حکمفرمایی چند ساله در قهرمانی لیگ، ایستادن در صدر جدول کنونی لالیگا و صعود به مرحله بعدی لیگ قهرمانان اروپا. این ها توصیفاتی از شرایط کنونی تیم فوتبال بارسلونا اسپانیاست اما چرا در چنین شرایطی که نشان از موفقیت تیم دارد مدیران بارسلونا تصمیم به اخراج ارنستو والورده گرفتند؟ برای بسیاری از باشگاه های فوتبال، کسب قهرمانی های متوالی در لیگ، صعود به مراحل حذفی لیگ قهرمانان اروپا به عنوان تیم اول و داشتن لیونل مسی به عنوان کاپیتان و یکی از بهترین بازیکنان تاریخ فوتبال، مایه شادی و افتخار خواهد بود.
اما این موضوع در مورد تیم بارسلونا کمی متفاوت است زیرا مدیران، بازیکنان و طرفداران این تیم موفقیت را از منشور متفاوتی نگاه می کنند که باعث شده رهبری ارنستو والورده در این تیم تنها کمتر از ۳ سال دوام بیاورد و به یکی از معدود سرمربیان اخراج شده این تیم در چند دهه اخیر تبدیل شود. برای کاتالان ها، به عنوان یکی از موفق ترین و پرافتخارترین تیم های فوتبال در اروپا، تنها بردن مهم نیست بلکه چگونگی بدست آمدن این پیروزی ها نیز اهمیت زیادی دارد. و موفقیت در لیگ داخلی اهمیت زیادی ندارد اگر تیم برتری ۳ بر صفر در بازی رفت را با باخت ۴ گله از دست داده و به شکلی ناخوشایند و دردناک از رقابت برای کسب قهرمانی لیگ قهرمانان اروپا خارج شود.
اگر چه بارسلونا فصل گذشته لالیگا را با قهرمانی و فاصله ۱۱ امتیازی نسبت به تیم دوم به پایان رساند و در طول فصل تنها سه باخت داشت اما از زمانی که کاتالان ها در نیمه نهایی دو فصل پیش برتری سه بر صفر در بازی رفت را با باخت ۴ بر صفر در بازی برگشت بی ارزش کردند و مهم تر آن اینکه در فصل گذشته نیز در لیگ قهرمانان اروپا اتفاق مشابهی برابر تیم لیورپول رخ داد، جایگاه والورده به عنوان سرمربی تیم همواره با تزلزل هایی همراه بوده و علیرغم موفقیت های متعددش، باخت در مسابقات کلیدی و به خصوص دو باخت بزرگی که به آن ها اشاره شد، کارنامه مربیگری او در بارسلونا را خدشه دار کرد. اینکه ارنستو والورده بعد از شکست در لیگ قهرمانان اروپای فصل گذشته برابر لیورپول و باخت در فینال کوپا دل ری به والنسیا همچنان توانست به عنوان سرمربی بارسلونا باقی بماند بسیار غیرمنتظره تر از اخراج اخیرش در روز دوشنبه بود.
به نظر می رسد که باخت به اتلتیکو مادرید در سوپر کاپ اسپانیا در عربستان سعودی به عملکرد ضعیف این فصل تیم در لالیگا افزوده و در نهایت باعث شد که مدیران تیم چاره ای جز اخراج والورده و جایگزینی او با کیکه ستین، سرمربی موفق سابق رئال بتیس که از دوستداران بارسلونا و عاشقان مسی است، نداشته باشند. اما این جانشینی، همانند اخراج و نصب های بزرگ دیگر در دنیای فوتبال، چندان ساده نبود. گفته می شود که ژاوی، بازیکن محبوب و افسانه ای سابق آبی اناری ها، که به تازگی وارد دنیای مربیگری شده و هدایت تیم السد قطر را بر عهده دارد، پیشنهاد مربیگری کاتالان ها را نپذیرفته بود و بدین ترتیب دستکم برای چند روز تیم بارسلونا در یک برزخ مربیگری قرار داشت.
