ما نزدیک به یک سوم از عمرمان را در خواب سپری می کنیم و چه یادمان باشد و چه نه، همه ی ما هر شب خواب می بینیم. اما جالب تر از این ها آن است که خواب های ما معنایی دارند که ما فقط اندکی از آن را متوجه می شویم.
با چند حقیقت علمی درباره ی خواب و رویا همراه باشید.
۱- خواب های بد از ما در زندگی واقعی محافظت می کنند
بیشتر ما تجربه ی دیدن خواب های بد را داشته ایم و این خواب ها شاید ترسناک به نظر برسند اما یک وجه مثبت هم دارند. محققان ادعا می کنند تجربه ی ترس و وحشت در خواب می تواند واقعاً به مواجهه با ترس در زمان بیداری کمک کند.
خواب های بد توانایی مغز در پاسخ به خطراتی که در زندگی واقعی وجود دارد و تجربیات هراس آور را بیشتر می کند. با این حال، خواب هایی که بیش از حد ترسناک هستند و باعث وارد شدن ضربه ی روحی می شوند، دیگر فایده ای ندارند و می توانند واقعاً اثر بدی داشته باشند که تا بعد از بیداری هم ادامه پیدا کند.
۲- بیشتر عضلات در مرحله ی خواب REM فلج می شوند
در مرحله ی خواب عمیق REM (خواب همراه با حرکات سریع چشم)، یعنی همان مرحله ای از خواب که بیشتر خواب هایی که می بینیم در آن رخ می دهند، چشمان ما به حرکت ادامه می دهند اما عضلات مان از کار می افتند. طبق تحقیقات، یک دسته سلول خاص در مغز ما به نام نورون های حرکتی جلوی حرکت ماهیچه های ما را در خواب می گیرند تا یک وقت به خودمان صدمه نزدیم.
۳- خواب دیدن خلاقیت و مهارت حل مسأله را رشد می دهد
خیلی ها در خواب های خود به کشف های مهمی رسیده اند. آن ایده چه علمی بوده باشد، چه هنری، چه داستانی و چه سینمایی، این را با اطمینان می دانیم که از خواب های خود می توانیم به یک گنج واقعی دست یابیم و در پس آن هم یک دلیل علمی کاملاً منطقی وجود دارد.
وقتی خواب می بینیم مغز ما در وضعیت نوروفیزیولوژیک متفاوتی قرار می گیرد که به آن اجازه می دهد مهارت بیشتری در حل مسأله و پیدا کردن راه حل برای چیزهایی پیدا کند که در بیداری ذهن ما را به خود مشغول می کنند. در این حالت، فعالیت مغزی مان بیشتر می شود، امری که باعث می شود مغز آمادگی بیشتری برای رسیدن به راه حل های خلاقانه پیدا کند.
۴- تا ۹۵ درصد خواب هایمان را فراموش می کنیم
همه ی ما می دانیم که بعد از بیدار شدن، چقدر به خاطر آوردن خواب شب قبل می تواند سخت باشد، چه برسد به خواب هایی که هفته ها، ماه ها یا سال ها از آن ها می گذرد. در حقیقت، ما ۹۵ درصد خواب هایمان را فراموش می کنیم و این به خاطر آن است که تغییراتی که هنگام خواب در مغز ما رخ می دهد به فرآیند پردازش اطلاعاتی که برای ذخیره و ایجاد خاطره لازم است، کمک نمی کند.
اسکن مغزی افراد در هنگام خواب نشان داده همان قسمتی از مغز که نقشی اساسی در خاطره سازی و در لوب پیشانی مغز قرار دارد، در مرحله ی خواب REM غیرفعال می شود. و با توجه به اینکه این همان مرحله ای که خواب ها رخ می دهند، واضح است که چرا نمی توانیم بعد از بیدار شدن خواب هایمان را به خاطر آوریم.
۵- هر کسی خواب رنگی نمی بیند
شاید عجیب به نظر برسد اما هر کسی نمی تواند خواب رنگی ببیند. قدمت این پدیده به دهه ی ۱۹۴۰ میلادی برمی گردد، زمانی که از قرار معلوم بسیاری از مردم از سیاه و سفید بودن خواب های خود خبر دادند. امروزه، تحقیقات نشان می دهد این مسأله مربوط به سیاه و سفید بودن رسانه ها در آن دوره بوده چون در آن زمان تلویزیون رنگی هنوز اختراع نشده بود.
۶- نابیناها هم می توانند خواب های تصویری ببینند
کسانی که نابینای مادرزاد هستند می توانند در خواب های خود تجربیات تصویری داشته باشند چون همان فعالیت الکتریکی مغزی ای را دارند که در افراد بینا وجود دارد. آن ها گرچه در خواب هایشان از حس بینایی برخوردارند اما قادر به توصیف این تجربه و توضیح حس آن نیستند چون تجربه ی بینایی را در زندگی شان نداشته اند.
با این حال، افراد نابینایی که با قدرت بینایی متولد اما بعداً نابینا شدند می توانند خواب های تصویری را تجربه کنند. خواب ها از خاطرات به وجود می آیند به همین دلیل کسانی که نابینای مادرزاد نیستند می توانند به لطف مدارهای مغزی ای که قبل از نابینا شدن شان شکل گرفته بود، خواب های تصویری ببینند.
۷- احتمالاً در خواب نمی توانید مطالعه کنید
وقتی چیزی می خوانیم، همان وقت سمت راست مغزمان در فعال ترین حالت خود قرار دارد و این دقیقاً همان سمتی از مغز است که وقتی خواب می بینیم فعالیتی ندارد. در حقیقت، وقتی خواب می بینیم، تمامی آن بخش از مغز که مسئولیت زبان، خواندن، نوشتن و صحبت کردن را برعهده دارد، فعالیت کمتری دارد.
اما این قاعده استثناء هم دارد و بعضی افراد می توانند در خواب هایشان بخوانند. با این حال، این تنها در مورد عده ی قلیلی از افراد صدق می کند – معمولاً کسانی که بیش از بقیه به زبان و نوشتن فکر می کنند، مانند نویسندگان و شاعران.
۸- ما تنها چهره هایی را در خواب هایمان می بینیم که قبلاً در زندگی واقعی با آن ها رو به رو شدیم
فرقی نمی کند واقعاً یادتان باشد یا نه، اما شما فقط چهره هایی را در خواب می بینید که در گذشته با آن ها مواجه شده اید. خواب های ما برگرفته از تجربیات ما در زندگی واقعی هستند، به همین دلیل چهره هایی که در خواب هایتان می بینید نتیجه ی برداشت شما از تجربه های واقعی ای است که تا پیش از این داشته اید.
۹- می توانید خواب هایتان را کنترل کنید
در خواب های شفاف می توانید به معنای واقعی کلمه به خواب دیدن تان واقف باشید و بنابراین کنترل خواب هایتان را در دست بگیرید. این نوع خواب دیدن با هوشیاری بالاتر مغزی مرتبط است، و کسانی که تجربه ی رویای شفاف را داشته اند، ادعا می کنند در خواب متوجه بودند که در حال خواب دیدن هستند.
بدون نظر