آنچه درباره «دارا سوم» باید بدانیم: صندوق ETF بانکی در راه بورس

دارا سوم یا صندوق ETF سوم یا صندوق بانکی در واقع مانده سهام دولت در ۳ بانک کشور (صادرات، ملت وتجارت) در بازار سرمایه است که قرار است در قالب صندوق ETF قابل معامله در بورس عرضه شود. زمان عرضه دارا سوم احتمالا آخرین ماه پاییز است. نماد دارا سوم بانکی هنوز در سامانه بورس ثبت نشده است.

صندوق دارا دوم یا صندوق پالایشی، ترکیبی از سهام دولت در ۴ پالایشگاه ایران (شپنا، شتران، شبریز و شبندر) بود که به هر ایرانی با کد ملی، ۵۰ میلیون ریال بلوک تعلق گرفت. صندوق دارا یکم با ۳.۵ میلیون سهامدار، فعلا بزرگ ترین صندوق سرمایه گذاری قابل معامله در بازار سرمایه کشور است که انتظار داریم در صورت تداوم روند بورس در آبان ماه امسال، مشارکت هموطمنان برای دارا سوم بیشتر از دارا یکم باشد.

زمان عرضه دارا سوم طبق آنچه حسین علایی معاون سازمان خصوصی وزارت اقتصاد در مرداد ماه سال ۹۹ گفته بود، احتمالا آذر ماه ۹۹ است. البته او قبلا گفته بود که دارا سوم،‌ترکیبی از سهام فلزی و خودرویی است و با اعلام اخیر وزیر اقتصاد در تضاد است. اگر فرض را بر نهایی بودن دارا سوم با سهام بانکی بدانیم، احتمالا دارا سوم در آبان پذیره نویسی شود و عرضه و ثبت نماد آن در بورس در آذر ماه انجام شود.

قیمت هر بلوک صندوق دارا سوم مثل قیمت هر بلوک صندوق پالایشی یکم با نماد «پالایش» و قیمت هر بلوک صندوق واسطه گری مالی یکم (دارا یکم) در گروه صندوق سرمایه گذاری قابل معامله از نیمه دوم پاییز ۹۹ قابل رصد خواهد بود. دارا سوم نیز در تابلو معاملاتی خود پس از ثبت نماد در تی اس ایی، اطلاعاتی چون NAV ابطال و محدوده قیمت مجاز روزانه خواهد داشت.

دولت صندوق پالایشی را که دومین صندوق ETF بود با ۳۰ درصد تخفیف عرضه کرد که البته به دلیل افت دستوری شاخص کل بورس و ریزش دسته جمعی سهام پس از تایید و تکذیب های مکرر، استقبال گسترده ای از آن صورت نگرفت.

اما انتظار می رود در صورت تثبت شاخص کل بورس ایران بالای کانال ۱ میلیون و ۷۰۰ هزار واحد و خروج گارد احتیاط بازار به مناسبت یوم الله ۱۳ آبان که مصادف با انتخابات ریاست جمهوری آمریکا شده است، روند بورس صعودی و استقبال از دارا سوم افزایش یابد.

صندوق دارا یکم شامل ۵ سهم بود. یکی سهم بانک ملت (وبملت)، دیگری سهم بانک تجارت (وتجارت) و بانک صادرات (وبصادر) و دیگری بیمه البرز و بیمه اتکایی که در بهار ۹۹ عرضه شد. صندوق پالایشی نیز دومین صندوق قابل معامله بود که دولت در روزهای پایانی تابستان ۹۹ عرضه کرد. دارا سوم در واقع ادامه عرضه و واگذاری باقیمانده سهام دولت در بانک های بزرگ کشور مثل ملت، تجارت و صادرات است.

