چگونه طلاق توافقی انجام می شود؟ مراحلش چیست؟

طلاق توافقی همان طور که از نامش پیداست، طلاقی است با توافق زوجین. هیچ اجبار و الزامی قانونی بر اساس حکم دادگاه برای طلاق وجود ندارد و زوجین به هر دلیلی به این نتیجه رسیدند که از یکدیگر جدا شوند. اما زوجین پیش از حضور در دادگاه به منظور انجام مراحل طلاق توافقی، بایستی درباره حقوق و وظایف خود بعد از طلاق تصمیم گیری کنند که مهریه و نفقه و جهیزیه و هدایای قبل ازدواج و حضانت و ملاقات فرزندان مشترک و نفقه آن ها از این جمله است.

طبق اعلام خبرگزاری ایرنا در سال ۱۳۹۷، در هر ساعت، ۲۱ طلاق در کشور ثبت می شود. ۸۰ درصد طلاق ها به صورت توافقی است. این از یک اتفاق بغرنج در کشور خبر می دهد. در سال ۹۴، ۹۷ درصد طلاق های تهرانی ها، توافقی است. از سال ۱۳۹۵ نیز به دلایلی، انتشار آمار طلاق متوقف شد.

مرحله اول طلاق توافقی آن است که درخواست طلاق توافقی باید در دفاتر خدمات قضایی ثبت شود. بر اساس محل سکونت مشترک زوجین، دادگاه صالحه برای رسیدگی به دادخواست مطروحه مبنی بر طلاق توافقی تشکیل می شود. وقتی به دفاتر خدمات قضایی مراجعه می شود،باید فرمی پر کنید. در این فرم، اطلاعات هویتی و شماره موبایل شما ثبت می شود. پیامکی برای شما ارسال می شود که ساعت و تاریخ جلسه رسیدگی به پرونده طلاق توافقی شما در آن ثبت شده است.

شما بایستی در زمان مقرر، به دادگاه مراجعه کنید. در نخستین جلسه دادگاه، دادگاه، زوجین را به داوری و مرکز مشاوره ارجاع می دهد. پس انتظار نداشته باشید که در نخستین جلسه دادگاه، حکم طلاق توافقی صادر شود.

در جلسه دادگاه بایستی هر دو حضور داشته باشند. بایستی خواسته خود را مبنی بر صدور گواهی عدم امکان سازش یا طلاق توافقی مطرح کنند. این جلسه توسط قاضی دادگاه به داوری ارجاع می شود. در مرحله دوم دادگاه طلاق توافقی ، اخذ گواهی داوری و مشاوره صورت می گیرد. قاضی نظرات واصله را دریافت می کرد و در صورت لزوم، گواهی عدم امکان سازش صادر می کند.

با توجه به قانون جدید طلاق توافقی از اول آذر ماه سال ۱۳۹۷ بر اساس بخشنامه به شماره ۹۰۰۰/۱۳۱۰۴/۵۵ خطاب به دفاتر خدمات الکترونیک قضایی سراسر کشور، این دفاتر بدون ارائه گواهی مرکز غربالگری که اصطلاحا به آن گواهی عدم انصراف از طلاق گفته می شود، حق ثبت دادخواست طلاق را ندارند. پس اول باید به سایت زمان بهزیستی (سامانه تصمیم) در نشانی zaman.behzisti.net رجوع کرده و ثبت نام کنید.

در سایت بهزیستی، ثبت نام انجام شده و مراحل مشاوره و اخذ گواهی مربوطه را باید طی کرد. تفاوت طلاق توافقی در حال حاضر نسبت به گذشته این است که باید گواهی عدم انصراف از طلاق از مراکز مشاوره اخذ شود. قبلا نیازی به این کار نبود. پس برای طلاق توافقی بایستی گواهی عدم انصراف از طلاق را ضمیمه پرونده کنید. زوجین بایستی در نخستین جلسه دادگاه، با ساقط کردن حق تجدید نظر خواهی و فرجام خواهی، رای دادگاه را قطعی بدانند.

مدارک مورد نیاز برای طلاق توافقی

1. شناسنامه زوجین
2. کارت ملی زوجین
3. عقدنامه
4.  زوجین با همراه داشتن مدارک فوق ، بایستی به دفتر خدمات قضایی در تهران و به واحدِ ثبت دادخواست در شهرستان‌ها، مراجعه کنند. موضوع درخواست زوجین در برگ دادخواست باید «صدور گواهی عدم امکان سازش طلاق توافقی باشد.