ژاوی
یکی دیگر از بازیگران سابق بارسلونا که گزینه دیگری مربیگری تیم و جانشینی والورده به شمار می رفت، رونالد کومان، سرمربی کنونی تیم ملی فوتبال هلند، بود اما در شرایطی که نارنجی پوشان یکی از شانس های اصلی قهرمانی اروپا در تابستان امسال به شمار می آمدند، از همان ابتدا بعید بود که مدافع سابق بارسلونا این بار به عنوان سرمربی به تیم باز گردد. اگر چه والورده روز دوشنبه همچنان به عنوان سرمربی در تمرینات حاضر شد اما خود می دانست که آخرین روز حضور او در میدان تمرین تیم بوده و در نهایت همان روز عصر حکم اخراجش را دریافت کرد. جانشین او، کیکه ستین، سرمربی ۶۱ ساله سابق رئال بتیس، که یکی از معدود مربیانی است که در سال های اخیر توانسته رئال مادرید و بارسلونا را در ورزشگاه های خانگی شان شکست دهد، همواره از بارسلونا و سبک بازی این تیم و به ویژه لئو مسی تمجید کرده و اخیراً نیز گفته است که هنگام دریافت خبر انتصابش به عنوان سرمربی این تیم در یک گاوداری بوده است.
کیکه ستین
وی یکی از طرفداران سبک بازی و دکترین فوتبالی یوهان کرویف فقید با بازی تهاجمی، پاس های سریع و پرسینگ است و گفته که این سبک بازی را به کاتالان ها باز خواهد گرداند، سبک بازی که در دوران پپ گواردیولا نقش مهمی در موفقیت های تیم داشت و در دوران والورده به کلی فراموش شده بود. در دوران والورده، تیم بارسلونا علیرغم موفقیت هایی که داشت دستکم در چند زمینه عملکرد نامناسب و ناخوشایندی داشت. اول از همه باید به استراتژی تیم در بازار نقل و انتقالات و به خصوص خریدهای بحث برانگیز اشاره کرد که البته بیشتر متوجه مدیران تیم بود و نه ارنستو والورده به عنوان سرمربی تیم. در زمین نیز دیگر خبری از آن پاسکاری های تک‌ضرب و سریع نبوده و یک بازی بدون عجله و کسل کننده با پاسکاری های مداوم اما کند جایگزین سبک تیکی تاکای دوست داشتنی دوران گواردیولا شده بود که جذابیت و هیجان را از بازی تیم می گرفت.
با تماشای بازی بارسلونا در سال های حضور والورده به خوبی می شد متوجه ضعف های تیم بارسلونا در هنگام حمله و دفاع شد، خط میانی تیم دیگر قدرت و حاکمیت گذشته دوران ژاوی و اینیستا را نداشت هر چند بازیکنانی که بارسلونا در این پست ها در اختیار داشت همگی ستارگان دنیای فوتبال به شمار می آمدند. در خط دفاعی هم مانند چند سال اخیر بدترین شرایط حکمفرما بود و خرید مدافعان گرانقیمت و متعدد نیز نتوانست ضعف مفرط لایه دفاعی بارسلونا را بپوشاند. تیم های حریف به سادگی با ضد حمله و بدون نیرویی که از پشت محوطه جریمه خودشان تا پشت محوطه جریمه بارسلونا مانع آن ها شود خیلی زود خود را به محوطه جریمه کاتالان ها رسانده و به راحتی گل می زدند.
اگر قدرت ستارگی بارسلونا و سیوهای متعدد و حیرت انگیز ترشتگن در درون دروازه نبود، حتی تیم های ضعیف لالیگا نیز در بازی با تیم کاتالانی دست خالی از میدان خارج نمی شدند. آمار ضعیف بارسلونا در زمینه گل های دریافتی نشان از ضعف مفرط خط میانی (به ویژه هافبک های دفاعی) و به خصوص خط دفاعی تیم دارد. علاوه بر این، در فاز حمله نیز به نظر می رسید که تمامی تیم ها با تاکتیک کسل کننده حمله بارسلونا آشنا شده و والورده نیز علیرغم این که بارها و بارها و در اکثر بازی ها در گل زدن با بن بست مواجه شده بود هیچ برنامه جدید یا تاکتیک خاصی برای تغییر شرایط نداشت. بدون شک آمار خوب تیم در گلزنی و بردهای متعدد در دوران والورده را می توان بیشتر نتیجه نبوغ مهاجمان این تیم، به ویژه لیونل مسی و لوییس سوارز دانست تا تاکتیک های طراحی شده توسط سرمربی تیم.