طبق آنچه در رسانه ها آمده بود، قرار بود دارا سوم، ترکیبی از سهام فلزی و خودرویی (شامل ایران خودرو و سایپا) بوده و دولت سهام خود در شرکت های غول خودروسازی و فلزی و معدنی را در قالب دارا سوم واگذار کند. اما با اعلام چهارشنبه ۱۶ مهر وزیر اقتصاد، دارا سوم ترکیبی از باقیمانده سهام دولت در بانک ملت، بانک تجارت و بانک صادرات خواهد بود. لذا باید منتظر صندوق دارا چهارم که صندوق خودرویی-فلزی است در اسفند ۱۳۹۹ یا سال آینده باشیم.

شرایط ثبت نام و زمان خرید بلوک های صندوق دارا سوم بانکی

دولت در زمان عرضه دارا یکم گفته بود که به هر ایرانی با کد ملی و بدون نیاز به داشتن کد بورس و ثبت نام در سامانه سجام، ۲۰ میلیون ریال بلوک دارا یکم تعلق میگیرد.

قیمت هر بلوک نیز ۱۰۰ هزار ریال اعلام شده بود. در زمان عرضه صندوق پالایشی یا دارا دوم دولت گفت هر شهروند ایران می تواند اگر در پذیره نویسی صندوق دارا یکم یا واسطه گری مالی یکم مشارکت نکرده، حداکثر ۵۰ میلیون ریال بلوک صندوق پالایشی را از نظام بانکی کشور خریداری کند. اگر فردی در خرید بلوک های دارا یکم مشارکت کرده بود، حداکثر به وی ۳۰ میلیون ریال بلوک صندوق پالایشی اعطا می شد.

هنوز مشخص نیست که دولت با چه مبلغی قصد دارد سهام باقیمانده خود را در ۳ سهم عرضه شده در فرآیند پذیره نویسی صندوق دارا سوم بانکی ارائه کند و روند قیمت گذاری چگونه خواهد بود.

دولت در پذیره نویسی صندوق پالایشی یکم گفته بود که به خریداران بلوک صندوق پالایشی یکم، ۳۰ درصد تخفیف به نسبت قیمت سهام روی تابلو بورس اعطا می کند. بنابراین اگر مثل رویه قبلی، دولت حاضر به اعطای تخفیف به سهام پذیره نویسی شده در دارا سوم بانکی باشد، می توان انتظار داشت که :

• اولا به هر هموطن بدون نیاز به کد بورسی و صرفا با کد ملی، مقدار مشخصی از بلوک صندوق دارا سوم بانکی تعلق میگیرد.
• دوما نیازی به ثبت نام در سامانه سجام برای خرید بلوک صندوق دارا سوم بانکی نیست.
• سوما دولت احتمالا قیمت سهام عرضه شده در پذیره نویسی صندوق دارا سوم بانکی را با حداقل ۳۰ درصد تخفیف نسبت به قیمت سهام در تابلو بورس (TSETMC.COM) عرضه می کند تا قیمت سهام بانکی در صندوق دارا سوم برای خریداران جذاب باشد.
• چهارم مثل رویه قبلی، دولت حداقل ۲ هفته به متقاضی مهلت می دهد تا نسبت به خرید بلوک های صندق دارا سوم بانکی اقدام کند.
• پنجم احتمالا به هر نفر ۵۰ میلیون ریال از بلوک های صندوق دارا سوم بانکی فروخته شود .
• ششم احتمالا ۱ ماه پس از مشارکت اشخاص در خرید پذیره نویسی صندوق دارا سوم بانکی ، ثبت نماد در بورس انجام شده و امکان معامله بلوک صندوق دارا سوم بانکی فراهم شود.

دارا سوم بانکی اقدامی برای کاهش کسری بودجه

دولت با عرضه سهام خود در قالب صندوق های قابل معامله (ETF: Exchange Traded Fund) دارا یکم و صندوق پالایش یکم و دارا سوم بانکی، تلاش دارد تا در سال تحریمی کرونایی ۱۳۹۹، بخشی از کسری بودجه خود را جبران کند.

