چند حقیقت تلخ و شیرین درباره صنعت ۱۰۳ میلیارد دلاری «شکلات»

شکلات یکی از محبوب ترین خوراکی های دنیا است، تا جایی که حتی یک روز هم به نام آن ثبت شده. در حقیقت چند روزی است که روز جهانی شکلات در ۲۹ نوامبر (۸ آذر) را پشت سر گذاشته ایم.

اما در پشت خوراکی مورد علاقه ی ما یک صنعت عظیم ۱۰۳ میلیارد دلاری و حقایقی گاه شیرین و گاه تلخ وجود دارد که بیشتر مردم چیزی درباره ی آن ها نمی دانند.

در ادامه به چند حقیقت جالب درباره صنعت شکلات می پردازیم.

۱- برای تهیه ی یک پوند (حدود ۴۵۳ گرم) شکلات به حدود ۴۰۰ عدد دانه ی کاکائو نیاز است

هر تکه شکلات شیری برند مشهور Hershey’s حدود ۴۲/۵ گرم وزن دارد، بنابراین وزن ۱۰ تکه شکلات Hershey’s معادل حدود یک پوند (۴۵۳ گرم) است. برای تهیه ی هر تکه شکلات هم از حدود ۴۰ عدد دانه ی کاکائو استفاده می شود.

۲- هر درخت کاکائو هر ساله به طور متوسط به اندازه ی ۱ تا ۳ پوند (حدود ۴۵۳ گرم تا ۱ کیلوگرم) شکلات، میوه می دهد

درخت های کاکائو هر ساله به طور متوسط ۲۰ تا ۳۰ میوه می دهند که درون هر کدام از این میوه ها ۲۰ تا ۴۰ عدد دانه ی کاکائو وجود دارد. یعنی از هر درخت کاکائو هر ساله بین ۴۰۰ تا ۱۲۰۰ دانه ی کاکائو به دست می آید. از آنجایی که برای تولید یک پوند (حدود ۴۵۳ گرم) شکلات به ۴۰۰ عدد دانه ی کاکائو نیاز است، درواقع از هر درخت کاکائو ۱ تا ۳ پوند (حدود ۴۵۳ گرم تا ۱ کیلوگرم) شکلات تولید می شود.

۳- سوئیس بزرگ ترین مصرف کننده ی شکلات در دنیا است

سوئیسی ها از قرار معلوم شکلات دوست ترین ملت دنیا هستند، به طوری که هر سوئیسی سالانه حدود ۸/۷ کیلوگرم شکلات مصرف می کند. بعد از سوئیس، آلمان (با سرانه ی مصرف حدود ۸ کیلوگرم)، ایرلند (با سرانه ی مصرف حدود ۷/۸ کیلوگرم)، ایالات متحده آمریکا (با سرانه ی مصرف حدود ۷/۶ کیلوگرم) و سوئد (با سرانه ی مصرف حدود ۶/۶ کیلوگرم) در رتبه های بعدی قرار دارند.

۴- طبق تخمین ها، امسال رکورد جدیدی در تولید جهانی کاکائو ثبت خواهد شد

تولید کاکائو در سال ۲۰۱۹ به رکورد جدیدی دست خواهد یافت، مسأله ای که گرچه بخشی از علت آن مناسب بودن شرایط آب و هوایی برای کشت کاکائو است اما لزوماً خبر خوبی برای صنعت شکلات محسوب نمی شود.

در واقع، کاملاً برعکس است و این افزایش تولید احتمالاً با افزایش تقاضا برای این محصول مواجه نخواهد شد و در نتیجه قیمت جهانی شکلات پایین باقی خواهد ماند. ساحل عاج، از کشورهای غرب آفریقا، کماکان بزرگ ترین تولید کننده ی کاکائو در دنیا است که طبق تخمین ها میزان محصول سال ۲۰۱۹ آن به ۲/۱۲ تن متریک می رسد.

۵- گرچه بازار شکلات کماکان تحت سلطه ی تولیدکنندگان بزرگ آن است، اما استقبال از شکلات های «فوق ممتاز» سال به سال بیشتر می شود

در سال ۲۰۱۶ گزارشی از بازار شکلات کشور آمریکا منتشر شد که نشان می داد فروش شکلات فوق ممتاز – یعنی شکلاتی که هر پوند (۴۵۳ گرم) آن بیشتر از ۲۴ دلار قیمت دارد – در آن سال به ۵۵ میلیون دلار رسید که ۱۵/۴ درصد بیشتر از سال قبل از آن بود.

بازار ۱/۹ میلیارد دلاری شکلات ممتاز در آن سال۴/۶ درصد رشد داشت در حالی که میزان رشد بازار شکلات های معمول در همان سال ۲۰۱۶ فقط ۰/۳ درصد بود.

عوامل مختلفی در این افزایش نقش داشته از جمله آنکه حالا مصرف کنندگان به شکلات ممتاز به عنوان یک ولخرجی دست یافتنی نگاه می کنند و فروش اینترنتی شکلات های ممتاز هم بیشتر شده.

۶- علیرغم رشد هر ساله ی صنعت شکلات، بیشتر کشاورزان مزارع کاکائو دستمزدی کمتر از روزانه یک دلار دارند

کارگران صنعت ۱۰۰ میلیارد دلاری شکلات روزانه به طور متوسط کمتر از یک دلار دستمزد می گیرند و اغلب در محیطی بسیار گرم و بدون سایه و در معرض میزان زیادی مواد آفت کش کار می کنند. بار فیزیکی و روانی ناشی از برداشت کاکائو و عدم قطعیتی که جزء جدایی ناپذیر کشت این ماده ی خوراکی به شمار می رود، تماماً بر دوش این کشاورزان است اما فقط ۶ درصد از قیمت فروش هر تکه شکلات به آن ها می رسد، در حالی که تولیدکنندگان و فروشندگان این صنعت ۸۰ درصد این قیمت را برای خود نگه می دارند.

۷- بالا بودن تقاضا برای شکلات منجر به نابودی وسیع جنگل ها، به ویژه در کشور ساحل عاج شده

در غرب آفریقا، یعنی جایی که دو سوم از کاکائوی دنیا در آن تولید می شود، نابودی جنگل های باران خیز استوایی ظرف دهه ی گذشته سرعتی بیش از قبل یافته. طبق تخمین ها کشور ساحل عاج ظرف ۵۰ سال گذشته، ۸۰ درصد از جنگل های خود را از دست داده. عمده دلیل نابودی جنگل ها فعالیت صدها هزار کشاورز فقیری است که برای بیشتر کردن تعداد درخت های کاکائو، زمین های زیر کشت خود را گسترش می دهند.

۸- استفاده از کارگران کودک کماکان یکی از معضلات صنعت کاکائو به شمار می رود

غول های تولید شکلات دنیا بارها موعد تعیین شده برای حذف نیروی کار کودک از زنجیره ی تأمین کاکائو را از دست داده اند.

از این رو این احتمال قویاً وجود دارد که تکه شکلاتی که در کشور آمریکا خریداری می شود، محصول دسترنج کودکان کار باشد.

استفاده از کارگران کودک در مزارع کاکائو مشکلی رو به رشد و محصول بالا بودن تقاضا برای کاکائو و پایین بودن قیمت جهانی آن است.

در سال ۲۰۱۵ بیشتر از ۲ میلیون کودک در مزارع کاکائوی آفریقا در کارهای سخت و پرخطری مثل استفاده از قداره، حمل بارهای سنگین و اسپری مواد آفت کش شرکت داشتند.