شکی نیست که روند طبیعی افزایش سن، مغز را دستخوش تغییراتی می کند که توانایی های شناختی ما را کاهش می دهد. در طی این روند بخش هایی از مغز کوچک می شوند، ارتباط بین نورون ها کاهش می یابد، گردش خون در مغز کم می شود و التهابات مغزی افزایش می یابد. با این حال، بعضی از عادت های روزانه ی ما پیری مغز را سرعت می بخشند و ما می توانیم با تغییر این عادت ها از سرعت پیر شدن مغز کم کنیم. اگرچه محققان نسخه ی خاصی برای حفظ توانایی های شناختی ندارند، اما رفتارهای سالمی وجود دارد که برای این توانایی ها مفید هستند.
در ادامه به عادت های نادرستی می پردازیم که باعث پیری مغز و از دست رفتن توانایی های ذهنی می شوند.
۱- مراقب شنوایی تان نیستید
افت شنوایی با زوال عقل مرتبط است. طبق تحقیقات، افراد مسنی که دچار افت شنوایی شده اند، احتمال ابتلا به زوال عقل در آن ها به میزان چشمگیری بیشتر است. احتمالا فشار ناشی از تلاش برای شنیدن بار سنگینی بر دوش مغز می گذارد یا آنکه افت شنوایی منجر به انزوای اجتماعی می شود که این مسأله خود یکی از ریسک فاکتورهای بروز زوال عقل شناخته شده است.
۲- مشروبات الکلی مصرف می کنید
تحقیقی در سال ۲۰۱۲ بر روی موش ها نشان داد موش هایی که در اثر الکل بیش از اندازه به مرحله ای معادل مستی رسیده بودند، تولید سلول های عصبی در بخش هیپوکامپوس مغز آن ها نزدیک به ۴۰ درصد کاهش یافت. هیپوکامپوس ناحیه ای در مغز است که در بعضی انواع یادگیری نقش دارد. این رفتار در دراز مدت تأثیر زیادی در یادگیری و حافظه دارد.
۳- به سلامت قلب خود بی توجه هستید
سلامت قلب ارتباط مستقیمی با سلامت مغز دارد. در حقیقت هر چه که برای قلب خوب باشد، برای مغز هم خوب است. وقتی قلب شما تحت فشار باشد و گردش خون در مغز به درستی صورت نگیرد، مغز سریع تر پیر می شود. تحقیقی در سال ۲۰۱۷ نشان داد افراد میانسالی که ریسک فاکتورهای مشکلات عروقی مثل فشار خون و دیابت را دارند، با بالا رفتن سن احتمال ابتلا به زوال عقل در آن ها بیشتر می شود.
۴- هنگام کار، موتور سواری، دوچرخه سواری و غیره از کلاه ایمنی استفاده نمی کنید
تحقیقات جدید نشان می دهد شدت ضربه ی مغزی و سن وقوع آن می تواند روی ریسک بروز زوال عقل تأثیر بگذارد. در پژوهشی در سال ۲۰۱۸ مشاهده شد افرادی که در گذشته تجربه ی ضربه ی مغزی را داشتند، ریسک ابتلا به زوال عقل در آن ها ۲۴ درصد بیشتر از کسانی بود که هرگز چنین تجربه ای نداشتند. همچنین پژوهشگران در این تحقیق متوجه شدند اگر در دهه ی بیست زندگی خود ضربه مغزی شوید، خطر ابتلا به زوال عقل در دهه ی پنجاه زندگی تان به میزان ۶۰ درصد افزایش پیدا می کند.
۵- تحرک ندارید
عدم تحرک یکی دیگر از ریسک فاکتورهای ابتلا به زوال عقل است. تحقیقات نشان داده است هر چه فعالیت بدنی کمتر باشد خطر ابتلا به زوال عقل به میزان زیادی بالا می رود.
