۲۵ اردیبهشت: روز جهانی بزرگداشت فردوسی و شاهنامه خوانی

با ۲۰ کتاب برای آشنایی با شاهنامه حکیم طوس آشنا شویم

۲۵ اردیبهشت: روز جهانی بزرگداشت فردوسی و شاهنامه خوانی

بیست و پنج اردیبهشت هر سال، روز جهانی بزرگداشت حماسه سرای بزرگ ایران و جهان و خالق یکی از شاهکارهای ادبی است. کسی که بسیاری از شرق شناسان و ایران شناسان و جهانگردان، به خاطر فهم کتاب او و روایت شنیدنی و خواندنی  اسطوره های زبان و ادب پارسی، رنج یادگیری قند پارسی  را بر خود همواره کرده و شاهنامه حکیم را به زبان شیرین پارسیان  خوانده اند. برای ایرانیان هزاره سوم میلادی، چه افتخاری بالاتر از این که یکی از وجوه شناسایی فرهنگ و زبان و ادب آنها در یک هزار سال اخیر، فهم و درک شناهنامه فردوسی طوس است. چه افتخاری بالاتر از اینکه در هزاره سوم میلادی، با همه فراز و نشیب هایی که زبان پارسی در یک هزار  سال اخیر تجربه کرده است، اکنون قادر به درک و فهم بسیاری از محتوای این کتاب گران سنگ هستند.

چند ملیت در دنیا سراغ داریم که می توانند کتاب های هزار سال پیش خود را با رسم الخط فعلی بخوانند و بفهمند؟ این ظرفیت فوق العاده زبان شیرینی پارسی است که قلم و زبان از بیان ظرافت ها و قابلیت ها و توانمندی های عاجز است و حکیم طوس، بسیار تلاش کرد تا عجم زنده کند بدین پارسی. روایت دکتر الهی قمشه ای را درباره حکمت خسروانی در ویدوی زیر ببینیم.

بیست و پنج اردیبهشت، روزی است نمادین برای شناخت بهتر و بیشتر حکیم طوس. اندیشه هایش، روایت هایش، گفتارهایش، طرز نگاهش به زندگی و پیرامون و اعصار گذشته و حال و آینده و فهم بهتر روایت های حکیمانه اش در باب موضوعات مختلف که صدها سال بعد، به نثر و نظم رندان ادب پارسی، سعدی شیرین سخن و حافظ خلوت نشین نیز به صور  دیگر، مشاهده می شود. شناخت ایرانیان بدون شناخت زبان و ادب آنها امکان پذیر نیست و شناخت این زبان، بدون درک حضرت مولانا، فردوسی، نظامی، سعدی و حافظ و جامی و شیخ  عطار، ره به ترکستان است.

بیست و پنج اردیبهشت، روزی است که به ایرانی ها تلنگری می زند که چگونه از چنین گنجینه با ارزشی که جهان ادبیات، به  آن افتخار می کند غافلند و چگونه از مطالعه  کتابی که صدها سال پس از تالیفش، امکان فهم و درک آن را دارند، غفلت میکنند. شاهنامه، دانشگاهی از حکمت ها و داستان ها به نظم حماسه سرای ادب پارسی است که با جشنواره ای از ایهام ها و الهام ها و سخن منظوم دوست داشتنی، کتابی گهربار از پند و اندرز را در اختیار انسان عصر مدرن قرار می دهد. کتابی که به ما یاد می دهد چگونه از زبان پارسی حمایت و حفاظت کنیم و چگونه حرف زدن را بیاموزیم و چگونه درست گفتن را یاد بگیریم.

بزرگداشت حکیم توس نه تنها تجلیل از یک فرد بزرگ بلکه در واقع گرامی داشت بزرگی و عظمت یک ملت است که در هزاره های گذشته با وجود همه مرارت ها و مصایب تاریخی باقی مانده و خدمات فراوانی به تمدن بشری کرده است. بی گمان فردوسی بزرگ نه تنها یکی از درخشان ترین ستاره های آسمان ادب ایران است ، بلکه نماد و تجلی عظمت ملت ایران و یکی از افتخارات تاریخ جهان به شمار می رود و شاهنامه، این اثر جاودانه او که بی گمان یکی از شاهکارهای ادبی تاریخ بشر است ، بر بلندای تارک ادب ایران زمین درخشیده و بدون تردید تا ابد خواهد درخشید.