در تمام نزدیک به سه سال حضور والورده، هر گاه مسی توانسته بود بدرخشد تیم والورده موفق از میدان خارج می شد و هر گاه مسی در اوج نبوده، در میدان حضور نداشت یا تیم مقابل او را مهار کرده بود، تیم بارسلونا به بن بست خورده و بازی ارائه شده توسط این تیم در حد یک تیم معمولی لالیگایی نیز نبود. والورده اگر چه مربی خوبی با رزومه کاری قابل توجه بود اما مربی ترسویی به نظر می رسید که در بدترین و شکننده ترین شرایط موجود تصمیم به حفظ نتیجه می گرفت و اغلب با شکست مواجه می شد و از همه بدتر این که این اتفاق در مهم ترین و حساس ترین بازی ها رخ می داد.
مشکلات بارسلونا چنان واضح بود که هر طرفداری به سادگی متوجه آن می شد و جای شگفتی دارد که چگونه والورده و مدیران تیم (در بخش تاکتیک بازی و انتخاب بازیکنان (از سوی والورده) و خرید بازیکنانی که بتوانند این ضعف ها را پوشش دهند (از سوی مدیران ورزشی باشگاه)) متوجه این مشکلات نشده یا دستکم نتوانستند آن ها را رفع کنند. اگر چه ممکن است گفته شود که این دو دسته مشکلات را درک کرده و سعی در حل آن ها داشته اند اما آن چیزی که در میدان مسابقه دیده می شد و نتایجی که در مسابقات حساس بدست می آمد کاملاً عکس این موضوع را نشان می داد.
به عنوان نویسنده این مطلب و یکی از طرفداران تیم بارسلونا که البته کارشناس فوتبال نیست!، بر این باورم که مشکل بارسلونای کنونی به مدیران باشگاه نیز باز می گردد که دستکم در دو زمینه مسیر اشتباه را در پیش گرفته اند: یکی بی اعتنایی مطلق به لاماسیا و نادیده گرفتن ستارگانی که می توانند آینده باشگاه باشند (مانند آنسو فاتی و بسیاری دیگر که پس از نادیده گرفته شدن به تیم های دیگر رفتند) و دوم خرید و فروش هایی که به هیچ عنوان منطقی به نظر نمی رسند. شاید کمتر کسی در میان طرفداران تیم بارسلونا باشد که بتواند توجیهی برای فروش مدافع آینده داری مانند مارک بارترا که خط دفاع بارسلونا شدیداً به او نیاز داشت- دستکم مدافعی بسیار بهتر از مدافعان گرانقیمتی بود که پس از او خریداری شد- و خرید بازیکنی درجه چندم مانند کوین پرینس بواتنگ برای نشستن روی نیمکت ارائه دهد، در شرایطی که بازیکن اخیر حتی خودش نیز نمی توانست رفتن به بارسلونا را باور کند.
مارک بارترا
موضوع دیگری که به عنوان یک طرفدار تیم می توانم به آن اشاره کنم نقش آرتورو ویدال در تیم و عدم استفاده مناسب و کافی از او از طرف والورده است. آرتورو ویدال یک بازیکن جسور و قدرتی است که می تواند بهترین گزینه برای پوشش دادن ضعف خط میانی تکنیکی اما ظریف بارسلونا باشد. هر گاه ویدال در زمین مسابقه حضور داشته (از ابتدا یا به عنوان بازیکن تعویضی) شاهد تسلط و قدرت بیشتر خط میانی تیم بر بازی و کاهش حملات تیم حریف بوده ایم. با حضور ویدال، ضد حمله های حریف به خوبی قبل رخ نداده و مهاجمان و بازیکنان خط میانی به راحتی به پشت محوطه جریمه بارسلونا نمی رسیدند.
