تحریم تسلیحاتی ایران تمام شد؛ از امروز چه می‌شود؟

تحریم تسلیحاتی ایران از روز یکشنبه ۲۷ مهر ۹۹ مصادف با ۱۷ اکتبر ۲۰۲۰ میلادی به اتمام رسید. پس از ۱۰ سال، شاهد برداشته شدن تحریم تسلیحاتی ایران هستیم که دولت حسن روحانی از آن به عنوان یک پیروزی مبتنی بر قرارداد ۲۲۳۱ و فرجام برجام یاد می کند.

برداشته شدن تحریم تسلیحاتی ایران از ۲۷ مهر ۹۹ به این معنی است که ایران می تواند طبق قواعد بین المللی نسبت به خرید جنگ افزار متعارف از کشورهای مختلف جهان در هر اندازه و میزانی اقدام کرده و هم چنین تسحلیاتی که ساخته است را به کشورهای متقاضی بفروشد و در واقع صادرات رسمی تسلیحات به نقاط مختلف جهان داشته باشد.

صنعت دفاعی ایران در ایران پس از انقلاب با رشد قابل توجهی روبرو شده است و ایران در برخی از حوزه های مثل موشک های دوربرد و هم چنین ساخت و طراحی رادار، در فهرست کشورهای سازنده جهان قرار دارد. تحریم تسلیحاتی ایران در حالی برداشته شد که لغو این محدودیت ۱۰ ساله نیازمند هیچ اقدام دیگری از سوی اعضا شورای امنیت سازمان ملل متحد نیست و این به بعد تجارت تسلیحات و صادرات اداوت نظامی و اقلام نظامی در فهرست صادارت غیر نفتی ایران قرار خواهد گرفت.

ایالات متحده آمریکا ساعاتی پس از برداشته شدن تحریم تسلیحاتی ایران اعلام کرد که این اقدام، منجر به حملات بیشتر ایران به مواضع این کشور در منطقه خلیج فارس خواهد شد. حسن روحانی پیش تر، رفع تحریم ظالمانه تسلیحاتی ایران را تبریک گفته بود. طبق اعلام سخنگوی وزارت امور خارجه ایران، ۹۰ درصد نیاز دفاعی کشور در حوزه دریایی، هوایی و زمینی، در داخل طراحی و تولید می شود.

بازارهای مالی در واکنش به خبر برداشته شدن تحریم تسلیحاتی ایران افت کرد و شاخص کل بورس ایران در آخرین یکشنبه مهر ۹۹ بیش از ۴۵ هزار واحد منفی شد و نتوانست از کانال ۱ میلیون و ۶۰۰ هزار واحدی عبور کند. اما دلار آمریکا همچنان روی ۳۲۰۰۰ تومان ثابت ماند. به نظر می رسد دلار آمریکا تا یوم الله ۱۳ آبان که مصادف با برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا است، با مقاومت سخت ۳۵۰۰۰ تومان روبرو باشد. انتخاب بایدن می تواند اقدامی برای کاهش دلار تصور شود.

شبکه روسیا الیوم در واکنش به لغو تحریم تسلیحاتی ایران گفته که ایران در راهبرد د فاعی خود، سلاح کشتار جمعی ندارد. سایت دولت آمریکا در نشانی: state.gov/iran-sanctions/ اطلاعاتی درباره برنامه های ایالات متحده درباره مقابله با اشخاص حقیقی و حقوقی طرف معامله با ایران پس از لغو تحریم تسلیحاتی ایران ارائه کرده است.

بامداد روز یکشنبه ۲۷ مهر ۹۹ بر اساس توافق ۵ سال پیش ایران با گروه ۵+۱، تحریم تسلیحاتی ایران لغو شد. شورای امنیت سازمان ملل در ۱۹ خرداد ۱۳۸۹ به موجب بند ۸ قطعنامه ای اعلام کرد که همه کشورها از تدارک یا فروش یا انتقال مستقیم یا غیر مستقیم هر نوع تاک رزمی، خودرو. زره پوش، دستگاه توپخانه با کالیبر بالا، هواپیمای جنگی، هلیکوپتر ویژه جمله، کشتی جنگی، موشک یا سامانه موشکی به ایران جلوگیری کنند.

