بنیان‌گذار ویکی لیکس بالاخره آزاد شد؛ جولیان آسانژ کیست و چرا آمریکا به دنبال او بود؟

جولیان آسانژ، بنیان‌گذار وب‌سایت ویکی‌لیکس، پس از پذیرفتن اتهاماتش در دادگاه فدرال آمریکا سرانجام پس از ۱۴ سال آزاد و راهی کشورش استرالیا شد. آمریکا سال‌هاست که آسانژ را متهم می‌کرد که پرونده‌های ویکی‌لیکس که اطلاعات جنگ‌های عراق و افغانستان را فاش کرد، جان شهروندان آمریکایی را به خطر انداخته است.

آسانژ در طی جلسه‌ای سه ساعته در یک دادگاه فدرال در جزیره دورافتاده سایپان که تحت قیمومیت ایالات متحده است، اعتراف کرد که در زمینه اتهام کیفری توطئه برای دستیابی به اسناد دفاع ملی آمریکا و افشای آنها گناهکار است.

جولیان آسانژ گفت: «من به عنوان یک روزنامه‌نگار منبع خود را تشویق می‌کردم اطلاعاتی برای انتشار در اختیارم قرار دهد که گفته می‌شود طبقه‌بندی شده است. اعتقاد داشتم که این اقدامات در چارچوب متمم اول قانون اساسی آمریکا است اما می‌پذیرم که این مساله ناقض قانون ضدجاسوسی بود.»

قاضی فدرال ایالات متحده، رامونا وی. منگلونا با توجه به توافق از پیش انجام شده و گذران حبس در زندانی فوق‌ امنیتی در بریتانیا، حکم به آزادی وی داد و به ۱۴ سال دعوای نظام دادگستری آمریکا با آسانژ پایان داد.

وزارت دادگستری آمریکا با انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد با وجود توافق و نتیجه به دست آمده، آقای آسانژ از ورود به آمریکا منع شده است.

آسانژ ۵۲ ساله قرار است با همراهی سفرای استرالیا در بریتانیا و آمریکا با یک جت شخصی به وطن خود، استرالیا بازگردد.

او که پنج سال گذشته را در زندان فوق امنیتی بلمارش در لندن سپری کرده و از زندان دعوای حقوقی خود در مقابله با استرداد به خاک آمریکا را پیگیری می‌کرد، روز دوشنبه ۴ تیرماه از زندان آزاد شد و بریتانیا را ترک کرد.

ویکی لیکس در سال ۲۰۱۰ صدها هزار سند محرمانه ارتش آمریکا را در مورد جنگ‌های افغانستان و عراق همراه با مجموعه‌ای از مراودات کدگذاری دیپلماتیک را منتشر کرد. این مجموعه بارگذاری شده در سرورهای متعددی در سراسر جهان، به عنوان بزرگ‌ترین نشت امنیتی در تاریخ ارتش ایالات متحده شناخته می‌شود.

دادستان‌های فدرال آمریکا بر این باورند که این اسناد به امنیت ملی ایالات متحده و متحدانش آسیب زده و باعث کمک به دشمنان این کشور شده است.

بسیاری از روزنامه‌نگاران و رسانه‌ها که برخی از آنها در بیرون دادگاه حاضر بودند، به این موضوع باور ندارند و شجاعت او در انتشار این اسناد را ستایش می‌کنند.

جولیان آسانژ کیست و ویکی‌لیکس چیست؟

آقای آسانژ در نوجوانی به خاطر تسلط بر برنامه‌نویسی کامپیوتری شهرتی پیدا کرد.

در سال ۱۹۹۵، به اتهام هک وبسایت‌ها در زادگاهش، استرالیا، محاکمه و به پرداخت جریمه محکوم شد. دادگاه تنها در برابر دریافت تعهد عدم تکرار جرم از حبس او صرفنظر کرد.

در سال ۲۰۰۶، آقای آسانژ وبسایت ویکی‌لیکس را تاسیس کرد. این وبسایت ادعا می‌کند که بیش از ۱۰ میلیون سند، از جمله بسیاری از گزارش‌های رسمی محرمانه یا توزیع محدود مرتبط با جنگ، جاسوسی و فساد را منتشر کرده است.

او از سوی ایالات متحده متهم به اقدام برای نفوذ به پایگاه‌های اطلاعاتی ارتش آمریکا با قصد کسب اطلاعات حساس بوده و دادستانی ایالات متحده در این ارتباط او را به ۱۸ فقره ارتکاب جرم متهم کرد.

چرا آمریکا به دنبال جولیان آسانژ بود؟

وبسایت ویکی‌لیکس در سال ۲۰۱۰، ویدیویی از یک هلیکوپتر نظامی آمریکایی منتشر کرد که نشان می‌داد ۱۸ غیرنظامی در بغداد، در جریان عملیات نظامی کشته شدند.

ویکی‌لیکس همچنین چند هزار سند محرمانه را که چلسی منینگ، تحلیلگر سابق بخش اطلاعات ارتش آمریکا در اختیار آن قرار داده بود منتشر کرد.

این اسناد نشان می‌داد که ارتش ایالات متحده صدها غیرنظامی را در جریان حوادثی گزارش نشده در طول جنگ در افغانستان کشته است.

