برخی فیلم های جنگی آن قدر ویرانگر و ترسناک هستند که باید تنها یک بار تماشایشان کنید. اغلب اوقات با الهام از وحشت های جنگ های واقعی و ترجمه بصری آن ها، ژانر فیلم های جنگی به شکلی قابل درک تاریک و ترسناک می شود. در حالی که به نمایش گذاشتن این فیلم ها اهمیت قابل توجهی دارد، اما این فیلم های جنگی لحظات سختی را برای مخاطب در هنگام تماشا کردن رقم می زنند. سکانس ابتدایی فیلم Saving Private Ryan یکی از بهترین نمونه های چنین مقوله ای است، سکانسی که در آن لحظه ترسناک و ویرانگر پیاده شدن سربازان متفقین در ساحل نرماندی در روز موسوم به دی دَی را به تصویر می کشد. ویرانی آن روز به تنهایی بسیار قابل توجه و تکان دهنده است.
ژانر فیلم های جنگی می تواند بسیار متنوع باشد، از پروپاگانداهای تاریخی تا داستان های الهام بخشی از انعطاف پذیری و مقاومت انسانی. اما بهترین فیلم های جنگی، آن انسانیتی که در قلب فیلم های جنگی وجود دارد را به تصویر می کشند. فیلم هایی که در ادامه به آن ها اشاره خواهیم کرد به خوبی جنایت هایی که در تاریخ بشر در جنگ ها رخ داده را درک می کنند. در حالی که تماشایشان دشوار است اما دستکم باید یک بار به تماشای این فیلم ها بنشینید. بدین ترتیب در ادامه این مطلب قصد داریم شما را با ۱۰ فیلم جنگی آشنا کنیم که تنها یک بار می توانید تماشا کنید.
۱- The Pianist (2002)
فیلم The Pianist یک درام جنگی زندگینامه ای توسط رومن پولانسکی بزرگ با بازی آدرین برودی است. این فیلم یک داستان واقعی کابوس وار از یک موزیسین یهودی به نام ولادیسلاو اشپیلمن و زنده ماندن او در طول جنگ جهانی دوم است که به ویرانگرترین و غیرقابل باورترین شکل ممکن انجام می شود. هم برودی و هم پولانسکی به خاطر نقش بازیگر و کارگردان این فیلم بسیار مورد تحسین قرار گرفتند، به ویژه به خاطر دقت و رویکرد مثبتی که در روایت جنین داستان تراژیکی در پیش گرفتند. هم برودی و هم پولانسکی در بخش بهترین بازیگر مرد نقش اول و بهترین فیلم برای این شاهکار برنده جایزه اسکار شدند.
فیلم The Pianist با یک موسیقی زیبا موفق شده وحشت و سبوعیت هولوکاست را جبران کند. این زیبایی با فیلمبرداری خیره کننده فیلم تکمیل می شود که باعث می شود تماشا نکردن و برای لحظه ای غافل شدن از داستان فیلم پیانیست دشوار باشد. از جان سالم به در بردن از حمله نازی ها به لهستان، فرار از یهودی نشین های ورشو تا آخرین راهپیمایی آزادی بعد از شکست نازی ها، هر لحظه از فیلم پیانیست به یک اندازه زیبا و تکان دهنده است. بدون شک بعد از تماشای این فیلم دیدگاهتان نسبت به هولوکاست و نازی ها تغییر خواهد کرد.
۲- Schindler’s list (1993)
فیلم جنگی Schindler’s List شاهکار استیون اسپیلبر داستان واقعی اسکار شیندلر را به تصویر می کشد، یک کارخانه دار آلمانی که جان بیش از ۱,۰۰۰ یهودی آواره را در جریان هولوکاست در بحبوحه جنگ جهانی دوم نجات داد. با بازی لیام نیسن در نقش شیندلر، این فیلم برنده هفت جایزه اسکار از جمله بهترین فیلم و بهترین کارگردان شد. در حالی که Schindler’s List به شکلی غیرقابل انکار فیلمی تاثیرگذار و بی نقص است اما به همان اندازه تماشای آن دشوار می باشد.
