فواد ایزدی کیست؟ سوابق کارشناس جنجالی صداوسیما و ماجرای مهاجرتش به آمریکا

فواد ایزدی یکی از چهره‌های شناخته‌شده و جنجالی رسانه ملی در حوزه سیاست خارجی است. او که در ۱۶ سالگی به ایالات متحده مهاجرت کرده بود، تحصیلات عالی خود را در دانشگاه‌های آمریکا به پایان رسانده است. ایزدی دارای مدرک کارشناسی اقتصاد و فوق‌لیسانس ارتباطات از دانشگاه هیوستون و دکترای ارتباطات جمعی از دانشگاه لوئیزیانا است. با وجود این پیشینه علمی در غرب، مواضع رسانه‌ای او در داخل ایران عمدتاً تند، منتقدانه و در تقابل با جریان غرب‌گرایی ارزیابی می‌شود.

وی سال‌هاست که به عنوان کارشناس سیاست خارجی در برنامه‌های مختلف صداوسیما فعالیت دارد. حضور مستمر او در برنامه‌هایی چون جهان آرا، شیوه و اخیراً در میزگردهای انتخاباتی شبکه ۳ سیما، جایگاه او را به‌عنوان یکی از چهره‌های ثابت و نزدیک به جناح اصولگرای رسانه ملی تثبیت کرده است. ایزدی در تحلیل‌هایش همواره نگاه منتقدانه‌ای نسبت به غرب و در رأس آن آمریکا داشته و همین امر باعث شده بسیاری از مخاطبان، مواضع او را یکجانبه‌گرا و در راستای حمایت از جریان‌های خاص سیاسی بدانند.

خلاصه‌ای از بیوگرافی فواد ایزدی

• نام: فواد
• نام خانوادگی: ایزدی
• سال تولد: ۱۳۴۸
• محل تولد: خرم‌آباد
• وضعیت خانوادگی: داماد حکیمه سقای بی‌ریا، فرزند عزت‌الله ایزدی و اکرم غفاری

تحصیلات:

• کارشناسی اقتصاد، دانشگاه هیوستون
• کارشناسی ارشد مطالعات ارتباط جمعی، دانشگاه هیوستون
• دکتری ارتباطات جمعی، دانشگاه ایالتی لوئیزیانا

شغل:

• دانشیار دانشکده مطالعات جهان و دانشکده حقوق و علوم سیاسی دانشگاه تهران
• تحلیلگر سیاسی و کارشناس صداوسیما

سوابق:

• مهاجرت به آمریکا در ۱۶ سالگی (۱۳۶۴) و اقامت تا سال ۱۳۸۸
• نویسندگی کتاب‌ها و مقالات در حوزه مطالعات آمریکا، دیپلماسی عمومی و سیاست خارجی
• مشاور رئیس دولت نهم در امور روحانیت
• شاگرد محمدتقی مصباح یزدی

حواشی:

• ادعای شهروندی آمریکا (مطرح‌شده در فضای مجازی، تأیید رسمی نشده)
• ارتباط با نیکلاس جان کال، مشاور دولت اسرائیل (ادعای تأیید‌نشده)

دیدگاه‌ها:

• منتقد سیاست‌های آمریکا و مذاکرات با غرب
• نزدیک به جریان اصولگرا و سعید جلیلی

نزدیکی فواد ایزدی به سعید جلیلی؛ نقش یک تحلیلگر یا بازیگر سیاسی؟

یکی از جنجالی‌ترین نقاط در عملکرد رسانه‌ای فواد ایزدی، نزدیکی آشکار او به سعید جلیلی است. این موضوع زمانی برجسته‌تر شد که در برنامه میزگرد سیاسی نامزدهای ریاست‌جمهوری در خردادماه ۱۴۰۳، ایزدی از جلیلی پرسید: «چرا آمریکا، اسرائیل و رسانه‌های ضدانقلاب از پیروزی شما ناراحت‌اند؟» پرسشی که به‌زعم بسیاری از کاربران فضای مجازی، نه تنها انتقادی نبود، بلکه عملاً یک فرصت تبلیغاتی برای جلیلی فراهم آورد.

این نوع پرسش‌گری باعث شد تا مخاطبان و منتقدان، نقش فواد ایزدی را از «کارشناس بی‌طرف» به «حامی غیررسمی یک کاندیدا» تعبیر کنند. چنین مواردی می‌تواند مرز میان تحلیل‌گری و جهت‌گیری سیاسی را از بین ببرد و اعتبار رسانه ملی را نیز زیر سوال ببرد. بسیاری معتقدند کارشناسی که پیش‌تر نیز بارها در مواضع رسانه‌ای خود با ادبیاتی هماهنگ با گفتمان جلیلی سخن گفته، نمی‌تواند در برنامه‌ای با عنوان “میزگرد” نقش بی‌طرف را ایفا کند.

