از زمان راهیابی به کاخ سفید، دونالد ترامپ به طور مداوم از ناتو (سازمان پیمان آتلانتیک شمالی) به خاطر میزان مشارکت مالی اعضا انتقاد کرده و دیگر کشورهای عضو را تحت فشار قرار داده تا بودجه های نظامی خود را افزایش دهند. در این فرآیند، وی ادعاهای عجیب و گاه گمراه کننده ای در مورد ناتو داشته و کارکرد این پیمان و دلیل تشکیل آن را طور دیگری جلوه داده است. برای مثال، در جولای ۲۰۱۸، دونالد ترامپ چنین توئیت کرد: «روسای جمهور [ایالات متحده] برای سال ها تلاش ناموفقی برای وادار کردن آلمان و دیگر کشورهای ثروتمند عضو ناتو به هزینه بیشتر برای محافظت در مقابل روسیه داشتند. آن ها تنها بخش کمی از هزینه هایشان را پرداخت می کردند. ایالات متحده ده ها میلیارد دلار برای کمک به اروپا پرداخت کرده است و در زمینه تجاری خسارات زیادی متحمل می شود».
وی در ادامه افزود: «تمامی کشورهای عضو ناتو باید به تعهد ۲ درصدی خود برسند و این عدد در نهایت باید به ۴ درصد برسد». رییس جمهور کنونی ایالات متحده در این زمینه که اسلاف او همواره به کشورهای عضو ناتو فشار وارد می کردند که هزینه های دفاعی شان را افزایش دهند درست گفته است اما این ادعای او مبنی بر اینکه کشورهای عضو باید به خاطر «حفاظت» آمریکا از آنان به این کشور پول پرداخت کنند، نادرست جلوه دادن رویکرد و شیوه کار سازمان ناتو است.
ریشه های ناتو
ناتو اتحادی است که به دنبال جنگ جهانی دوم و در شرایطی که ایالات متحده و متحانش در جستجوی راهی برای مقابله با تاثیر در حال افزایش اتحاد جماهیر شوروی در اروپا و فراتر از آن بودند شکل گرفت. این اتحاد حول مفهوم دفاع اشتراکی شکل گرفت، بدین معنا که حمله به یکی از کشورهای عضو به معنای حمله به تمای آن ها خواهد بود. برای مثال، به همین دلیل بود که بعد از حملات تروریستی ۱۱ سپتامبر، تمامی کشورهای عضو ناتو از ایالات متحده و لشکرکشی های آن حمایت کرده و نیروهای بسیاری را در سال های پس از آن برای جنگیدن و کشته شدن به نقاط مختلف جهان مانند افغانستان فرستادند.
دفاع اشتراکی به هزینه اشتراکی نیاز دارد
هر کشور عضو ناتو یک بودجه مستقیم نسبتاً پایین را برای این سازمان هزینه می کند که سالانه حدود ۲.۵ میلیارد دلار است. در تلاشی آشکار برای کاستن از نگرانی های دونالد ترامپ در مورد هزینه های بالای ایالات متحده برای ناتو، کشورهای عضو در اواخر نوامبر اعلام کردند که با کاهش سهم ایالات متحده در بودجه مستقیم این سازمان موافقت کرده اند. بر اساس توافق جدید، آلمان و ایالات متحده به اندازه مساوی و هر کدام ۱۶ درصد از بودجه مستقیم ناتو را تامین خواهند کرد در حالی که تا پیش از این توافق، سهم ایالات متحده در بودجه ناتو ۲۲ درصد و بیش از هر کشور دیگر عضو این سازمان بود. علاوه بر بودجه مستقیم، ناتو در سال ۲۰۱۴ به این توافق دست یافت که هر کشور عضو باید سهم بودجه دفاعی خود از تولید ناخالص داخلی را تا سال ۲۰۲۴ به ۲ درصد افزایش دهد.
