«رویارویی هزاره»؛ در صورت وقوع جنگ تمام عیار میان ایران و ایالات متحده برنده کیست؟

در حالی که جهان در حال واکنش دادن به ترور سپهبد شهید قاسم سلیمانی، فرمانده سپاه قدس ایران، توسط نیروهای آمریکایی است، بسیاری از کارشناسان بر این باورند که مقامات ایرانی این اقدام ایالات متحده را اعلان جنگ تلقی کرده و بدین ترتیب واکنشی درخور یک اعلان جنگ به آن خواهند داد. مقامات سیاسی و نظامی ایران نیز در کنار بسیاری از مردم کشور خواهان یک «انتقام سخت» هستند. در چند روزی که از این ماجرا می گذرت صحبت های زیادی در مورد گزینه های ایران برای انتقام از ایالات متحده شده است که بیشتر به حملات تلافی جویانه نسبت به پایگاه های نظامی این کشور و سربازانش که در منطقه خاورمیانه مستقر هستند اشاره دارند. در این میان برخی دیگر از جنگی بزرگ و تمام عیار سخن می گویند که در صورت ادامه تنش بین دو کشور ایجاد خواهد شد. اما سوال این است که در صورت وقوع جنگ بین ایران و ایالات متحده چه اتفاقی خواهد افتاد؟ به چه اهدافی و چگونه حمله خواهد شد؟ برنده و بازنده چه کسی خواهد بود؟ در سال ۲۰۰۲، پنتاگون یک بازی جنگی پرهزینه را طراحی کرد تا جنگ با ایران را شبیه سازی کند و در پایان ایالات متحده شکست سختی از نیروهای ایرانی خورد. این تمرین نظامی بار دیگر نشان داد که کشورهایی مانند ایران از هر نقطه قوتی که بتوانند علیه ارتش بزرگ تر و مجهزتر ایالات متحده استفاده خواهند کرد و اینکه اشتباه محاسباتی و ساده انگاری در مورد توانایی ها، استراتژی ها و اقدامات نیروهای نظامی کشوری مانند ایران می تواند صدماتی غیرقابل جبران برای ایالات متحده داشته باشد. این شبیه سازی که با عنوان «رویارویی هزاره» (Millennium Challenge) از آن یاد می شود یک مانور نظامی سفارش داده شده توسط کنگره ایالات متحده بود که با هدف بررسی مفاهیم آزمایشی جدید در میدان جنگ شکل گرفت.

سناریو این بازی این بود که نیروهای آبی، نیروهای آمریکایی، در آینده (۲۰۰۷) به یک کشور کوچکتر اما توانمند از لحاظ نظامی در خاورمیانه (ایران) حمله می کنند. در ادامه یکی از فرماندهان نظامی ارشد کشور نیروهای قرمز (ایران) حملاتی را به کشورهای مجاور آغاز می کند که در نهایت به حمله این کشور به یک جزیره مورد مناقشه در منطقه می انجامد. در این شبیه سازی، هدف نیروهای آبی بازگشایی خطوط کشتیرانی، از بین بردن سلاح های کشتار جعمعی نیروهای قرمز و آزادسازی سرزمین هایی بود که توسط این نیروها اشغال شده بود. در این بازی، پنتاگون از ژنرال پل ون ریپر، فرمانده بازنشسته تفنگداران ویژه دریایی خواست که برای هدایت و رهبری نیروهای قرمز باز گردد، ژنرالی که به عنوان یک فرمانده مستقل و متفاوت شناخته شده و طرز فکر بسیار خاصی داشت.