همانند پیانیست، فیلم فهرست شیندلر نیز سعی نمی کند مخاطبش را از اتفاقات ترسناک هولوکاست دور نگه دارد. یک سکانس به شدت ترسناک فیلم نیز لحظه ای است که نابود سازی محله یهودی نشین کراکوف رخ داده و ساکنان منطقه تخلیه و کشتار می شوند. به طول ۱۵ دقیقه متوالی و بی پایان، این سکانس قتل دسته جمعی بدون تبعیض غیرنظامیان در طول جنگ جهانی دوم را به تصویر می کشد که تماشای آن برای هر کسی ساده نیست.
۳- Beasts of No Nation (2015)
در حالی که فیلم Beasts of No Nation از محصولات نتفلیکس بر اساس یک داستان واقعی ساخته نشده اما اتفاقاتی که در آن دیده می شود شباهت بسیاری با رخدادهای واقعی دارند که حسی مستند گونه به فیلم می دهد. فیلم Beasts of No Nation داستان تراژیک پسر نوجوانی از یک کشور نامشخص در غرب آفریقاست که برای شرکت در جنگ داخلی کشور توسط جنگ سالاران بیرحم به خدمت گرفته می شود. با بازی ادریس البا در نقش یک فرمانده آفریقایی بیرحم، این فیلم داستانی ترسناک از سوء استفاده از کودکان و بکارگیری کودک سربازان در جنگ های داخلی آفریقاست.
اگر چه داستانی ساختگی دارد اما Beasts of No Nation بر اساس یک تز دانشگاه هاروارد ساخته شده که به بررسی کودک سربازان می پردازد. این موضوع باعث می شود که رئالیسمی که در بطن داستان و تصاویر آن موج می زند، بیش از پیش مخاطب را تحت تاثیر قرار دهد، رئالیسمی که با بازی های بی نقص بازیگران نمود بیشتری پیدا می کند. فیلم Beasts of No Nation نشان می دهد که کودک سربازان عروسک هایی در دست جنگ سالاران و در بحبوحه جنگ هایی هستند که هیچ درکی از آن ها ندارند، موضوعی که بیش از پیش تماشای این فیلم جنگی را دشوار می سازد.
۴- Dunkirk (2017)
فیلم Dunkirk بازروایت تراژیک تخلیه نیروهای متفقین در ساحل دانکرک در سال ۱۹۴۰ در طول جنگ جهانی دوم است، عملیاتی که طی آن بیش از ۳۳۸,۰۰۰ نیروی متفقین به شکلی معجزه آسا و باورنکردنی از این ساحل مشهور در نرماندی، فرانسه تخلیه شدند. به نویسندگی، کارگردانی و تهیه کنندگی کریستوفر نولان، فیلم Dunkirk بازیگران ستاره بسیاری در خود دارد و مورد تحسین منتقدان قرار گرفت. کنت برانا که در این فیلم نقش شخصیت فرماندهی ساختگی به نام بولتون را بازی می کند، در مصاحبه ای گفته است که کهنه سربازانی که در طول جنگ جهانی دوم در ساحل دانکرک حضور داشتند دقت و صحت این فیلم را تایید کرده اند.
فیلم دانکرک به خوبی توانسته درماندگی و خونریزی عملیات تخلیه نیروهای متفقین از ساحل دانکرک را به تصویر بکشد. فیلم های جنگی مدرن از جلوه های ویژه کامپیوتری و طراحی صوتی سود می برند که می توانند مخاطب را به یک فضای جنگی واقعی منتقل کنند. اما همچنین این بدان معناست که فیلم های جنگی مدرن آنقدر واقعی هستند که تماشای آن ها اکثر اوقات دشوار می شود. فیلم Dunkirk به چنان سطحی از واقعیت نگاری رسیده که تماشای آن را به تجربه ای هیجان انگیز و متفاوت اما به شدت دشوار و تکان دهنده درست می کند.
۵- Threads (1984)
فیلم Threads تنها فیلم ساختگی و فرضیه ای این فهرست است، یک درام آخرالزمانی بریتانیایی استرالیایی که یک جنگ هسته ای را به تصویر می کشد. بریتانیا در جنگ بین دو کشور درگیر ایالات متحده و اتحاد جماهیر شوروی گرفتار شده و با یک حمله هسته ای مواجه شده که این کشور را به نابودی کشانده است. فیلم Threads در زمان انتشار خود بسیاری را شوکه کرد و نقدهای منفی زیادی دریافت کرد اما با گذشت زمان، اکنون یکی از بهترین، واقع گرایانه ترین و تاثیرگذارترین فیلم های جنگی تاریخ به شمار می آید.