در حال حاضر، ناتو ۲۹ عضو داشته و تنها تعداد اندکی از آن ها به این هدف تعیین شده دست یافته اند، تنها ۹ کشور. این در حالی است که ایالات متحد در حال حاضر ۳.۴ درصد از تولید ناخالص داخلی خود را صرف هزینه های نظامی کرده که حدود ۶۹ درصد کل بودجه نظامی کشورهای عضو ناتو است. همچنین ایالات متحده در زمینه نظامی بیش از هر کشور دیگری در جهان هزینه می کند که تنها در سال ۲۰۱۹ عدد سرسام آور ۶۹۳ میلیارد دلار بوده است. البته هیچ تنبیهی برای کشورهایی که نتوانند به هدف تعیین شده دو درصدی برسند در نظر گرفته نشده و این هدف گذاری تنها یک برنامه است.
با این وجود بسیاری از کشورهای عضو ناتو، اگر چه به هدف ۲ درصدی تعیین شده نرسیده اند اما بودجه نظامی خود را در طی ۵ سال اخیر افزایش داده اند. کشورهای عضو ناتو در سال ۲۰۱۹ و برای پنجمین سال متوالی بودجه های نظامی خود را افزایش دادند. ینس استولتنبرگ، دبیر کل ناتو در اواخر نوامبر اعلام کرد که بودجه نظامی کشورهای اروپایی و کانادا در سال ۲۰۱۹ حدود ۴.۶ درصد افزایش داشته و این افزایش را بی سابقه خوانده که به نظر او ناتو را قوی تر از قبل خواهد کرد.
مشکلات بزرگ دونالد ترامپ با ناتو
ترامپ می خواهد که دیگر کشورهای عضو ناتو بودجه های نظامی خود را افزایش داده و این کار را سریع و در زودترین زمان ممکن انجام دهند. وی در جولای ۲۰۱۸ در توئیتی در این باره چنین نوشت: « وقتی که آلمان میلیاردها دلار برای گاز و انرژی به روسیه می پردازد، ناتو به چه دردی می خورد؟ چرا تنها ۵ کشور از ۲۹ کشور تعهدشان [رساندن سهم بودجه دفاعی به ۲ درصد تولید ناخالص داخلی] را عملی کرده اند؟ ایالات متحده هزینه دفاع از اروپا را می پردازد و میلیاردها دلار در زمینه تجارت ضرر می کند. باید فوراً ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی تان را بپردازید، نه در سال ۲۰۲۵».
ترامپ در سال ۲۰۱۹ نیز دست از این پیام و خواسته خود برداشته و در ماه آگوست جاری در توئیتی دیگر در این باره چنین گفت: «ناتو با ایالات متحده بسیار ناعادلانه رفتار می کند». انتقاد ترامپ از کشورهای عضو پیمان آتلانتیک شمالی مبنی بر اینکه ایالات متحده سهم زیادی از بودجه نظامی آن را تامین کرده و مقدار بسیار قابل توجهی از منابع و نیروی انسانی برای دفاع از اروپا و آسیا را بر عهده دارد یک واقعیت است اما ایالات متحده از این موضوع نیز عوایدی دارد و سرمایه گذاری این کشور در ناتو، به ایفای نقش آمریکا به عنوان قدرت پیشرو جهان در زمینه نظامی و تجاری کمک بسیاری کرده است.
علاوه بر این، صحبت های دونالد ترامپ این موضوع را نشان می دهد که وی انتظار دارد کشورهای اروپایی باید به خاطر دفاع از آن ها در مقابل روسیه به این کشور پول بدهند در حالی که این اتحاد نظامی چنین معنایی ندارد. علاوه بر این در حالی که کشورهای جهان و به خصوص اروپا نسبت به فعالیت های نظامی تهاجمی روسیه ابراز نگرانی کرده اند، برخی روابط دونالد ترامپ با روسیه را مشکوک می دانند. انتقادات مکرر رییس جمهور ایالات متحده از کشورهای عضو این اتحاد این ترس را به وجود آورده که شاید وی قصد دارد کشورش را از اتحاد تاریخی ناتو بیرون بکشد. در این شرایط، انتقادات ترامپ از ناتو توسط سیاستمداران جمهوری خواه و دموکرات و همچنین دیگر رهبران جهان و کارشناسان سیاست خارجی محکوم شده است.