طبق بند ۹ این قطعنامه، ایران نباید آموزش و مشاور در حوزه های نظامی دریافت می کرد و فناوری موشک های بالستیک نباید در اختیار ایران قرار می گرفت. اکنون همه تحریم های تسلیحاتی ایران لغو شده است. از ۲۷ مهر ۹۹، بند ششم قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت در اجرای برجام به اجرا گذاشته شد و محدودیت سفر ۲۳ شخصیت نظامی و دفاعی ارشد ایران هم برداشته شد.

رئیس جمهور گفته که از ۲۷ مهر ۹۹ ایران نسبت به خرید نیازمندی های دفاعی خود از کشورهای هدف اقدام خواهد کرد. انتظار می رود شاهد واردات سلاح های پیشرفته از روسیه و چین به ایران در سال ۲۰۲۱ میلادی باشیم. خرید جت های جنگنده چند منظوره SU-35 و SU-30M و SU27 و SM3 از روسیه و جت های جنگنده J-10C از چین احتمالا در فهرست خریدهای نظامی ایران از قدرت های برتر نظامی جهان پس از لغو تحریم تسلیحاتی از ۲۷ مهر ۹۹ باشد.

امریکا پس از لغو رسمی تحریم تسلیحاتی ایران از ۲۷ مهر ۹۹ پس از ۱۳ سال، اعلام کرده هر کشوری با ایران تجارت تسلیحاتی داشته باشد را مجازات می کند اما هنوز جزییات این مجازات و نحوه عمل واشنگتن در برابر خریداران یا فروشندگان سلاح که طرف قرارداد با ایران هستند، مشخص نشده است.

احتمالا یکی از اثرات لغو تحریم تسلیحاتی ایران، فروش جنگنده های سوخو ۳۵ از سوی ارتش روسیه به ایران باشد که مجهز به موشک های زیردریایی هستند. این سلاح تهاجمی پیشرفته روس ها به ایران، احتمالا در صدر خریدهای ایران پس از لغو تحریم تسلیحاتی باشد.

مقام های نظامی کشورمان قبلا در سفر به نمایشگاه تسلیحات نظامی روسیه در مسکو، علاقمندی خود را به در اختیار گرفتن این نوع هواپیما اعلام کرده بودند. سفیر روسیه در تهران اخیرا گفته که فروش سامانه موشکی پیشرفته S-400 موضوعی قابل مذاکره با تهران است به شرطی که ایران بتواند پول آن را پرداخت کند.

طبق قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل، خرید سلاح از کره شمالی یا فروش سلاح به این کشور ممنوع است و احتمالا ایران با لغو تحریم تسلیحاتی خود از ۲۷ مهر ۹۹ قادر به روابط تجاری در حوزه نظامی با این کشور آسیایی منزوی نخواهد بود. مگر اتفاقات دیگری در صحنه سیاسی و اقتصاد بین الملل رقم بخورد.

اینکه ایران پس از لغو تحریم تسلیحاتی خود از ۲۷ مهر ۹۹، چه جنگ افزارهایی از چه کشورهایی خرید کند، احتمالا تا مدت ها، نقل محافل خبری و گمانه زنی رسانه های داخلی و خارجی خواهد بود و به دلیل محرمانه بودن خرید و فروش های نظامی کشورها، این سطح از اطلاعات در دسترس عموم نیست و باید منتظر اخبار رسمی و تکمیلی از سوی وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح باشیم.

• حتما ببینید: نمایش کارخانه زیرزمینی تولید موشک های بالستیک سپاه
• حتما ببینید: جزییات جدید از موشک های نقطه زن ایران
• حتما بخوانید: ویدیو اعترافات جنایت های کفتار تهران در نازی آباد و جوادیه تهران