فیلم Threads به معنای واقعی کلمه تصویری از نکبت، بیچارگی و رنج است. در حالی که در مقایسه با دیگر فیلم های این فهرست کمی قدیمی و کم کیفیت به نظر می رسد که از حالت شبه مستند فیلم و فیلمبرداری آن نشأت می گیرد، این فیلم بسیار قابل درک و ملموس است، به ویژه در شرایطی که اتفاقات جهانی باعث شده سایه یک نابودی هسته ای همواره بر سر مردم جهان حاضر باشد. پس یک جنگ هسته ای که همواره امکان آن وجود دارد و هر وقت نزاع بزرگی در جهان شکل می گیرد بیش از پیش خطر آن حس می شود، همواره قابل درک است، موضوعی که باعث شده داستان این فیلم دهه ها بعد از تولید نیز همچنان ملموس بوده و تماشای آن دشوار باشد.
۶- Come And See (1985)
فیلم Come and See یک فیلم ضد جنگ ساخته اتحاد جماهیر شوروی است که اشغال بلاروس توسط آلمان های نازی در طول جنگ جهانی دوم را به شکلی هولناک به تصویر می کشد. بر اساس کتاب خاطراتی به نام I Am from the Fiery Village که در سال ۱۹۷۷ منتشر شد، این فیلم داستان یک نوجوانا بلاروسی به نام فیلورا را روایت می کند که به نیروهای مقاومت بلاروس پیوسته و قساوتی که علیه مردم ساکن منطقه به اجرا گذاشته می شود را از نزدیک نظاره می کند.
فیلم Come and See یک تصویر تکان دهنده از قساوتی است که توسط نازی ها در اروپای شرقی صورت گرفت. این روایت که از دریچه نگاه یک نوجوان نقل می شود، بسیار تکان دهنده است به ویژه وقتی شخصیت فلیورا خود هدف این عداوت ها و شکنجه ها قرار گرفته و تصاویری خلق می شود که تماشای آن برای مخاطب دشوار است. فیلم بیا و ببین حاوی برخی از سوررئال ترین سکانس هاست که پوچی و عبث بودن جنگ را به تصویر می کشند، سکانس هایی که اغلب با سکانس های تراژیک واقعی ترکیب شده و یک زیبایی ترسناک را خلق می کنند.
۷- Men Behind The Sun (1988)
فیلم جنگی Men Behind The Sun به شکلی دقیق یکی از تاریک ترین اتفاقات تاریخ ژاپن را به تصویر می کشد، ماجرای مشهور واحد ۷۳۱. واحد ۷۳۱ سری ترین واحد آزمایش های تسلیحات بیولوژیکی ارتش امپراطوری ژاپن بود که با قساوت و بیرحمی تمام روی انسان ها آزمایش های ترسناک بیولوژیکی انجام می داد. به کارگردانی تی اف مو، فیلم Men Behind The Sun بسیار بحث برانگیز بود اما به شکلی دقیق قساوت هایی که ژاپنی ها علیه اسرای چینی و سیبریایی در طول جنگ جهانی دوم انجام می داد را به تصویر می کشد.
این فیلم به خاطر تصویرسازی بی پروا و گاه غلو شده اش از قساوت های ژاپنی ها مورد انتقاد قرار گرفت اما بخشی از این بی توجهی و آزادی در نمایش خشونت نمایانگر بی توجهی واحد ۷۳۱ به زندگی انسانی است. به همین ترتیب، منتقدان به سکانس های شکنجه این فیلم اشاره کردند که به تصویر کشیدن آن و تماشایش برای مخاطب را درست ندانسته و ترویج دهنده خشونت تلقی کردند. البته این سکانس ها به درستی و با دقت زیاد آزمایشاتی که توسط نیروهای ژاپنی روی اسرا در دوران جنگ جهانی دوم انجام می شد را به تصویر می کشند. خشونت فزاینده و محضی که در فیلم Men Behind The Sun به تصویر کشیده می شود بسیار دقیق است و به همین خاطر تماشای این فیلم چندان ساده نیست.