نیکلاس برنز و داگلاس روت، سفیران سابق ایالات متحده در ناتو در مقاله ای در ماه آوریل که در روزنامه واشنگتن پست به چاپ رسید در این باره چنین نوشتند: «ناتو هنوز هم قوی ترین اتحاد نظامی جهان است. اما تنها خطر بزرگ برای این اتحاد نبود رهبری منظم و قوی آمریکا برای اولین بار در تاریخ آن است. از رییس جمهوری هری اس ترومن، پدر موسس ناتو، هر کدام از روسای جمهور ما ناتو را از منافع حیاتی آمریکا دانسته اند. [اما] رییس جمهور ترامپ مسیر بسیار متفاوتی را در پیش گرفته است».
در ادامه این مقاله چنین آمده است: «ترامپ ادعا کرده که متحدان از ما سوء استفاده می کنند. هزینه دفاعی کم کشورهای اروپایی، البته برای آینده ناتو مشکل ساز است اما کشورهای متحد عضو ناتو در هزینه های دفاعی خود افزایش واقعی داشته اند. در این موضوع، هوشمندانه خواهد بود که ترامپ به فشار خود ادامه دهد اما همزمان با انجام این کار باید تلاش کند که خود را از منتقد اصلی به رهبر متحد کننده ناتو که نیاز مبرم به وجود آن هست تبدیل سازد».
نظر خود در مورد این مطلب و دیگر مطالب سیاسی روزیاتو را در بخش دیدگاه ها با ما به اشتراک بگذارید.
درودبرترامپ شیردل..کاملادرست فرمودند..تنهاعیب ترامپ این بودکه وی انسانی بودکه ازداخل سیاست بیرون نیامده بودماننددموکراتها ویاجمهوریخواهان که بجزدروغ چیزی دیگری برای عرصه ندارن.وی انسان بیزنس منی بودکه درگفتارورفتارش صداقت داشت ولی نمیدونست برای پیش بردن اهداف لازمه که سیاست ودروغ چاشنی کارت کنی وباکسی هم مماشات نمیکرد وباج نمیدادوطرف مردمش بودبرای هم دردوردوم نتونست رای بیاره وهمه برعلیه اوموضع گرفتن وبه جوحسن بایدن کمک کردن که رای بیاره بقول جناب ترامپ؛جو خواب آلود..بله درسیاست بایددروغ بلدباشی که وی بلدنبود..امیدوارم برای دوربعدبتونه کاندیدابشه که اگربزارن مطمئنم رای میاره..
درودبرترامپ شیردل..کاملادرست فرمودند..تنهاعیب ترامپ این بودکه وی انسانی بودکه ازداخل سیاست بیرون نیامده بودماننددموکراتها ویاجمهوریخواهان که بجزدروغ چیزی دیگری برای عرصه ندارن.وی انسان بیزنس منی بودکه درگفتارورفتارش صداقت داشت ولی نمیدونست برای پیش بردن اهداف لازمه که سیاست ودروغ چاشنی کارت کنی وباکسی هم مماشات نمیکرد وباج نمیدادوطرف مردمش بودبرای هم دردوردوم نتونست رای بیاره وهمه برعلیه اوموضع گرفتن وبه جوحسن بایدن کمک کردن که رای بیاره بقول جناب ترامپ؛جو خواب آلود..بله درسیاست بایددروغ بلدباشی که وی بلدنبود..امیدوارم برای دوربعدبتونه کاندیدابشه که اگربزارن مطمئنم رای میاره..