لذا از هر روشی برای جبران کسری بودجه اقدام می کند و فروش سهام دولت در غول های بانکی کشور در بازار سرمایه نیز بخشی از این پازل تیم اقتصادی دولت تدبیر و امید است که با شدید ترین انتقادها در حوزه مدیریت ناکارآمد نظام اقتصادی و پولی و ارزی کشور مواجه است.

طبق اعلام وزیر اقتصاد در حاشیه جلسه هیات دولت در ۱۶ مهر ۹۹، سهامی که در صندوق دارا سوم بانکی عرضه می شوند مثل دیگر ۷۵۰ سهم بورس ایران، بایستی قرارداد بازارگردانی داشته باشند.

با حضور بازارگردان در ۳ سهم وبملت، وتجارت و وبصادر می توان از نوسانات شدید و صف های خرید و فروش صوری و دستوری و کاهش ضریب نقدشوندگی، جلوگیری کرد. ورود دارا سوم با ۳ سهم بانکی در بورس، اگر با قیمت خوب و شرایط مطلوبی در اختیار سهامداران وحشت زده از زیرش ۳۰ درصدی بورس در ماه های اخیر قرار بگیرد، می توان امیدوار به استقبال از صندوق دارا سوم بانکی در بورس پاییزی باشیم.

در ادامه نگاهی داریم به ۳ سهم بانکی که قرار است آذر ماه ۹۹ در قالب صندوق دارا سوم بانکی فرآیند پذیره نویسی و عرضه بلوکی آن در بازار سرمایه کشور آغاز شود.

بررسی وضعیت تابلوخوانی ۳ سهم در دارا سوم بانکی

بعضی از خوانندگان گرامی سرویس بورس روزیاتو این سوال را مطرح می کنند که آیا در خرید بلوک های پذیره نویسی دارا سوم بانکی شرکت کنیم یا خیر. پاسخ همچون پاسخی که به عزیزان برای مشارکت در خرید بلوک های صندوق دارا یکم و. صندوق پالایشی یکم دادیم، مثبت است. هم از نظر بورسی هم از نظر قاعده قدیمی ها که هر چه از دولت رسد،نکوست !

مشارکت در خرید بلوک های صندوق دارا سوم اقدامی ارزشمند است. سهام بانکی از نقطه نظر تکنیکالی و بنیادی، وضعیت خوبی برای رشد قیمت داشته و افت شدید قیمت آن ها در فاصله مرداد ۹۹ تا مهر ۹۹، سبب شده تا جذابیت خرید آن ها دو چندان شود. از طرفی دولت قصد دارد سهام خود در صندوق دارا سوم بانکی را با ۲۰ تا ۳۰ درصد تخفیف عرضه کند که البته باید منتظر اطلاعیه های تکمیلی دولت درباره این صندوق باشیم.

بانک صادرات ایران یکی از سهام در نظر گرفته شده برای صندوق دارا سوم بانکی است. وبصادر دارای ۱۷۵ میلیارد و ۳۵۴ میلیون قطعه سهم بوده و ۲۹ درصد شناوری در مهر ۹۹ با eps حدود ۲۳ ثبت کرد. قیمت هر سهم وبصادر در روز اعلام خبر عرضه دارا سوم توسط وزیر اقتصاد (۱۶ مهر ۹۹) به ۴۳۱ تومان رسید.

وبصادر از سال ۱۳۹۷ تا کنون افزایش سرمایه نداده است. شرکت سرمایه گذاری گروه مالی سپهر صادرات مالک ۱۹ میلیارد سهم وبصادر بوده و دولت نیز ۱۵ میلیارد سهم معادل ۸.۷ درصد کل وبصادر را در اختیار دارد. دارا یکم نیز ۵.۶ درصد سهام وبصادر را در اختیار دارد.

همان طور که در تابلو بانک ملت با نماد وبملت مشاهد می کنید، بانک ملت در بازار اول بورس قرار دارد. ۲۰۷ میلیارد و ۴۳ میلیون قطعه سهم است و ۲۹ درصد سهام شناور دارد. قیمت هر سهم وبملت در روز اعلام خبر پذیره نویسی صندوق دارا سوم با حضور وبملت، به ۵۸۶ تومان رسید. میزان EPS وبملت در مهر نیز به ۱۳۱ دست یافت. وبملت یکی از سهام بزرگ بورس ایران است.

