افزایش انتقادات به سریال «بانوی سردار» شبکه ۳: «بی بی مریم بختیاری» پاسخ می‌دهد

واکنش اینستاگرامی تند پانته‌آ سیروس به مننقدان سریال تاریخی

سریال بانوی سردار به کارگردانی پرویز شیخ طادی، از شهریور ماه ۹۸ به عنوان سریال اصلی شبکه ۳، مهمان خانه های ایرانیان در روزهای پایانی تابستان امسال بوده تا پس از سریال تاریخی پربیننده بانوی عمارت که باعث معرفی مریم مومن شد، این بار شاهد یک سریال تاریخی با مضمون حماسه آفرینی های یک زن شجاع بختیاری به نام بی بی مریم باشیم که با بازی پانته آ سیروس همراه شده است.

درباره میزانسن، موسیقی، تدوین، دکور، کارگردانی و بازی بازیگران این سریال بزودی تحلیلی در روزیاتو ارائه خواهد شد و در این گفتار، قصد ورود به بحث هنری و ساخت سریال را نداریم و به موضوعات تاریخی و محتوایی قصه اشاره می کنیم.

بی بی مریم بختاری، افتخار اقوام ایرانی و سمبل کم تر شناخته شده مبارزه با استعمار است. بختیاری ها ایرادات فراوانی از نظر فرم و محتوا به این سریال گرفته و با پخش قسمت های مختلف سریال، انتقادات ادامه دارد. پانته آ را تا کنون در آثاری چون: ساعت ۵ عصر مهران مدیری، خرگیوش دیده بودیم و این نخستین تجربه تلویزیونی تاریخی او محسوب می شود.

پانته آ سیروس که خود دانش آموخته طراحی صنعتی از دانشگاه آزاد و نقاش آبرنگ و شاگرد استاد آیدین آغداشلو بوده و گالری های نقاشی متعددی برگزار کرده، این بار در قامت هنرپیشه نقش اول یک سریال تاریخی با لوکیشن های مختلف و اجرای سخت، نقش یک زن تاریخ ساز را بازی کرده است. او قبلا گفته بود که ادعای ساخت یک واقعه تاریخی را درباره بی بی مریم بختاری نداریم.

انتقادات به سریال بانوی سردار شبکه ۳، از ابعاد مختلف قابل بررسی است. یکی درباره تیپ و مدل لباس بی بی مریم است که برخی از بختیاری های معتقدند که چنین استایلی، هیچ گاه تیپ بانوان قوم بختیاری نبوده است. موضوع بعدی، لهجه بی بی مریم است. این که چرا بی بی مریم بختیاری، به لهجه تهرانی ها صحبت می کند نیز جای تامل دارد.

پانته آ سیروس پیش از پخش این سریال در مصاحبه با یکی از خبرگزاری ها به این سوال پاسخ داد. او گفته بود که چون قرار است مخاطب این سریال، همه مردم ایران باشند، بایستی با زبان معمول امروز ایران، دیالوگ ها بیان شود تا قابل فهم برای عموم مردم باشد. اگر چه این استدلال بی بی مریم بختیاری، خیلی به مذاق بختیاری ها خوش نمی آید.

به هر حال این یک واقعیت است که لهجه بازیگران یک سریال تاریخی، ادبیات گفتاری و تیپ حرف زدن آن ها، می تواند در نزدیک تر کردن بیننده با حال و هوای روزگاری که روایت می کند، تاثیر بسزا داشته باشد. فضای مکانی و زمانی سریال و ادبیات گفتاری که در سریال بانوی سردار مشاهده می کنیم، با زمان واقعه تفاوت دارد. پوشش ها هم سنخیتی با پوشش صد سال قبل ندارد. تاکید بر باورها و سنت ها در ساخت محتوایی سریال تاریخی باید رعایت شود و این یک انتظار عمومی است. دیالوگ های بی بی مریم، از زیبایی سریال می کاهد و تناسبی با حال و هوای آن ندارد.

اتکاء به تاریخ شفاهی غیرمستند، عدم استفاده از منابع دسته اول، مشورت نگرفتن از مطلعین تاریخ بختیاری، عجله در تدوین، سطحی‌نگری، قهرمان‌پروری، تخیل و احساس باعث این تحریف شده است.

واکنش اینستاگرامی پانته آ سیروس

در پی انتقادات به بازی پانته آ سیروس در سریال بانوی سردار شبکه ۳، بی بی مریم بختیاری این سریال در اینستاگرامش، به این انتقادات با لحنی تند پاسخ داد. او نوشت که امروز بی بی مریم، سردار بزرگ ۷۰ میلیون ایرانی است و قصه هایش را دختران امروز برای کودکان فردا تعریف می کنند. نباید مته به خشخاش گذاشت و واقعیت اطلاع رسانی این سریال درباره نقش آفرینی های این زن بزرگ بختیاری را فراموش کرد.

سریال بانوی سردار، به هر حال با همه نقص هایی که دارد، تلاش می کند تا روایت گر حماسه آفرینی های یک بانوی قهرمان بختیاری باشد. داستان بانویی که خیلی ها از ان خبر نداریم و حتی  بسیاری از لرها و سایر اقوام ایرانی نیز از وجود چنین چهره شجاع و شیر زن دلاوری، بی اطلاع هستند. این سریال، اطلاعاتی هر چند ناقص از یک برهه تاریخی می دهد و امیدواریم این روایت ناقص، زمینه شناسایی بهتر و بیشتر نقش آفرینی بی بی مریم بختیاری در استقلال ایران معاصر باشد و ردپای آن را در کتاب ها و فیلم های ایران عصر ۱۴۰۰ مشاهده کنیم.

بهترین سفیران ایران برای نمایش عظمت و بزرگی و دلاوری زنان قهرمان معاصر این مرز و بوم، فیلم و سریال هایی است که روایت گر بی بی مریم های بختیاری هستند. زنده باد لرستان و اقوام غیور ایران زمین.