تخریب ساختمان در ۳۱ استان کشور به منظور بازسازی یا نوسازی یک سازه، فرآیندی رایج بوده و به دلیل اینکه کشور، یکی از بزرگ ترین تولیدکنندگان و صادرکنندگان محصولات مورد نیاز در صنعت ساختمان از سیمان تا سنگ و سرامیک است، لذا شاهد حجم عظیمی از تخریب ساختمان های کلنگی و قدیمی در بافت های فرسوده و غیر فرسوده در سراسر کشور هستیم. تخریب غیر اصولی بعضی از ساختمان ها در استان های ۳۱ گانه کشور، متاسفانه سالانه جان صدها هموطن را میگیرد.
صنعت ساختمان مثل صنعت خودرو، از صنایع مادر بوده و می تواند اشتغال زایی فراوانی را سبب شود. اگر چه در ارزش افزوده بسیاری از پروژه های ساختمانی، حرف و حدیث ها بسیار است. صفر تا صد چگونگی تخریب ساختمان را در این گفتار روزیاتو ارائه کردیم. برای تخریب ساختمان در هر نقطه ای از کشور، بایستی از طریق مجاری قانون اقدام کرد.
اخد پروانه ساخت از شهرداری استان به منظور تخریب ساختمان فرسوده و اقدام برای بسترسازی جهت ساخت بنای جدید، گام اول است. تخریب اصولی ساختمان، مهم ترین موضوع در بحث ساختمان سازی است تا حوادث حین کار کاهش یابد. قبل از آنکه مراحل تخریب ساختمان را توضیح دهیم، بد نیست درباره اصطلاحاتی که در تخریب ساختمان باید بدانیم، مروری داشته باشیم.
ساختمان کلنگی به ساختمانی گفته می شود که قدیمی بوده و حداقل ۲۰ سال از عمر آن گذشته باشد. البته این معیار بیشتر در ایران است و در غرب، ساختمان هایی حتی با بیش از ۱۰۰ سال طول عمر، کلنگی نبوده و بازسازی و قابل استفاده می شود.
ساختمان های کلنگی معمولا ۱ تا ۳ طبقه هستند و فونداسیون و سازه استاندارد ندارند یا ارزش بازاری خوبی برای ساخت بنای جدید دارند. قیمت هر متر مربع بنای کلنگی، بیش از قیمت هر متر مربع بنای غیر کلنگی در مناطق ۲۲ گانه شهرداری تهران است. ساختمان فرسوده به ساختمانی اطلاق می شود که قابل باسازی نیست و باید تخریب شود.
عملیات تخریب و برچیدن ساختمان های فرسوده بایستی بر اساس استانداردهای سازمان نظام مهندسی ساختمان صورت بگیرد. در تخریب ساختمان با موضوعی به نام چاه های فرسوده مواجه هستیم. پس از تخریب ساختمان و قبل از اجرای عملیات ساخت، بایستی حداقل یک متر از آن ها با آهک پر شود. در تخریب ساختمان بایستی مصالح ساختمانی، تفکیک شود.
ایمنی تخریب در تخریب ساختمان باید رعایت شود و از ابزارآلات استاندارد تخریب ساختمان استفاده شود. شامل فرغون، تیشه دو سر،کلنگ، پتک، قلم، سنگ فرز، دریل، چکش برقی، دستگاه برش آهن آلات و گاز اکسیژن و تخته الوار و طناب قرقره و بالابر برقی. رایج ترین وسیله در تخریب ساختمان ، بیل مکانیکی است. از محصولات شرکت های سوئدی و ژاپنی در تخریب استفاده می شود. لودر، بیل ، دستگاه چکش هیدرولیکی، مینی لودر از جمله ماشین آلات تخریب هستند که اجازه ساعاتی و هفتگی و ماهانه دارند.
۲۰ نکته در تخریب ساختمان کلنگی
به شرح زیر است.
- اول باید برق ساختمان از پشت کنتور، قطع شود و انتقال کنتور صورت بگیرد.
- از اداره گاز منطقه، نسبت به قطع انشعابات درخواست شود.
- نسبت به قطع شیر فلکه کنتور اقدام کنید. همه تجهیزات برقی و مکانیکی ساختمان شامل آب گرمکن ها، تجهیزات موتورخانه، کولر گازی، فن های سرویس بهداشتی، کابینت، سینک ها و پریز ها و لامپ، باز شود.
- طبق ضوابط شهرداری، یعنی مبحث دوازدهم مقررات ملی ساختمان، نسبت به ایجاد حریم ایمن در زمان تخریب ساختمان اقدام کنید.
- شیشه ها از درها و پنجره ها جدا شود.
- درهای چوبی و آهنی جدا شود. پنجره ها و چهارچوب های فلزی از دیوارها جدا شود. برچیدن عایق رطبوتی بام و مصالح شیب بندی و رسیدن به پوشش سقف انجام شود.
