عوامل بروز حمله قلبی، محرک ها و راه های پیشگیری از آن کدام است؟

مهرناز زاوه جمعه، ۰۸ دی ۱۴۰۲

حمله قلبی یا سکته قلبی که آنفارکتوس میوکارد (MI) نیز نامیده می‌شود، زمانی رخ می‌دهد که جریان خون به قلب به طور ناگهانی قطع شود. این اتفاق می‌تواند منجر به آسیب به عضله قلب شود. درمان تنها راه موجود برای جلوگیری از آسیب جبران‌ناپذیر حمله قلبی است.

در این مقاله به بررسی علل حمله قلبی، محرک ها، علائم هشدار‌دهنده و راه‌های پیشگیری از سکته قلبی می‌پردازیم.

علت اصلی: بیماری عروق کرونر قلب

بیشتر حملات قلبی ناشی از بیماری عروق کرونر قلب هستند که بیماری سرخرگ کرونری نیز نامیده می‌شود.

تصلب شرایین یا آترواسکلروز منجر به بیماری عروق کرونر قلب می‌شود. در آترواسکلروز، داخل رگ‌ها پلاک تجمع می‌یابد. کلسترول، چربی، کلسیم و سلول‌های التهابی خون پلاک را تشکیل می‌دهند. با انباشته شدن آنها، شریان‌ها باریک می‌شوند و خونی که به قلب و سایر اندام‌ها می‌رود کاهش می‌یابد. این تجمع می‌تواند از دوران کودکی شروع شود.

علل حمله قلبی چیست و چطور از آن جلوگیری کنیم؟

پلاک‌ها می‌توانند پاره شده و منجر به تشکیل لخته‌های خونی شوند. اگر لخته خون به میزان قابل توجهی بزرگ باشد، می‌تواند تا حدی یا به طور کامل جریان خون به قلب را مسدود کند و باعث حمله قلبی شود.

درصد بالایی از افراد بالای ۴۵ سال مبتلا به تصلب شرایین هستند اما ممکن است خود از این موضوع آگاه نباشند. آترواسکلروز در مراحل اولیه خود می‌تواند هیچ علامت هشدار‌دهنده‌ای نداشته باشد. گاهی اوقات، رگ های خونی مجاور، کاهش جریان خون به قلب از شریان‌های آسیب‌دیده را جبران می‌کنند.

موارد زیادی می‌توانند خطر ابتلا به بیماری عروق کرونر قلب را افزایش دهند، از جمله:

بالا رفتن سن، به ویژه از حدود ۴۵ سالگی برای مردان و ۵۵ سالگی برای زنان
سابقه خانوادگی بیماری عروق کرونر قلب
فشار خون بالا
کلسترول بالا
عدم فعالیت بدنی کافی
نداشتن خواب کافی
عوامل محیطی مانند آلودگی هوا

سایر علل سکته قلبی

علاوه بر بیماری عروق کرونر قلب، وضعیتی به نام مینوکا (MINOCA) که مخفف انفارکتوس میوکارد با عروق کرونر غیر انسدادی است نیز می‌تواند باعث حمله قلبی شود. این امر به طور کلی در افراد جوان و به طور خاص در زنان جوان شایع‌تر است.

در صورت دچار شدن به مینوکا، آزمایش تصویربرداری قلب موسوم به آنژیوگرافی هیچ نشانه‌ای از بیماری قلبی نشان نخواهد داد. با این حال، جریان ضعیف خون به قلب می‌تواند منجر به حمله قلبی شود.

مینوکا می‌تواند دلایل مختلفی داشته باشد:

ایجاد پلاک که به جای ایجاد اختلال در شریان باعث فرسایش می‌شود. باز هم، این نوع تجمع را نمی‌توان در آنژیوگرافی مشاهده کرد.
اسپاسم عروق کرونر یا باریک شدن سریع و ناگهانی رگ‌هایی که خون را به قلب می‌برند.
آمبولی شریان کرونر که زمانی است که یک لخته خون از جریان خون عبور کرده و در یک شریان کرونر گیر می‌کند و جریان خون را مسدود می‌سازد. این موضوع در افراد باردار و کسانی که دچار فیبریلاسیون دهلیزی (ریتم غیرطبیعی قلب) یا ترومبوسیتوپنی (تعداد کم پلاکت‌ها) شایع‌تر است.
تشریح خودبه‌خودی عروق کرونر یا SCAD که زمانی رخ می‌دهد که یک رگ خونی پاره شود. اگرچه شایع نیست، اما شایع‌ترین علت حملات قلبی در افراد باردار و پس از زایمان است.