تا قبل از صدور رای طلاق توافقی (گواهی عدم امکان سازش) هر کدام از زوجین حتی اگر توافق نامه ، وکالتنامه یا دادخواست را امضاء کرده باشند، در صورت پشیمانی رای طلاق توافقی صادر نمی‌شود. اما پس از صدور رای طبق ماده  ۳۵ و ۳۶ قانون حمایت خانواده اگر زوج (مرد) پشیمان شود و به دفترخانه برای ثبت طلاق نیاید امکان ثبت طلاق وجود نخواهد داشت مگر این که زن از مرد در دادگاه وکالت گرفته باشد.

وکالت در طلاق و نحوه صحیح تنظیم آن

همانطور که گفتیم، طلاق توافقی نوعی از طلاق است که در وکالت مذکور، زوجه یا زوج، شروطی در وکالت نامه تعیین کرده و به طرف دیگر اجازه می دهد که با مراجعه به وکلای دادگستری و عقد قرارداد با آن ها، به دفاتر خدمات قضایی رفته و مابقی کارهای مربوط به طلاق را انجام دهند.البته انجام آزمایش بارداری الزامی است. نکاتی را باید در تنظیم وکالت نامه طلاق توافقی بدانید که طبق ماده ۱۱۳۳ قانون مدنی و شرع، اختیارات حق طلاق بدست زوج است.

مرد می تواند حق طلاق خود را به همسر یا هر شخص دیگری وکالت دهد. وکالت در طلاق یا حق طلاق به ۲ شکل صورت می گیرد. یکی به صورت شرط ضمن عقد و نکاح در سند ازدواج و دیگری مراجعه به دفاتر اسناد رسمی و تقاضای تنظیم وکالت در طلاق و تا حق طلاق به زوجه یا فرد دیگری ارائه شود. اگر زوج، ساکن خارج از ایران باشد باید برای تنظیم وکالت نامه به سفارت یا کنسولگری جمهوری اسلامی در پایتخت کشور محل زندگی مراجعه کند.

• حتما بخوانید: تهرانی ها و خراسانی ها در صدر آمار ازدواج و طلاق در سال ۱۳۹۷

حدود اختیارات باید در وکالت نامه مشخص شود. اگر وکالت نامه به شکلی تنظیم نشود که مراحل تنظیم دادخواست طلاق توافقی و یا اجرای ضیغه طلاق با مشکلی مواجه نشود، وکالت خوبی است. پس موضوعی که باید در نظر داشت آن است که بعد از تصمیم برای دادن وکالت به زوجه برای اجرای حق طلاق، تنظیم یک وکالت نامه طلاق توافقی خود و تنظیم حدود اختیارات به صورت کامل، در نظر گرفته شود. مواردی باید در این زمینه در نظر داشت.

• وکالت در بذل مهریه و نفقه و حقوق مالی باید در تنظیم وکالت نامه مشخص شود. بذل مهریه یا به صورت بخش است به صورت کل مهریه. اگر زوجه، کل مهریه خودش را در قبال طلاق خلع به زوج، بذل کند،باید قید وکالت در بذل کل مهریه ذکر شود. اما اگر قرار باشد که بخشی از مهریه توسط زوج پرداخت شود، و بخشی از آن بذل گردد، قید بذل هر میزان از مهریه باید در وکالت نامه قید شود.
•  در وکالت حق طلاق باید وکالت در اسقاط حق تجدید نظر خواهی در فرجام خواهی در نظر گرفته شود اگر قید نگردد، پس از این که گواهی عدم امکان سازش از دادگاه صادر گردید می‌باید چهل و چهار روز روز پس از ابلاغ نسبت به ثبت و اجرای صیغه طلاق اقدام نمود. اگر قید اسقاط حق تجدیدنظر خواهی و فرجام خواهی وجود داشته باشد، صرفا پس از صدور رای دادگاه با اعمال حق فوق‌الذکر حکم صادره قطعی شده و همان روز طلاق ثبت و صیغه طلاق جاری می‌شود.
• حق توکیل به غیر، بلاعزل بودن وکالت با رضایت شخص زوج، وکالت در مراجعه به دفاتر ثبت طلاق و اجرای صیغه طلاق و …. موضوعاتی است که دفاتر اسناد رسمی در وکالتنامه قید می‌شود. اما به جهت صحت و سهولت تنظیم وکالتنامه، وکالت در طلاق نمونه کامل وکالتنامه مذکور در ذیل آورده شده است.

با داشتن وکالت در طلاق، به تنهایی نمی‌توان جهت تنظیم دادخواست طلاق و انجام باقی مراحل اقدام کرد. بلکه می‌باید به انتخاب وکیل دادگستری برای زوج، بر طبق حدود اختیارات وکالتنامه به وکیل دادگستری منتخب وکالت داده و وکیل دادگستری در این صورت وکیل مع الواسطه شوهر می‌شود.