در این بازی، ریپر به عنوان گزینه مناسبی برای هدایت نیروهای قرمز (ایران) دیده می شد که از کوچکترین توانمندی های نیروهای خود برای عقب راندن نیروهای آمریکایی استفاده خواهد کرد. ون ریپر که نیروهایش را در حمله نیروهای آمریکایی دید، به محض این که نیروهای دشمن را در برد خود دید دست به عملیات تهاجمی زد. دولت بوش در آن زمان به تازگی دکترین «حمله پیشگیرانه» را اتخاذ کرده بود، بدین معنی که ایالات متحده پیش از اینکه تهدیدات بیش از حد جدی شوند حمله خود را انجام دهد. ون ریپر پس از ورود دو ناو هواپیمابر، دو کشتی جنگی آبی خاکی و اسکورت های مشترکشان به منطقه مطمئن بود که جنگ قریب الوقوع خواهد بود. بدین ترتیب وی تصمیم گرفت که اول حمله کند تا بدین ترتیب «پیشدستان را با پیشدستی غافلگیر نماید». وقتی که نیروهای آمریکایی به برد سلاح های نیروهای ایرانی وارد شدند، نیروهای ژنرال ون ریپر بارانی از موشک ها را از لانچرهای روزی زمین، کشتی های تجاری و هواپیماهایی که در ارتفاع پایین و بدون استفاده از ارتباط رادیویی (به منظور کاهش ردپای راداری) به روی آن ها ریختند. همزمان، گروه هایی بزرگ از قایق های تندرو پر شده از مواد منفجره، عملیات هایی انتحاری را آغاز کردند. سیستم راداری Aegis ناوگروه تهاجمی آمریکا- که تهدیدها را ردیابی و شناسایی کرده و موشک ها را رهگیری می کند- خیلی زود با موجی از حمله ها مواجه می شود که توان پاسخگویی به آن ها را ندارد. بدین ترتیب خیلی زود ۱۹ کشتی جنگی ایالات متحده، از جمله ناو هواپیمابر، چندین ناوشکن و ۵ کشتی آبی خاکی غرق شدند. ون ریپر می گوید: «همه چیز در ۵ یا شاید ۱۰ دقیقه تمام شده بود». مشکل چه بود که ایالات متحده چنین شکست سنگین و سریعی خورد؟ نیروهای آمریکایی انتظار داشتند که ون ریپر عقب نشسته و زیر آتش مهاجمان قرار گیرد و سپس با نیروهایی که برایش باقی مانده بود ضدحمله انجام دهد که نیروهای آمریکایی می توانستند به سادگی آن ها را از بین ببرند. ون ریپر که واقعاً می خواست برنده این بازی جنگی باشد، از دست روی دست گذاشتن و اجازه دادن به آمریکایی ها برای شروع حمله خودداری کرد. موفقیت ون ریپر به یک مشکل بزرگ برای ایالات متحده منجر شد. با غرق شدن ناوگان آمریکایی، از جمله تفنگداران ویژه دریایی که قصد پیاده شدن در خشکی را داشتند، این بازی جنگی در همان ابتدای خود به پایان رسیده و نیروهای قرمز برنده شده بودند. به منظور ادامه بازی، کنترل کنندگان آن بار دیگر ناوگان آمریکایی را بازگردانده و اجازه دادند بازی طوری ادامه پیدا کند که انگار نیروهای قرمز هیچگاه پیروز نشده بودند. در ادامه نیروهای قرمز از روش های غیرمتعارف برای ارتباطات استفاده کردند که سرویس های اطلاعاتی آمریکا را درمانده کرده بود زیرا آن ها انتظار داشتند که نیروهای ایرانی از تکنیک های ارتباطی مدرن استفاده خواهند کرد. ون ریپر بار دیگر حمله خود به ناوگان نیروهای آمریکایی را آغاز کرد. وی به جای استفاده از سیگنال های رادیویی که براحتی قابل رهگیری بود، از مناره مساجد و در قالب اذان با پیامی رمز گذاری شده فرمان حمله می دهد. در ادامه هواپیماهای ملخ دار و قایق های کوچک شخصی که ظاهراً بی خطر بوده اند ناگهان به ابزارهایی مرگبار تبدیل می شوند که در قالب حملات انتحاری خود را به کشتی های جنگی آمریکایی می کوبند. همچنین ژنرال ون ریپر از موتورسیکلت برای انتقال فرامین به فرماندهان جزء استفاده کرد تا بدین ترتیب پیام ها توسط هواپیماهای جاسوسی آمریکایی که برای رهگیری و شنود ارتباطات دشمن طراحی شده شنود نشوند. در این مرحله از بازی، کنترل کنندگان بازی محدودیت هایی غیرواقعی را روی تیم قرمز ون ریپر اعمال کردند. در حالی که نیروهای آمریکایی برای انجام حملات هوایی مهیا می شدند، مشخص بود که کنترل کنندگان بازی شرایط را برای پیروزی آن ها مهیا کرده بودند. وقتی تیم قرمز ون ریپر برای ساقط کردن هلیکوپترهای کج بال V-22 به دنبال اطلاع از ورود آن ها آماده می شد، استفاده از آتش علیه این پرنده ها و هواپیماهای ترابری C-130 ممنوع شد. همچنین به نیروهای ون ریپر دستور داده شد که تجهیزات دفاع ضد هوایی خود را باید در فضای باز قرار دهد تا نیروهای آبی بتوانند آن ها را را نابود کنند. حتی بعد از این اتفاق و نابود نشدن بخشی از این تجهیزات نیز نیروهای قرمز از تیراندازی به سمت نیروهای آبی که در حال انجام عملیات هلی برن بودند منع شدند. جستجوی سلاح های کشتار جمعی (سلاح هایی که ادعا می شد در اختیار نیروهای قرمز (ایرانی) قرار دارد) نیز بسیار یکطرفانه و ناعادلانه پیش رفت و در حالی که نیروهای قرمز راه هایی را برای انتقال این تسلیحات بدون اینکه نیروهای آمریکایی متوجه شوند یافتند، کنترل آن ها در اختیار نیروهای آبی قرار گرفت تا آزادانه آن ها را نابود سازند. در کل در بسیاری از مراحل این بازی نظامی و درگیری شبیه سازی شده، دست های ون ریپر و نیروهای قرمز او بسته شده بود تا واکنشی نشان ندهند، موضوعی که بارها باعث اعتراض و تمسخر ژنرال ون ریپر شد. بازی «رویارویی هزاره» جنجال برانگیز نشد زیرا در نهایت با پیروزی نیروهای آمریکایی به پایان رسید اما به این دلیل که طرف مقابل از تمامی فرصت ها برای برنده شدن محروم شد بسیاری دستکم نتیجه آن را به چالش کشیدند. در هر صورت، پیام بازی نظامی «چالش هزاره» این است که هر طرف برای برنده شدن دست به هر کاری خواهد زد بدون اینکه امکان پیش بینی آن توسط نیروهای آمریکایی وجود داشته باشد. بدین ترتیب، علیرغم این که در قدرت نظامی ایالات متحده شکی نیست اما ایران نیز بدون شک در صورت درگرفتن جنگی تمام عیار، غافلگیری های بسیاری در آستین خود داشته که به موقع رو خواهد کرد، غافلگیری هایی که نیروهای آمریکایی به هیچ عنوان برای آن ها آماده نبوده و پیش بینی آن ها را نکرده اند.

بیشتر بخوانید: ۱۰ پیشرفت بزرگ ارتش ایالات متحده در زمینه دانش و تکنولوژی در سال ۲۰۱۹