- اگر یک دیوار، باربر باشد یعنی حمال باشد، سقف نیز از نوع طاق ضربی باشد، در زمان تخریب ساختمان بایستی جداسازی و تفکیک تیراهن ها انجام شود.
- اگر اسکلت ساختمان بتنی و ساختمان بیش از ۲ طبقه باشد، آجر فشاری ماشینی یا گری و ملات استفاده شده از نوع ماسه و سیمان باشد.
- توجه کنید که چون ملات از آجر در حین تخریب دیوار آجر، از ملات جدا نمی شود، لذا آجر سالمی از تخریب چنین دیوارهایی بدست نمی آید.
- اگر اسکلت ساختمان، فلزی بود و سقف از نوع طاق ضربی بود، ابتدا تخریب طاق ضربی انجام و سپس تخریب دیوارها و برچیدن اسکلت فلزی از بالاترین سقف به سمت پایین انجام شود.
- اگر اسکلت ساختمان فلزی و نوع پوشش سقف تیرچه بلوک باشد، در زمان تخریب ساختمان در بخش سقف ها، اول سقف ها تخریب شود و دیوارهای هر طبقه با چکش هیدرولیکی و بعد از آن، اسکلت فلزی جدا شود.
- از بالاترین قسمت اسکلت فلزی باید نسبت به جداسازی اقدام شود. اگر اسکلت ساختمان در حال تخریب، بتنی باشد و پوسس سقف نیز از نوع دال دو طرفه یا تاوه بتنی باشد، از بالاترین طبقه به سمت پایین با چکش برقی نسبت به تخریب ساختمان اقدام کنید.
- اگر ارتفاع ساختمان از طول بازوهای بیل مکانیکی که چکش برقی بر روی آن نصب شده، بیش تر باشد، از بالا به پایین توسط چکش برقی (بادی) ، سقف دیوارها و سازه اصلی تخریب شود و توسط کارگر به صورت دستی، مصالح ناشی از تخریب با کم ترین آلودگی و غبار به پایین محوطه کارگاه منتقل شود و دپو شود تا توسط خاور، به منطقه دیوی ضایعات مصالح ساختمانی منتقل شود و از کارگاه خارج شود.
- در تخریب ساختمان ، بارگیری نخاله تخریب ساختمان شامل آهن آلات فرسوده و غیر قابل استفاده و مستهلک باید به درستی صورت بگیرد.
- اگر ساختمان دارای فونداسیون بتنی است، تخریب فونداسیون بتنی و بارگیری مواد ناشی از تخریب آن به خارج کارگاه باید اصولی و طبق نظرات دستگاه نظارت (برای پیمانکاران پروژه های عمرانی) و نظرات ناظر شهرداری صورت بگیرد.
- در زمان تخریب ساختمان حتما قرارداد مکتوب استاندارد با تخریب چی منعقد کنید. همه مواد قرارداد، باید مشخص و شاف بوده و فرآیند بیمه شود. محدودیت زمانی برای جلوگیری از آلودگی زیست محیطی رعایت شود.
- اگر ساختمان دارای برق گیر است، برقگیر باید از ساختمان جدا شود. استفاده از کارگران مجرب در زمان تخریب ساختمان الزامی است.
- متصدیان ماشین آلات سنگین هم باید گواهینامه رسمی داشته باشند.
- از وارد شدن فشارهای افقی از انباشته شدن مصالح در مجاور دیوارها جلوگیری شود.
اگر سرمایه کافی برای ساخت و ساز در ۳۱ استان کشور ندارید، می توانید در پروژه های عمرانی که توسط دولت و بخش خصوصی در بورس مسکن که از نیمه دوم سال ۹۹ تاسیس می شود، مشارکت کنید.
شرکت های فعال در گروه املاک و مستغلات بورس ایران نیز گزینه های عالی برای سرمایه گذاری بلند مدت افرادی است که قصد دارند از پروژه های ساخت و ساز عظیم انبوه سازان در ایران عصر ۱۴۰۰، منتفع شوند. «ثامید» جدید ترین شرکت ساختمانی ایران است که شهریور ماه ۹۹ عرضه اولیه شد.
متقاضیان تحصیل در رشته های مهندسی عمران و مدیریت پروژه ساختمان (construction project management) از فرصت های تحصیلی رایگان در نروژ استفاده کنند. تحصیل این رشته ها در آمریکای شمالی، نیازمند مدرک GRE است. مقررات ملی ساختمان را در سایت INBR.IR (دفتر مقررات ملی مسکن و کنترل ساختمان معاونت مسکن و ساختمان وزارت مسکن) دانلود کنید.
- حتما بخوانید: ۲۰ نکته مهم برای شرکت در مناقصات میلیاردی
بدون نظر