کتابشناسی شاهنامه فردوسی

  • کتاب رازهای شاهنامه: جستارهایی در یابود هزاره جهانی شاهنامه/ به کوشش یاسر موحدفرد.تهران: پازینه: بنیاد شاهنامه فردوسی‏‫، ‏‫۱۳۹۰.‬‬
  • کتاب آیین شهریاری انوشیروان/ بازآفرین شهلا انسانی.نشر سمیر- ۱۳۹۵
  • کتاب زبان تصویری شاهنامه / به کوشش رابرت هیلن‌برند؛ مترجم داود طبایی؛ [برای] فرهنگستان هنر ، پژوهشکده هنر؛ [برگزار کنندگان طرح شاهنامه کمبریج- ادینبرگ، موسسه تحقیقات هنرهای تجسمی ادینبرگ]. فرهنگستان هنر. ۱۳۸۸
  • کتاب ش‍ک‍وه‌ س‍رودن‌: ب‍ررس‍ی‌ م‍وس‍ی‍ق‍ی‌ ش‍ع‍ر در ش‍اه‍ن‍ام‍ه‌ ف‍ردوس‍ی‌ ب‍ر پ‍ای‍ه‌ ق‍اف‍ی‍ه‌ و ردی‍ف‌ / ت‍ال‍ی‍ف‌ ن‍ق‍ی‍ب‌ ن‍ق‍وی‌.نشر مشهد ۱۳۸۴
  • کتاب م‍ق‍دم‍ه‌ ش‍اه‍ن‍ام‍ه‌: پ‍ادش‍اه‍ی‌ ک‍ی‍وم‍رث‌ – ه‍وش‍ن‍گ‌ – طه‍م‍ورث‌ – ج‍م‍ش‍ی‍د – ض‍ح‍اک‌/ ب‍ه‌اه‍ت‍م‍ام‌ م‍ح‍م‍د دب‍ی‍رس‍ی‍اق‍ی‌. نشر  قطره ۱۳۸۱
  • کتاب نبرد رستم با کاموس و خاقان چین: برگزیده از شاهنامه فردوسی…/به کوشش علی داعی ؛ تصویرگر پیمان سلطانی؛ مترجم زهرا عازمی.نشربرترین. ۱۳۹۰
  • کتاب پ‍ادش‍اه‍ی‌ خ‍س‍روپ‍روی‍ز/ [اب‍وال‍ق‍اس‍م‌ ف‍ردوس‍ی‌]؛ ب‍ه‌ اه‍ت‍م‍ام‌ م‍ح‍م‍د دب‍ی‍رس‍ی‍اق‍ی‌.نشر قطره ۱۳۷۹
  • کتاب پادشاهی کیقباد– نشر  سمیر- ۱۳۹۴
  • کتاب پادشاهی اردشیر و شاپور/ بازآفرین شهلا انسانی. نشر سمیر- ۱۳۹۵
  • کتاب پادشاهی بهرام گور/ بازآفرین شهلا انسانی. نشر سمیر ۱۳۹۵
  • کتاب پادشاهی بهرام و نرسی/ بازآفرین شهلا انسانی. نشر سمیر ۱۳۹۵
  • کتاب ‏‫هفت خوان رستم بر اساس نسخه‌ی چاپ مسکو‮/ تالیف ابوالقاسم فردوسی.۲۹۳۱
  • کتاب پادشاهی ضحاک: برگرفته از شاهنامه فردوسی دفتر اول بر اساس نسخه‌ی چاپ مسکو/ تالیف ابوالقاسم فردوسی؛ به کوشش پریسا آزادبخت. نشر  آریا اندیش ۱۳۹۴
  • کتاب داستان‌های حماسی شاهنامه فردوسی: داراب/ ابوالقاسم فردوسی؛ به کوشش مجید هاشمی. نشر  آریا سان. ۱۳۹۴
  • کتاب داستان بیژن و منیژه بر اساس نسخه‌ی چاپ مسکو/ تالیف ابوالقاسم فردوسی. نشر آوای  دانیال- ۱۳۹۴

مطالب مرتبط
مطالب دیگر از همین نویسنده
مشاهده بیشتر
۴ نظر

ورود

  • رضا نوری اردیبهشت ۲۶, ۱۳۹۷

    درود بر شما!
    کاش کمی زودتر می گفتید یا نمایشگاه کتاب طولانی تر میشد! خیلی دنبال کتاب بودم درباره فردوسی بزرگ ولی متاسفانه اطلاعی از منابع نداشتم.
    البته کتاب فلسفه تاریخ استاد ثاقب فر هم عالیه

  • رحیم وجدی اردیبهشت ۲۸, ۱۳۹۷

    روز بخیر. از توجهتون به این روز خیلی مهم سپاسگزارم. متاسفانه سایت ها توجه ندارن. پرداختتون به موضوع جالبه. مخصوصا لیست کتاب هایی که میارین من رو وسوسه کرد کتابی درباره شاهنامه بخرم. خواستم تشکر کنم.

    • علی زمانی اردیبهشت ۳۱, ۱۳۹۷

      ممنونم
      کتابشناسی وقایع تاریخی مهم در ایران در دستور کار است انشاله برای کتابخوان ها تلنگر خوبی باشد 🙂