یکی از دلایل اصلی باراک اوباما برای این کار رویکرد تهاجمی و سختگیرانه ماتیس در مقابل ایران بود که با سیاست های دولت اوباما مغایرت داشت.

جیمز ماتیس پاکستان را خطرناک ترین کشور جهان می داند

در حالی که اکنون نقاط بسیار خطرناک متعددی در جهان وجود دارند، از افغانستان تا ونزوئلا و یمن، وزیر دفاع سابق ایالات متحده گفته است که از نظر او پاکستان خطرناک ترین کشور جهان است: «از تمام کشورهایی که می شناسم، پاکستان را خطرناک ترین می دانم. به نظر من این کشور مشکل بسیار بزرگتری است از هر چیزی که اکنون در مورد آن نوشته می شود». وی می گوید که پاکستان «همه مسائل ژئوپلتیک را از دریچه دشمنی اش نسبت به هند نگاه می کند»، چیزی که سیاست این کشور در افغانستان به ضرر افغان ها و مابقی جهان رقم زده است. این صحبت ها در حالی است که بسیاری از کارشناسان نظامی بر این باورند که پاکستان پناهگاهی امن برای اعضای طالبان افغانی بوده، برای سال ها به اسامه بن لادن، رهبر سابق القاعده پناه داده و از نیروهای القاعده پشتیبانی لجستیک و اطلاعاتی می کند.

ماتیس در ادامه می گوید که پاکستان در شرایطی که با گروه های تروریستی داخلی مانند تحریک طالبان مواجه است، به رادیکالیزه کردن گروه های اسلامگرای مخالف در افغانستان نیز کمک کرده و همزمان دائماً در حال توسعه زرادخانه های هسته ای خود است که خطر افتادن این سلاح ها به دست گروه های تروریستی را افزایش می دهد. ماتیس همچنین در شرایطی که دونالد ترامپ اخیراً با عمران خان، نخست وزیر پاکستان، در کاخ سفید دیدار داشته، می گوید که روابط بین ایالات متحده و پاکستان پیچیده است.

بیشتر بخوانید: نگاهی از نزدیک به هواپیمای بدون سرنشین تجسسی گلوبال هاوک MQ-4 Triton