بانک ملت بیش از ۱۲۰ هزار میلیارد تومان ارزش بازاری دارد. دولت صاحب ۱۱.۱ درصد کل سهام وبملت معادل ۲۳ میلیارد قطعه سهم است که بخشی از آن در قالب صندوق دارا سوم بانکی واگذار می شود.

بانک تجارت با نماد وتجارت دیگر سهام عرضه شدن در صندوق دارا سوم بانکی است. بانک تجارت دارای ۲۲۳ میلیارد و ۹۲۶ میلیون قطعه سهم است. ۲۹ درصد سهام بانک تجارت شناور است و میزان EPS حدود ۱۹ را در مهر ۹۹ ثبت کرد. ارزش روز بانک تجارت حدود ۷۵ هزار میلیارد تومان است.

قیمت هر سهم وتجارت در روز اعلام عرضه دارا سوم بانکی توسط وزیر اقتصاد ، به ۳۳۳ تومان رسید. وتجارت از سهام لیدر و شاخص و پربیننده بازار سرمایه در شش ماهه نخست سال ۹۹ بود. دولت صاحب ۱۰ درصد سهام وتجارت معادل ۲۳ میلیارد سهم است. شرکت صبا تامین نیز ۷.۲ درصد سهام وتجارت را در اختیار دارد و رتبه چهارم سهامدار عمده وتجارت نیز در اختیار صندوق سرمایه گذاری واسطه گری مالی یکم (دارا یکم) با ۵.۵ درصد است.

پس اگر خواستید نسبت به خرید بلوک های صندوق دارا سوم بانکی در آبان و آذر ۹۹ اقدام کنید، مطلع باشید که وضعیت سهام و نماد هر سهم عرضه شده در صندوق دارا سوم بانکی به چه صورت است و سهامداران عمده کدام است. برای افرادی که نگاه بلند مدت به بورس داشته و قصد دارند با پول مازاد، صندوق قابل معامله نیز به پرتفو خود اضافه کنند، مشارکت در پذیره نویسی صندوق دارا سوم به دلیل تخفیف دولت در صورتی که بورس از نیمه دوم پاییز امسال، به روند صعودی خود ادامه دهد، مطلوب به نظر می رسد.

در پاییز ۹۹ باید منتتظر عرضه اولیه سهام اپال پارسیان سنگان (غول معدنی بانک پارسیان)، شرکت نفت ستاره خلیج فارس، پتروشیمی ایلام و اروند باشیم. عرضه اولیه سرخابی های پایتخت و ۵ استارت آپ قدیمی معروف نیز از دیگر اتفاقاتی است که احتمالا در نیمه دوم پاییز ۹۹ پس از اتمام انتخابات ریاست جمهوری امریکا رخ می دهد. بورس بین المللی ایران نیز نیمه دوم پاییز ۹۹ در کیش آغاز به کار می کند که فصل جدید برای رونق بورس انرژی و نظام تامین سرمایه کشور رقم می زند.

اطلاعات جدید درباره صندوق دارا سوم در همین گفتار به روز رسانی می شود. برای کسب اطلاعات تکمیلی این گفتار را بوک مارک کنید و لینک این گفتار را از طریق کانال هایی که در شبکه های اجتماعی دارید به اشتراک بگذارید.

• حتما بخوانید: آنچه درباره صندوق پالایشی یکم باید بدانیم
• حتما ببینید: زمان و شرایط ثبت نام در قرعه کشی گرین کارت ۲۰۲۰ آمریکا
• حتما ببینید: زمان بازی های مهیج لیگ قهرمانان اروپا ۲۰۲۰
• حتما ببینید: درباره عرضه اولیه ستاره خلیج فارس