چرا باید «زبان چینی» را یاد بگیریم؟ فرصت‌ها به روایت آمار

مرکز پژوهش‌های مجلس: زبان چینی در مدارس تدریس شود

زبان چینی، سخت ترین زبان جهان است یا در فهرست سخت ترین زبان های جهان قرار دارد. حتی با فرض این که زبان چینی، سخت ترین زبان جهان است و یادگیری آن، مشقت های فراوانی برای ایرانیان به نسبت یادگیری آلمانی و فرانسه یا حتی عربی دارد، باید اذعان کرد که بخشی از جامعه ایران باید زبان چینی را یاد بگیرد و این یک الزام و اجبار روزگار امروز محسوب می شود.

حدود یک ششم جمعیت کره زمین، چینی حرف می زنند و چین، امروزه شریک تجاری اول ایران در جهان به شمار می رود.

تنها در سال ۲۰۱۶ میلادی، ۳۶ درصد کل صادرات غیر نفتی ایران عازم سرزمین چین شد که نشان از اهمیت فرصت های وارداتی در این کشور می دهد. پتروشیمی، آهن، مس و سنگ  کنستانتره، بیش ترین محصولات صادر شده از ایران به این کشور بود. ما وارد کننده ورقه فولادی، خودرو، پوشاک و سویا و محصولات کشاورزی از این کشور هستیم. تراز تجاری ایران و چین، گاهی به نفع ایران و گاهی به نفع چین است. اما به هر حال، طبق گفته های سفیر ایران در چین، حجم مبادلات ایران و چین اکنون بیش از ۳۰ میلیارد دلار است. آن هم در روزگار تحریم.

بررسی ها نشان می دهد که ۶ دانشگاه در کشور چین، آموزش زبان پارسی را در فهرست رشته های تحصیلی خود قرار داده و به صورت تخصصی روی آموزش این زبان کار می‌کنند و پذیرش دانشجو دارند. اکنون هزاران نفر در دانشگاه های چین، مشغول یادگیری زبان فارسی  و اردو بوده که نشان از  عزم چینی ها برای آشنایی با زبان و ادبیات ایران زمین دارد. نشریه چاینا دیلی، ژانویه ۲۰۱۶ میلادی با انتشار گزارشی اعلام کرد که میزان علاقمندی چینی ها به یادگیری زبان و ادبیات فارسی در حال افزایش است.

نخستین مرکز آموزش زبان فارسی در چین، در سال ۱۹۵۷ میلادی  در دانشگاه PEKING راه اندازی شد و اکنون به چندین مرکز دیگر در این کشور پهناور، سرایت کرده است. دانشگاه شانگهای، امروزه نسبت به پذیرش دانشجوی زبان فارسی اقدام می کند. دانشگاه YUAN-DYNASTY از دیگر مقصدهای اموزش زبان پارسی به چینی ها به شمار می رود.دانشگاه JILIN نیز دپارتمان ادبیات و زبان پارسی را استارت زده و از رشد شمار دانشجویان  به منظور یادگیری زبان پارسی خبر می دهد.

سفیر چین در ایران گفته بود که از ۱۲۰ میلیون گردشگر چین، تنها ۷۰ هزار نفر هر سال به ایران سفر می کنند و لغو روادید ایران برای چینی ها، هنوز تاثیر شگرفی روی نظر چینی ها برای سفر به این دیار اهورایی نگذاشته و ان ها تمایل زیادی برای سفر به ایران ندارند. با این حال، سفیر ایراندوست چین در کشورمان ابراز امیدواری کرده که فضای مجازی و یادگیری زبان پارسی در دانشگاه های چین،  به داد گردشگری ایران در کشورش برسد و در دهه سوم قرن بیست و یکم شاهد افزایش شمار گردشگران چینی به ایران باشیم.

همه این ها خبر از یک اتفاق مهم در آینده نزدیک دارد. اتفاقی که از جنبه های فرهنگی، هنری  و اقتصادی و علمی قابل تامل است. خصوصیت «غرب زدگی» ایرانیان سبب شده  تا برای ما ایرانی ها، چین در حد یک مقصد گردشگری یک هفته ای باشد. دانشجویان ایرانی، علاقه زیادی به تحصیل حتی انگلیسی زبان در دانشگاه های چینی ندارند و اشتیاق تحصیل رایگان و مهاجرت و فرار از ایران و دریافت گذرنامه اروپایی و آمریکایی سبب شده تا چین،  مقصد جذابی برای مهاجرت و تحصیل ایرانیان در قرن بیستم نباشد.