اظهارات جنجالی فواد ایزدی در سال‌های اخیر

فواد ایزدی بارها با اظهارات غیرمتعارف و جنجالی در رسانه ملی، فضای مجازی و رسانه‌های مستقل را به واکنش واداشته است. از جمله در تیرماه ۱۴۰۲ در شبکه افق مدعی شد که در برخی رستوران‌های آمریکا، استخدام بانوان بر اساس سایز اندام صورت می‌گیرد. این اظهارات به‌سرعت در فضای مجازی بازتاب یافت و بسیاری از کاربران آن را غیرعلمی و ناشی از ذهنیت قالبی و کلیشه‌ای نسبت به غرب دانستند.

یکی دیگر از اظهارات بحث‌برانگیز ایزدی مربوط به همان سال در برنامه شیوه بود، جایی که گفت: «اساتید آمریکایی شب‌ها بعد از سر زدن به خمره شراب، مقاله می‌نویسند!» این دست از اظهارنظرها اگرچه در چارچوب نگاه انتقادی به سبک زندگی غربی انجام می‌شود، اما استفاده از اغراق و کلی‌گویی موجب بی‌اعتباری بیشتر آن در میان نخبگان و افکار عمومی شده است. برخی منتقدان معتقدند این‌گونه گفتار، بیشتر به کار اقناع مخاطبان داخلی خاص می‌آید تا گفتمان‌سازی مؤثر یا دیپلماسی عمومی.

ایزدی اخیراً در برنامه‌ای در صداوسیما اظهاراتی جنجالی درباره آتش زدن پرچم آمریکا مطرح کرده است. او گفته: «از این به بعد باید بیشتر پرچم آمریکا را بسوزانیم» و این اقدام را به عنوان بخشی از دیپلماسی برای ارتباط با جوامع «زخم‌خورده از آمریکا» توجیه کرده است. این اظهارات واکنش‌های گسترده‌ای در شبکه‌های اجتماعی، به‌ویژه در پلتفرم X به دنبال داشته است. برخی کاربران این سخنان را غیرسازنده و تحریک‌آمیز دانسته و معتقدند آتش زدن پرچم، نفرت‌پراکنی را تشدید می‌کند و به منافع ملی ایران آسیب می‌زند. کاربر دیگری نیز ایزدی را به خیانت در شرایط حساس کنونی متهم کرده است.

توییت عبدالرضا داوری درباره فواد ایزدی: «دکتر فواد» قبل از مشمول شدن راهی آمریکا شد و تا ۴۰ سالگی ماند!

عبدالرضا داوری در توییتی نوشت: حاجی گرینوف لاقل تا جبهه رفت ولی «دکتر فواد» قبل از مشمول شدن راهی آمریکا شد و تا ۴۰ سالگی ماند!

تقابل فکری با محمدجواد ظریف

در مناظره‌ای که در خردادماه ۱۴۰۳ برگزار شد و طی آن محمدجواد ظریف و مسعود پزشکیان به بحث پیرامون سیاست خارجی و آینده برجام پرداختند، فواد ایزدی بار دیگر در نقش کارشناس برنامه ظاهر شد. نخستین سؤال او از ظریف این بود که چه کسی از برجام خارج شد؟ این سوال ساده اما جهت‌دار، شروعی برای جدالی پرحرارت میان دو دیدگاه کاملاً متفاوت بود.

ظریف در پاسخ به ایزدی، نه تنها به تاریخچه خروج آمریکا از برجام اشاره کرد، بلکه عملکرد دولت روحانی و مذاکراتش با قدرت‌های جهانی را نیز با استناد به آمار و شواهد دفاع کرد. در مقابل، ایزدی سعی داشت نشان دهد که برجام اساساً برنامه‌ای ناکارآمد بوده و دولت روحانی سال‌ها کشور را در بلاتکلیفی نگه داشته است.

از علم تا رسانه؛ فواد ایزدی و نقش دوگانه در جامعه

فواد ایزدی را می‌توان نمونه‌ای از کارشناسانی دانست که میان دو جایگاه دانشگاهی و رسانه‌ای قرار دارند؛ اما نه لزوماً با حفظ مرزهای علمی و بی‌طرفی. با وجود سابقه تحصیلی‌ وی در دانشگاه‌های معتبر آمریکا، بسیاری از تحلیل‌ها و دیدگاه‌های ایزدی بیشتر در قالب نگاه ایدئولوژیک و سیاسی جای می‌گیرند تا نگاهی آکادمیک و بی‌طرف.

از سوی دیگر، نزدیکی ایزدی به برخی جریان‌های سیاسی خاص از جمله سعید جلیلی، سبب شده که بسیاری او را بیش از آن‌که تحلیل‌گر مستقل بدانند، مبلغ رسانه‌ای یک گفتمان مشخص تلقی کنند. همین نگاه، اعتبار تحلیل‌های او در نگاه بخشی از جامعه را زیر سؤال می‌برد، به‌ویژه وقتی در مقام کارشناس به جای نقد منصفانه، به نقش حامی و پرسشگر همسو با نامزد مورد علاقه‌اش ظاهر می‌شود.