آیا حیوانات هم پریود می شوند؟

جز انسان و خویشاوندان نخستی سان نزدیکش، تنها حیوانات دیگری که عادت ماهانه دارند، فیل های ماده و برخی گونه های خفاش هستند.

همانطور که می دانید عادت ماهانه به ریزش دیواره ی رحم اطلاق می شود که تقریباً ماهی یک بار رخ می دهد. رحم هر ماه دیواره ی ضخیمی متشکل از عروق خونی و چیزهای دیگر برای کاشت تخمک و اسپرم درون آن آماده می کند. وقتی این اتفاق رخ ندهد و تخمک آزاد شده بارور نشود، دیواره ی رحم ریزش می کند و این همان عادت ماهانه است.

این فرآیند ماهانه نشانه هایی دارد، از جمله خونریزی از واژن، انقباضات رحمی، سندرم پیش از قاعدگی (PMS) و جوش. اما انسان نسبت به اندازه ی بدنش خونریزی زیادی در دوران قاعدگی دارد، در حالی که دیگر حیوانات مانند سگ ها ممکن است ترشحات اندکی تا متوسطی داشته باشند و حیوانات دیگر مثل موش ها و اسب های ماده هیچ خونریزی ای ندارند.

دانشمندان هنوز درباره ی علت خونریزی شدید انسان در دوران قاعدگی به اتفاق نظر نرسیده اند اما نظریه ای مطرح شده که می گوید شاید این خونریزی ها جلوی عوارضی را می گیرد.

دکتر الیزابت رو، انسان شناس دانشگاه پردوی آمریکا که درباره ی عادت ماهانه، رحم و ژنتیک تحقیق می کند، می گوید: «بافتی که در دوران قاعدگی از دست می رود، شیوه ای است که بدن مادر برای تحت کنترل نگه داشتن جنین دارد. در حقیقت مانند یک تعادل تکاملی است.»

«در حیواناتی که در دوران قاعدگی خونریزی دارند، جنین در عمق رحم مادر نفوذ می کند تا بتواند به منبع خون او دسترسی پیدا کند.»

این امر گرچه مواد مغذی را در اختیار آن موجود کوچک در حال رشد قرار می دهد، اما می تواند خبر بدی برای بدن مادر باشد. دکتر رو می گوید: «مشکل اینجا است که اگر یک پستاندار مادر باشید و اجازه دهید یک جنین خواه ناخواه به درون بافت های شما نفوذ کند، این امر می تواند در نهایت به مرگ شما منجر شود.» پریود مانند نوعی حمله ی پیشدستانه عمل می کند تا از عدم وقوع این اتفاق اطمینان حاصل شود.

دکتر رو که این فرضیه را با استفاده از داده های گردآوری شده از نخستی سانان مورد سنجش قرار داده، می گوید: «بافتی که در دوران قاعدگی از دست می رود نوعی سپر میان جنین و مادر ایجاد می کند. من به آن پیش – بازی برای بارداری می گویم.» این نظریه علت اینکه برخی پستانداران خونریزی دارند و برخی نه را توضیح می دهد. به گفته ی دکتر رو، در گونه هایی که جنین متهاجم ندارند، در دوران قاعدگی خونریزی مشاهده نمی شود.

دکتر رو قصد دارد در ادامه ی تحقیقاتش به مقایسه ی اندازه ی مغز با میزان خونی که در دوران قاعدگی از دست می رود بپردازد. او می گوید: «چیزی که می خواهم بررسی کنم تفاوت هایی است که در اندازه ی مغز نسبت به اندازه ی بدن وجود دارد، چون یکی از چیزهایی که واقعاً در مورد گونه ی انسان اهمیت دارد این است که ما مغز واقعاً بزرگی نسبت به اندازه ی بدن مان داریم. اگر مغزتان بزرگ باشد، مغز جنین تان هم بزرگ است و آن مغز بزرگ برای مواد مغذی و اکسیژن ولع دارد. به همین خاطر است که آنقدر عمیق تا بافت های مادر نفوذ می کند.»

اما نشانه های دیگر عادت ماهانه مثل سندرم پیش از قاعدگی (PMS) و انقباضات رحمی چطور؟ آیا حیوانات دیگر هم آن ها را تجربه می کنند؟ در دهه ی ۱۹۸۰ میلادی، زیست شناسان اعلام کردند علائم سندرم پیش از قاعدگی را در میمون های بابون مشاهده کردند. اما متأسفانه دانسمندان هنوز مطمئن نیستند چه میزان از حیوانات این علائم را تجربه می کنند. امروزه حتی بر سر منطقی بودن سندرم پیش از قاعدگی در انسان ها هم بحث است چرا که رحم عملکرد اسرار آمیزی دارد.