با این حال، سال به سال بر اهمیت روابط اقتصادی، فرهنگی و تجاری  و سیاسی ایران و چین افزوده می شود و ما با یک معضل بزرگ روبرو هستیم: آشنایی ضعیف چینی ها به زبان انگلیسی و ضعف ایرانیان در فهم  زبان چینی.

شغلی عالی

سفیر ایران در چین قبلا به یکی از خبرگزاری ها گفته بود که مترجم چینی به فارسی، یکی از شغل های عالی در آینده نزدیک خواهد بود. شاید به همین خاطر  است که چینی ها، یادگیری زبان پارسی را آغاز کرده تا از این بی توجهی ایرانیان سود برده و حتی در ترجمه نیز، تراز تجاری را به سمت خود متمایل کنند!

مترجم زبان چینی به فارسی و فارسی به چینی، یکی از شغل های خوب در آینده نزدیک خواهد بود. ما نیاز داریم به دانشجویان و محققان و تاجرانی که زبان چینی را به  خوبی دانسته و به این زبان هم بنویسند و هم صحبت کنند. این که چینی ها مثل ژاپنی ها، زبان انگلیسی را بر خلاف اسکاندیناویایی ها، به خوبی نمی‌دانند ،یک فرصت برای ایرانی ها محسوب می شود تا زبان در حال رشد و تاثیر گذار چینی را فرا گرفته و در تعاملات خودبا طرف چینی، به زبان او صحبت کنند.

آموزش چینی در دانشگاه ها و مدارس

ما اگر خواهان تاثیرگذاری در اقتصاد گردشگری، گردشگری سلامت و افزایش تراز  تجاری خود و صادرات خدمات و کالا به کشور چین هستیم، بایستی زبان چینی را بدانیم. آموزش و پرورش باید در نگاه راهبردی خود، زبان چینی را به فهرست زبان های قابل آموزش در مدارس مقطع متوسطه اضافه کند.

آموزش عالی ایران، چاره ای ندارد که شمار پذیرش دانشجویان کارشناسی و کارشناسی ارشد زبان چینی را در دانشگاه های منتخب ایران افزایش دهد. تعداد دانش آموختگان رشته های مهندسی و علوم پایه در ایران، بیش از نیاز و ظرفیت بازار است و بهتر است که مدتی، به جای اموزش مهندسی و علوم پایه در برخی از دانشگاه  ها، آموزش آکادمیک زبان چینی در دستور کار قرار بگیرد و دانشجویان به یادگیری این زبان، ترغیب و تشویق شوند.

در تهران و برخی از مراکز استان های ایران، موسسات آموزش زبان چینی راه اندازی شده و مشتاقان زیادی هم طبق بررسی های میدانی دارد. ترجمه آثار چینی به فارسی و حضور گسترده چینی ها در نمایشگاه کتاب  امسال نشان می دهد که ایران برای چینی ها، جدی تر از چین برای ایرانی ها بوده و به نظر می رسد که اگر می‌خواهیم نقش آفرینی بهتر و بیشتری در اقتصاد و فرهنگ چین در دهه سوم  قرن بیست و یکم داشته باشیم، چاره ای نداریم که زبان چینی را به خوبی یاد بگیریم و با زبان خودشان با آن ها ، تعامل  کنیم.

نمایشگاه چین در ایران، اواخر دی ماه ۹۸ در کاخ نیاوران برگزار می شود. برای تحصیل در رشته کارشناسی زبان چینی در دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران، باید در کنکور شرکت کنید. تحصیل به زبان چینی در دانشگاه های چین، ارزان است و برای یادگیری خوب این زبان، ۲ سال کفایت می کند.

شاید یادگیری زبان چینی، کد نویسی و مهارت های خرید و فروش در بازار سهام در کنار مهارت های زندگی، در فهرست مهم‌ترین انتظارات از دانش آموزان عصر ایران ۱۴۰۰ باشد.

این فرصت را باید جدی گرفت.

حتما ببینید: با رشته کارشناسی زبان و ادبیات ژاپنی در ایران آشنا شویم