ویدال در هنگام حمله به خوبی پشت محوطه جریمه تیم حریف قرار گرفته و در صورت ضد حمله زدن تیم مقابل، به سرعت به بازیکن صاحب توپ حمله ور شده و سرعت و شدت ضد حمله آن ها را می گرفت. تعداد گل های او در معدود بازی هایی که در زمین حضور داشته نیز نشان از تاثیرگذاری این بازیکن در بحث تهاجمی تیم نیز هست. اما در کمال ناباوری، مدیران تیم قصد فروش او را دارند و به نظر می رسد که با رفتن والورده، تنها مانع بر سر راه این موضوع نیز برداشته شده باشد هر چند هنوز نمی توان در مورد نظر سرمربی جدید در مورد او صحبت کرد.
بازیکن دیگری که به نظر بسیاری در حد و اندازه های بارسلونا نیست و به طور ویژه برای سبک بازی بارسلونا مناسب به نظر نمی رسد، عثمان دمبله است. جدای از مشکلات رفتاری و جنجال آفرینی های دمبله و البته غیبت های طولانی اش به خاطر مشکلات انضباطی و مصدومیت، او راه متفاوتی از دیگر بازیکنان در زمین پیش می گیرد. اگر بازی های دمبله در بارسلونا را با دقت نگاه کرده باشید متوجه خواهید شد که به ازای هر گلی که زده یا هر خلق موقعیتی که داشته چندین گل نزده و موقعیت خطرناک را از تیم خودی گرفته است.
اگر چه این بازیکن از تکنیک و سرعت بسیار بالایی برخوردار است اما از این نقاط قوط خود به درستی و در مسیری همگام با دیگر بازیکنان تیم استفاده نکرده و به وضوح می توان دید که وی برای خودش بازی می کند. شاید برخی بگویند که دمبله بازیکن خوبی است، بازی چشم نوازی ارائه داده و گل های حساسی برای تیم به ثمر رسانده است که البته قابل قبول است. اما می توان ادعا کرد که با توجه به قیمت گزافی که برای خرید وی پرداخت شده، مصدومیت های متعدد و طولانی مدتی که بعد از هر تک بازی گریبانگیر او شده، بی انظباطی هایی که داشته و از همه مهم تر عملکرد او در درون زمین در مقیاس کلی، دمبله به هیچ عنوان بازیکنی در حد و اندازه های بارسلونا نیست و به وضوح وصله ای ناجور در پازل تاکتیکی و تیمی کاتالان ها است.
در سال های اخیر بارسلونا به تیمی برای خراب کردن بازیکنان مشهور جدید تبدیل شده است و به نظر می رسد که آنتوان گریژمان نیز تا حدودی در این مسیر قرار داشته باشد. این تیم برای رسیدن به موفقیت های دوران گواردیولا به بازیکنانی نیاز دارد که از دل لاماسیا بیرون آمده و با فرهنگ حاکم بر این باشگاه آشنا باشند، همان چیزی که می توان به وضوح در مورد بازیکن جوانی مانند سرجیو روبرتو دید. به هر ترتیب، اگر چه سخن در مورد ضعف ها و عقبگردهای بارسلونا در دوران ارنستو والورده و به طور کلی پس از رفتن گواردیولا زیاد است و می توان ادعا کرد که از زمان رفتن وی بارسلونا همواره در مسیر پسرفت بوده اما شاید انتخاب کیکه ستین بتواند مسیر بارسلونا را تغییر داده و با تحولی در سبک بازی تیم که ستین نشان داده توانایی آن را دارد، باز بهم بتوان شاهد همان بازی های هیجان انگیز و جذاب از بارسلونا بود که در دوران طلایی گواردیولا شاهد آن بودیم.
بدون نظر