در سال ۲۰۱۹، وزارت دادگستری ایالات متحده افشای اطلاعات محرمانه از طرف ویکی‌لیکس را «یکی از بزرگ‌ترین تخلفات در ارتباط با اطلاعات طبقه‌بندی شده در تاریخ ایالات متحده» توصیف کرد.

وکلای دولت آمریکا گفتند که انتشار این اطلاعات پرسنل نظامی و اطلاعاتی ایالات متحده در افغانستان و عراق را در معرض «خطر آسیب جدی، شکنجه و حتی کشته شدن» قرار داده است.

آقای آسانژ تاکید داشته است که این اسناد فقط سوء استفاده‌ جدی توسط نیروهای مسلح ایالات متحده را آشکار می‌کند و تشکیل پرونده علیه او انگیزه سیاسی دارد.

وکلای آقای آسانژ استدلال می‌کردند که اگر دادگاه‌های ایالات متحده موکل آنان را مجرم تشخیص دهند، ممکن است او را به ۱۷۵ سال حبس محکوم کنند. در مقابل، مقامات آمریکایی می‌گفتند که احتمالا مجازات او بین چهار تا شش سال زندان است.

چرا جولیان آسانژ به آمریکا تحویل داده نشد؟

در سال ۲۰۱۹، پس از یک سری جلسات دادگاه در بریتانیا، درخواست ایالات متحده برای استرداد جولیان آسانژ پذیرفته شد، اما از آن زمان، او چندین سال را صرف تلاش برای لغو این حکم کرده بود.

او در سال ۲۰۱۹ به خاطر ارتکاب جرم جداگانه‌ای به زندان امنیتی بلمارش در لندن فرستاده شد که به دلیل امکان فرار او در صورت آزادی به قید وثیقه، بازداشت او در همان زندان ادامه داشت.

در سال ۲۰۲۱، دادگاه عالی در بریتانیا به استرداد او رای داد و این ادعا را رد کرد که مشکلات روانی او ممکن است باعث شود که در صورت حبس در آمریکا، دست به خودکشی بزند.

در سال ۲۰۲۲، دیوان عالی بریتانیا این رای را پذیرفت و پریتی پاتل، وزیر کشور وقت، دستور استرداد را تایید کرد.

آقای آسانژ در ۲۰ و ۲۱ فوریه ۲۰۲۴ برای رسیدگی به حکم قبلی دادگاه عالی در رد اجازه درخواست تجدید نظرش بار دیگر به دادگاه مراجعه کرد.

حامیان او می‌گفتند که این آخرین چالش قانونی او در برابر حکم استرداد است.

در همان حال، وکلای جولیان آسانژ به دادگاه حقوق بشر اروپا نیز مراجعه کرده و خواسته‌اند از دادگاه بخواهند به جلوگیری از استرداد موکل آنان رای دهد.

چرا جولیان آسانژ در سفارت اکوادور اقامت داشت؟

مقامات سوئدی در سال ۲۰۱۰ حکم بازداشت آقای آسانژ را به اتهام تجاوز به یک زن و آزار جنسی زن دیگری در هنگام حضور در این کشور متهم کردند.

او این ادعاها را «بی‌اساس» توصیف کرد.

سوئد از بریتانیا خواست که آقای آسانژ را که دستگیر و با قرار وثیقه بازداشت شده بود، تحویل دهد.

این درخواست دو سال درگیری حقوقی را به دنبال داشت، اما در سال ۲۰۱۲، دادگاه عالی بریتانیا حکم داد که او باید برای بازجویی به سوئد مسترد شود.

آقای آسانژ به جای تمکین از حکم دادگاه، از سفارت اکوادور در لندن درخواست پناهندگی کرد. درخواست پناهندگی او با حمایت رافائل کورئا، رئیس جمهور وقت اکوادور و از حامیان ویکی‌لیکس، پذیرفته شد.

آقای آسانژ هفت سال را در سفارت اکوادور گذراند در حالیکه افراد مشهوری مانند لیدی گاگا، خواننده، و پاملا اندرسون، بازیگر مرتبا با او ملاقات می‌کردند.

در آوریل ۲۰۱۹، لنین مورنو، رئیس جمهور جدید اکوادور به آقای آسانژ دستور داد به دلیل «رفتار ناپسند و تهاجمی»، شکایت از بهداشت شخصی و سوء‌ظن در مورد تلاش برای دست یافتن به پرونده‌های امنیتی سفارت را ترک کند.

آقای آسانژ در داخل سفارت توسط پلیس بریتانیا دستگیر و سپس به دلیل عدم اجرای حکم دادگاه برای استرداد به سوئد و تخطی از شرایط آزادی به قید وثیقه محاکمه و به ۵۰ هفته حبس محکوم شد.

در نوامبر ۲۰۱۹، مقامات سوئدی از پیگیری پرونده خود علیه آسانژ صرفنظر کردند زیرا جرایم ادعا شده مشمول گذشت زمان شده بود.

استلا آسانژ همسر جولیان آسانژ کیست؟

آقای آسانژ در سال ۲۰۲۲ با شریک قدیمی زندگی خود به نام استلا موریس، که وکیل دعاوی است، در زندان بلمارش ازدواج کرد. این دومین ازدواج آسانژ بود.

این زوج رابطه خود را در سال ۲۰۱۵ که جولیان آسانژ در سفارت اکوادور بود آغاز کرده بودند و دارای دو فرزند هستند. هر دو فرزند این زوج هم همراه پدر و برادر آسانژ در این مراسم شرکت داشتند.