۸- Johnny Got His Gun (1971)
Johnny Got His Gun رمانی از دالتون ترومبو است که اولین بار در سال ۱۹۳۸ منشتر شد. ترومبو ۳۲ سال پس انتشار این رمان فیلمی به همین نام را نویسندگی و کارگردانی کرد. فیلم Johnny Got His Gun یک سرباز جوان آمریکایی به نام جو بونهام را در طول جنگ جهانی اول به تصویر می کشد. بونهام در طول جنگ دچار معلولیت شده، صورتش به شدت آسیب دیده و به خاطر یک انفجار ناشی از توپخانه، کور، کر و لال می شود.
این فیلم ضد جنگ تکان دهنده، داستانی دارد که به خود به اندازه کافی ویرانگر و ترسناک است، که بدشکلی ها و صدمات ناشی از جنگ جهانی اول که سربازان متحمل شده اند را به تصویر می کشد. اگر این تصاویر به اندازه کافی تکان دهنده نباشد، بخش زیادی از فیلم Johnny Got His Gun به تمایل و تلاش شخصیت اصلی فیلم برای پایان دادن به زندگی اش می پردازد. فیلم ترومبو توانسته تقلاها و رنج های یک سرباز جان سالم به در برده را با جراحت های جدی و بسیار و اختلال روانی پس از حادثه به تصویر بکشد که به نتایج و عواقب ویرانگر جنگ می پردازد.
۹- The Painted Bird (2019)
فیلم The Painted Bird به نویسندگی، کارگردانی و تهیه کنندگی واکلاو مارهول فیلمی است که تماماً به شکل سیاه و سفید فیلمبرداری شده است. داستان این فیلم جنگی در مورد یک پسربچه یهودی تبار از یک کشور نامشخص در اروپای شرقی است که در جریان جنگ جهانی دوم آواره شده و به دنبال پناهجویی است. فیلم The Painted Bird با سکانسی آغاز می شود که در آن پسربچه ای به نام جوسکا تنها عضو باقیمانده خانواده اش را نیز از دست می دهد و از آنجاست که اوضاع برای او بدتر از قبل نیز می شود.
فیلم The Painted Bird یک تجربه سینمایی ویرانگر و تکان دهنده است. در حالی که این فیلم وحشت و قساوت نیروهای آلمان نازی را به تصویر می کشد، به همان اندازه نیز بیرحمی ها و سبوعیت نیروهای ارتش سرخ شوروی و از همه مهم تر، تاثیری که این قساوت ها بر غیرنظامیان اروپای شرقی دارد را نیز در برابر چشمان بهت زده مخاطب روایت می کند. ترسناک ترین کارها و اعمالی که در فیلم The Painted Bird به تصویر کشیده می شوند آن اعمالی هستند که توسط افراد غیرنظامی انجام می شوند، کسانی که جنگ آن ها را به دیوانگی کشانده است.
۱۰- The Boy In The Striped Pajamas (2008)
فیلم The Boy in the Striped Pajamas یک درام تکان دهنده و ویرانگر است که داستان آن در یک کمپ اسرا در لهستان اشغال شده توسط نازی ها در دوران جنگ جهانی دوم و ماجرای هولوکاست روایت می شود. به کارگردانی مارک هرمان، فیلم The Boy in the Striped Pajamas دوستی بین یک پسربچه یهودی زندانی شده در این کمپ اسرا و پسر یک افسر اس اس که نظارت بر کمپ را بر عهده دارد را به تصویر می کشد. این فیلم نقدهای متفاوتی دریافت کرد، تا حدودی به خاطر بی دقتی های تاریخی که داشت اما اگر این بی دقتی ها را نادیده بگیریم، پسری با پیژامه راه راه یکی از تکان دهنده ترین پایان بندی های تاریخ ژانر جنگی را دارد.
همانند فیلم های Come and See و The Painted Bird، این فیلم نیز از دریچه نگاه پسربچه ها روایت می شود و معصومیت آن ها را در مقایسه با بیرحمی مطلق هولوکاست به تصویر می کشد. نتیجه این تصویرسازی، یک نمایش قدرتمند و واقع گرایانه از بی توجهی و قساوت ماجرای هولوکاست است. فیلم The Boy in the Striped Pajamas تفسیر یک پسربچه معصوم از جنگ جهانی دوم را نشان می دهد که به شکلی هولناک در سکانس های پایانی محقق می شود. همانند بسیاری از دیگر فیلم های جنگی، این فیلم نیز به شدت تکان دهنده بوده و اگر چه حتماً توصیه می کنیم یک بار به تماشای آن بنشینید اما تماشای آن بیش از یک بار تقریباً غیرممکن است.
بدون نظر