اوراق سَلَف موازی استاندارد نفت خام در بورس انرژی ایران چیست؟

اوراق سلف نفت خام و انتشار آن در بورس انرژی ایران خبر خوشی است که هفته سوم مرداد ۹۹ رونمایی می شود. یعنی نفت خام به صورت بشکه ای در بازار بورس عرضه می شود. همه مردم می توانند با کد بورس یا بدون کد بورس، نفت تولیدی پالایشگاههای ایران را خریداری کنند. اوراق سلف نفت مثل سهام در بورس قابل معامله است.

شرکت تامین سرمایه بانک ملت از پذیرش تعهد پذیره نویسی و بازارگردانی اوراق سلف موازی استاندارد نفت خام سنگین صادراتی برای شرکت های توسعه نفت و گاز صبا اروند و توسعه نفت و گاز صبای کنگان خبر داده است که خبر مهمی برای بورس انرژی ایران و هم چنین نوید بخش انتشار اوراق سلف موازی استاندارد نفت خام برای خرید عمومی است.

قرارداد سَلَف یا عقد سَلَف به قراردادی اطلاق می شود که عرضه کنند بخشی از دارایی پایه را به ازای بهای نقد و مطابق قرارداد سَلَف به فروش می رساند تا در دوره تحویل به خریدار، تسلیم کند. خریدار هم می تواند معادل دارایی پایه خریداری شده را در یک قرارداد سَلَف موازی استاندارد به فروش رسانده که به این قرارداد، سَلَف می گویند

کاربرد های مهم این اوراق، جبران کسری بودجه دولت ها است. دولت به جای پیش فروش محصولات و مواد خام به خارج از کشور، با انتشار اوراق سلف، محصولات را مستقیما به مردم پیش فروش کرده و در زمان سر رسید، به وکالت از طرف صاحبان اوراق، محصولات یا مواد خام را در بازار جهانی نقدا به فروش می رساند و از این راه با صاحبان اوراق سَلَف ، تسویه می کند.

در این فرآیند، تفاوت قیمت نقد و سَلَف ، در قالب سود به صاحب اوراق سلف پرداخت کی شود. سلف به معنی پیش پرداخت است. شما با خرید اوراق سلف ، کالای مشخصی که اینجا منظور نفت است، پیش خرید کرده اید.

اوراق سلف موازی امتیازات زیادی هم برای عرضه کننده اوراق و هم برای خریداران دارد. یکی از ویژگی های این اوراق، دوره عمر آن است. معمولا ۱ تا ۲ سال است. طی دوره عمر اوراق، سود به دارندگان اوراق پرداخت نمی شود و اصل و سود اوراق در انتهای دوره به صورت یک جا پرداخت می شود. معمولا دارای حداقل سود تضمین شده است که بر اساس رشد قیمتی (که اینجا منظور نفت است)، تا سقف مشخص می تواند رشد کند. قدرت نقدشوندگی در انتشار اوراق سلف موازی استاندارد بالا رفته و تراکنش مالی بیش تری دارد و ریسک کم.

مشخصات قرارداد سلف موازی استاندارد نفت خام (مصوب هیات پذیرش بورس انرژی ایران)

• نام ابزار تامین مالی: اوراق سلف موازی استاندارد نفت خام داخلی
• نوع اوراق: با نام، قابل معامله در بورس انرژی و معاف از مالیات
• دارایی پایه: نفت خام سبک داخلی
• مشخصات و استاندارد دارایی پایه: نفت خام سبک داخلی ایران بر طبق آنالیز ارائه شده در سایت امور بین المللی شرکت ملی نفت ایران
• هدف از عرضه: تامین مالی دولت
• بازار عرضه  اولیه و معاملات ثانویه: بورس انرژی ایران
• میزان مجاز عرضه اولیه: اوراق در حدود ۶ میلیون و ۲۵۰ هزار قرارداد معادل ۵۰ هزار میلیارد ریال در حداقل یک مرحله عرضه می  شود.
• نماد معاملاتی: بر اساس ضوابط تعریف نماد بورس انرژی ایران نماد معاملاتی تعریف می شود.
• مهلت تسویه: تسویه نقدی در سر رسید، حداکثر ۳ روز  کاری پس از آخرین روز معاملاتی  خواهد بود
• حداکثر حجم قابل عرضه: محدود به حجم عرضه اولیه است.
• اندازه هر قرارداد: یک بشکه نفت خام
• روش عرضه اولیه: عرضه گسترده به قیمت ثابت
• سقف حجم هر سفارش: توسط بورس در اطلاعیه عرضه اولیه اعلام می شود
• حداقل تغییر قیمت یک سفارش: ۱ ریال
• دامنه نوسان قیمت روزانه: نامحدود