۶- از کارهای فکری دوری می کنید
ورزش دادن مغز یکی از راه های مؤثر در حفظ سلامت مغز است. تحقیقات نشان می دهد. آموزش های شناختی، سرعت افت توانایی های شناختی در بعضی موارد مثل پردازش اطلاعات یا حافظه را دست کم به مدت چند سال بعد از زمان آموزش کم می کند. البته هنوز شواهد کافی وجود ندارد که ثابت کند بازی های ذهنی رایج می توانند جلوی افت توانایی های شناختی یا بیماری هایی مثل آلزایمر را بگینرد. با این حال، به چالش کشیدن ذهن با مطالعه کردن و حل جدول و پازل سودوکو ضرری ندارد و احتمالا می تواند برای مغز مفید باشد.
۷- علاقه ای به یادگیری چیزهای جدید ندارید
سرعت روند ابتلا به زوال عقل در افرادی که تحصیلات بالاتری دارند کمتر است. وقتی چیزی یاد می گیرید، ارتباطات جدیدی در مغزتان شکل می گیرد و این مسأله انعطاف پذیری مغز را بیشتر می کند. این کار مثل آن است که پول بیشتری در حساب پس انداز بازنشستگی تان بگذارید، بنابراین وقتی بازنشسته می شوید و مغزتان کند می شود می توانید از آن حساب پول برداشت کنید.
۸- ارتباط اجتماعی ندارید
همانطور که انجام بسیاری از کارها با وجود خانواده و دوستان راحت تر می شود، حفظ سلامت مغز هم با حفظ ارتباطات اجتماعی ساده تر است. تحقیقات نشان داده است هر چه فعالیت اجتماعی بیشتر باشد سرعت تحلیل رفتن توانایی های شناختی کمتر می شود. داشتن ارتباط اجتماعی اضطراب را کم می کند و از طرفی دیگر، ارتباط قوی ای بین اضطراب و بروز مشکلات مغزی با افزایش سن وجود دارد.
۹- اضطراب زیادی دارید
اضطراب صدمات زیادی به مغز وارد می کند. طبق تحقیقات، هر چه فشار و اضطراب بیشتری متحمل شوید، خطر افت سریع تر توانایی های شناختی و بروز بیماری هایی مثل آلزایمر در شما بالاتر می رود.
۱۰- خواب کافی ندارید
با بالا رفتن سن، هر چه خواب کمتری داشته باشیم مغز ما زودتر پیر می شود. پژوهشگران با بررسی اسکن مغزی افراد و مدت خواب آن ها پی بردند کسانی که کمتر می خوابیدند توانایی شناختی آن ها با سرعت بیشتری تحلیل می رفت. به گفته ی محققان، دست کم هفت ساعت خواب شبانه برای حفظ سلامت مغز در بزرگسالان ضروری است.
۱۱- رژیم غذایی ناسالمی دارید
تغذیه نقش مهمی در سلامت مغز دارد و تحقیقات علمی حاکی از کمتر بودن خطر بروز آلزایمر در کسانی است که رژیم های غذایی سالمی دارند. مواد غذایی ای که تأثیر زیادی در حفظ سلامت مغز دارند عبارتند از سبزیجات، میوه های توت مانند (مثل گیلاس، توت فرنگی و غیره)، مغزهای خوراکی، انواع لوبیا، ماهی، گوشت مرغ و روغن های سالم مثل روغن زیتون.
۱۲- سیگار می کشید
تحقیقات علمی نشان داده است مصرف سیگار، خطر ابتلا به بیماری آلزایمر را در افراد حدود دو برابر بیشتر می کند.
۱۳- در مناطق آلوده زندگی می کنید
آلودگی هوا یکی از عوامل مؤثر در پیری مغز است. قرارگیری مداوم در معرض آلودگی هوا تغییرات ساختاری ای در مغز ایجاد می کند که روند افت توانایی های شناختی را سرعت می بخشد و باعث صدمات مغزی-عروقی می شود.
۱۴- توجه به سلامت مغز را به آینده موکول می کنید
سلامت مغز مسأله ای نیست که توجه به آن را به دوران پیری موکول کنیم. در دوران جوانی فرصت های زیادی برای جلوگیری از بروز زوال مغز و آلزایمر در دهه های بعدی زندگی وجود دارد که در صورت غفلت آن ها را از دست خواهید داد.
بدون نظر