چطور دست از زیاد فکر کردن برداریم و ذهن مان را آرام کنیم؟

همه ی ما گاهی ممکن است در فکر کردن به بعضی چیزها، چه اتفاقی در گذشته و چه تصمیمی برای آینده، زیاده روی کنیم. اما بعضی افراد هستند که همیشه اسیر افکار خود هستند. شاید گاهی به خود نهیب بزنند که دیگر بس است و باید به سر کارشان برگردند اما بعد از چند دقیقه دوباره تمام آن تردیدها و افکار ناخوشایند به ذهن شان هجوم می آورد.

زیاد فکر کردن ما را از انجام کارها و رسیدگی به امور زندگی خود باز می دارد و حال روحی بدی برای ما رقم می زند. اما آیا راهی هست که دست از فکر کردن به گذشته و تردید و نگرانی در مورد آینده برداریم؟ مانند هر عادتی، تغییر نگرش هم با دشواری هایی همراه است. اما با تمرین و ممارست می توانید به مغز خود یاد دهید جور دیگری فکر کند.

۷ روشی که در ادامه درباره ی آن ها صحبت خواهیم کرد به شما کمک می کنند یاد بگیرید دست از زیاد فکر کردن بردارید و آرامش را به ذهن خود بازگردانید.

۱- از دور به افکار خود نگاه کنید

یکی از اجزای کلیدی مدیتیشن این است که افکاری که از ذهن تان می گذرند را فقط «تماشا کنید»، نه اینکه درگیر آن ها شوید یا سعی کنید جلوی به وجود آمدن شان را بگیرید.

این را درک کنید که شما واقعاً می توانید به جای اینکه در افکارتان غرق و گرفتارشان شوید، فقط شاهد آن ها باشید. میل به زیاد فکر کردن گرچه تا حدودی گرایش طبیعی ذهن انسان است (که شدت آن در هر کسی متفاوت است)، اما شما می توانید با تمرین آن را تغییر دهید.

استیو جابز، مدیرعامل سابق شرکت اپل، در اینباره گفته: «اگر فقط بنشینید و تماشا کنید، خواهید دید که ذهن تان چقدر آرام می شود… اگر سعی کنید آن را آرام کنید، فقط وضع را بدتر می کنید، در حالی که خودش به مرور آرام می گیرد و وقتی آرام بگیرد فرصت شنیدن چیزهای پیچیده تری به وجود می آید.»

۲- افکارتان را روی کاغذ آورید

یک روش برای اینکه نگذارید کنترل افکارتان از دست تان خارج شود این است که درباره ی آن مسائل با کس دیگری صحبت کنید که بتواند از زاویه ی دیگری به موضوع نگاه کند و دید دیگری به شما دهد.

اگر شرایط این کار مهیا نیست می توانید افکارتان را روی تکه ای کاغذ بنویسید.

این کار به شما اجازه می دهد به فرآیند تفکر خود بسیار بهتر سامان دهید. در حالی که اگر افکارتان را در ذهن تان محبوس کنید، نه تنها کاه برایتان تبدیل به کوه می شود، بلکه دائماً سراغ همان افکار می روید و بنابراین یک چیز را مکرراً و بیش از حد برای خودتان تجزیه و تحلیل می کنید.

شما می توانید یک قدم فراتر هم بروید و آن کاغذ را دور بیندازید. دانشمندان می گویند این کار آن افکار را برایتان کم ارزش می کند.

۳- در اوقات مشخصی فکر کردن را برای خود ممنوع کنید

یک روش دیگر این است که اوقات مشخصی را برای «فکر نکردن» در نظر بگیرید تا جلوی فکر کردن زیاد خود به یک موضوع خاص را بگیرید. مثلاً می توانید بعد از ساعت ۸ شب دیگر به چیزهای سخت فکر نکنید چون می تواند روی خواب تان تأثیر بگذارد.