توجه داشته باشد که قیمت دارایی پایه بر  اساس قیمت رسمی فروش نفت خام های  ایران و آخرین قیمت های ماهانه نفت خام سبک منتشره در سایت امور بین المللی شرکت ملی نفت ایران در سایت nioc-intl.ir با لحاظ OSP اعلامی در فرمول مذکور، برای دارایی پایه انتشار جهت مقاصد آسیا در ماه انتشار اطلاعیه عرضه توسط بورس اعلام  می شود.

نرخ ارز بر اساس میانگین آخرین نرخ خرید و فروش اسکناس دلار به  ریال  در سامانه نظارت ارز (سنا) در یک  روز  کاری قبل از روز انتشار اطلاعیه عرضه بر روی سایت بورس انرژی ایران محاسبه می  شود. هم  چنین نرخ تبدیل دلار به  ریال در سر رسید، میانگین آخرین نرخ خرید و فروش اسکناس دلار به ریال در سامانه نظارت ارز (سنا) در یک روز کاری قبل از روز سر رسید است. در صورت عدم وجود نرخ در روز کاری قبل از روز سر رسید، آخرین نرخ  موجود در سامانه سنا،  ملاک است.

اوراق سلف موازی استاندارد نفت خام توسط بورس انرژی ایران صادر می شود. مثل گواهی صرفه جویی انرژی که در این بورس بزودی مورد داد و ستد قرار خواهد گرفت.

بورس انرژی ایران که به نظر می رسد بزودی بین المللی شده و به عنوان یکی از بورس های ۵ گانه کشور، نقش مهمی در هدایت جریان نقدینگی، رونق بازار سرمایه و شفاف شدن معاملات فراورده های نفتی تا انواع حامل های انرژی را در اقتصاد ایران عصر ۱۴۰۰ ایفا کند، دارای بازارهای مختلفی است. مثل بازار فیزیکی، مثل بازار مشتقه. آمار معاملات روزانه و هفتگی بورس انرژی ایران را می توان در این لینک دنبال کرد.

در بورس انرژی ایران، اتفاقات خوب بسیاری رخ می دهد که چون بورس انرژی، از ۷ تیر ۹۹ به بازار اصلی بورس ایران ارتقا پیدا کرد و شرکتی سهامی عام است، اتفاقات خوبش برای سهامداران، شیرین به نظر می رسد و از فوایدش بهره مند می شوند.

در بورس انرژی، روزانه حجم صدها میلیارد تومانی کالاهای مربوط به انرژی، داد و ستد می شود. مثلا نفتای سنگین فلان پالایشگاه ایران در رینگ بین المللی، داد و ستد میلیون ها کیلو وات ساعت در بازار برق بورس انرژی ایران، داد وستد انواع فرآورده های هیدروکربوری، عرضه انواع فرآورده های پالایشی در رینگ داخلی و غیره.

بنابراین انتظار داریم تا از شهریور ماه که بازگشایی نماد انرژی۳ رخ می دهد و همچنین تکلیف معامله نفت خام در بورس انرژی و اوراق سلف عملیاتی می شود، بورس انرژی ایران در مسیر رشد و بالندگی قرار گرفته و شاهد اتفاقات خوبی در این بورس شگفت انگیز ایران عصر ۱۴۰۰ باشیم. بورس انرژی ایران در نماد انرژی۳، فقط ۱۲۵ میلیون قطعه سهم است که هر سهم حوالی ۴۷۰۰۰ تومان در ۱۹ مرداد ۹۹ قیمت خورد.