یک روش مشابه هم زمانبندی کردن است. مثلاً ۲۰ دقیقه را در نظر بگیرید. در این مدت به خودتان اجازه دهید که نگران شوید، نشخوار ذهنی کنید یا به هر چه که دلتان می خواهد فراوان فکر کنید. بعد از آنکه وقت به سر رسید و ۲۰ دقیقه تمام شد، سراغ یک کار مفید بروید. اگر به خودتان آمدید و متوجه شدید خارج از زمان تعیین شده به مسائل فکر می کنید، به خودتان یادآوری کنید که بعداً درباره ی آن موضوع فکر خواهید کرد.

۴- حواس خود را پرت کنید

روش ساده ای به نظر می رسد اما در واقع سخت می توان همزمان روی دو چیز تمرکز کرد.

به همین دلیل وقت هایی که متوجه زیاده روی کردن تان در فکر کردن می شوید می توانید ورزش کنید یا سراغ یک بازی ورزشی بروید. فوران احساسات اگر با فعالیت فیزیکی همراه شود، تعادل بسیار خوبی بین آن ها برقرار می شود.

برای اینکه بتوانید جلوی زیاد فکر کردن خود را بگیرید، باید فعالیتی پیدا کنید که شما را جذب خود کند، به ویژه فعالیت های فیزیکی ای که با اشتغال ذهنی و تعامل اجتماعی همراه هستند، مثل بازی های ورزشی یا پیاده روی در طبیعت با یک دوست.

۵- روی کاری تمرکز کنید که حالا از عهده تان برمی آید

به جای فکر کردن دست به کار شوید تا بتوانید افسار افکاری که دائماً در ذهن تان پرسه می زنند را در دست بگیرید.

تمرکز شما نباید روی کاری باشد که باید انجام دهید، کاری که انجام نداده اید و باید انجام می دادید و چیزی که در اطراف تان در حال رخ دادن است. فقط روی کاری که حالا، هر چند کوچک، از دست تان برمی آید تمرکز کنید و بعد از آن انجامش دهید.

شما می توانید تلاش کنید افکار نگران کننده ی خود درباره ی آینده را به یک فعالیت واقعی و ملموس تبدیل کنید. مثلاً هر بار که نگران آینده می شوید، یک تصمیم کنشگرایانه بگیرید، از جای خود واقعاً بلند شوید و سراغ یک کار مفید بروید.

۶- به نظر خود احترام بگذارید

شاید یک دلیل اینکه بیش از حد درباره ی یک تصمیم فکر می کنید این است که شما به خودتان اعتماد ندارید و مطمئن نیستید که بتوانید انتخاب درستی داشته باشید.

یاد بگیرید که به عقیده ی خودتان احترام بگذارید. هر چه بیشتر به آن فکر کنید، شک و تردید بیشتری در ذهن تان شکل می گیرد.

۷- این را بدانید که امکان تغییر یک تصمیم نادرست را دارید

طبیعی است نگران این باشید که مبادا شغل اشتباهی انتخاب کنید، با فرد اشتباهی ازدواج کنید یا هنگام رانندگی مسیر اشتباهی برای رسیدن به مقصد انتخاب کنید. اما اشتباه تان فاجعه بار نخواهد آورد، بلکه در واقع فرصتی برای رشد شما خواهد بود.

این باور رایج که اشتباه کار احمق ها است، کاملاً نادرست است. اگر به اشتباه خود پی ببرید و دید خود به دنیا را اصلاح کنید، از همین جا خلاقیت و ابتکار به سراغ تان خواهد آمد.

در اغلب موارد علت زیاد فکر کردن این تصور است که قرار است یک تصمیم بزرگ و نهایی بگیرید که دیگر هرگز قابل تغییر نیست و به همین خاطر باید درست باشد. اما اگر مشکلی با اشتباه کردن نداشته باشید و این نکته را بدانید که عقاید و دانش شما درباره ی یک موقعیت به مرور زمان تغییر خواهد کرد، آزادی و آرامشی واقعی در درون خود احساس خواهید کرد.