مانند بیماری عروق کرونر قلب، فشار خون بالا، کلسترول بالا و سیگار کشیدن می‌تواند خطر ابتلا به MINOCA را افزایش دهد. با این حال، این مشکلات در کسانی که حملات قلبی ناشی از مینوکا دارند در مقایسه با کسانی که حملات قلبی ناشی از بیماری عروق کرونر قلب را تجربه می‌کنند، کمتر رایج است.

علل کمتر شایع حمله قلبی

در ادامه اطلاعات بیشتری در مورد علل کمتر شایع حمله قلبی، از جمله سوء مصرف مواد مخدر و کمبود اکسیژن آورده شده است.

سوء مصرف مواد مخدر

برخی از مواد مخدر و محرک می‌توانند خطر حمله قلبی را افزایش دهند، از جمله:

کوکائین
اکستازی
هروئین
انواع مختلف آمفتامین ها

محققان گاهی اوقات کوکائین را «داروی تمام عیار حمله قلبی» می‌نامند. این ماده محرک می‌تواند باعث افزایش فشار خون و ضربان قلب و همچنین آترواسکلروز شود. این اثرات حتی در میان کسانی که خود را تنها کاربران تفریحی کوکائین می‌دانند نیز می‌تواند رخ دهد. بیشتر حملات قلبی ناشی از کوکائین چند ساعت پس از مصرف آن اتفاق می‌افتد.

کمبود اکسیژن (هیپوکسی)

این امکان وجود دارد که به دلیل کمبود اکسیژن (هیپوکسی) دچار حمله قلبی شوید. این اتفاق می‌تواند در صورتی رخ دهد که سطح اکسیژن خون به دلایلی مانند مسمومیت با مونوکسید کربن یا عدم عملکرد درست ریه‌ها، کاهش یابد. در این حالت قلب خون اکسیژن‌دار کافی دریافت نمی‌کند که باعث آسیب عضله قلب می‌شود و درنتیجه حمله قلبی رخ می‌دهد.

چه چیزی خطر حمله قلبی را افزایش می‌دهد؟

خطر حمله قلبی بسته به عوامل خطر خاصی که ممکن است داشته باشید متفاوت است. این شامل عوامل خطر قابل کنترل، عوامل غیر قابل کنترل و شرایط و بیماری‌هایی است که می‌توانند خطر را افزایش دهند.

عوامل خطری که می‌توانید کنترل کنید

عوامل خطر حمله قلبی که می‌توانید کنترل کنید عبارتند از:

سیگاری بودن
چاقی
داشتن رژیم غذایی سرشار از چربی های اشباع شده
استرس زیاد
فشار خون بالا
کلسترول بالا
عدم فعالیت بدنی کافی
نوشیدن بیش از حد الکل
استفاده از مواد مخدر و محرک مرتبط با خطر حمله قلبی، مانند کوکائین

عوامل خطری که نمی‌توانید کنترل کنید

عوامل خطر حمله قلبی که نمی‌توانید آنها را کنترل کنید عبارتند از:

افزایش سن
داشتن سابقه خانوادگی بیماری قلبی و حملات قلبی
پشت سر گذاشتن یائسگی
مردان در سنین پایین‌تر در معرض خطر حملات قلبی هستند، اما پس از یائسگی، خطر ابتلا برای هر دو جنس تقریباً برابر است.

بیماری‌هایی که خطر حمله قلبی را افزایش می‌دهند

ابتلا به برخی بیماری‌های مزمن می‌تواند خطر حمله قلبی را افزایش دهد، از جمله:

دیابت نوع ۱ و ۲
بیماری مزمن کلیوی
لوپوس
سندرم متابولیک
روماتیسم مفصلی

چگونه از حمله قلبی جلوگیری کنیم؟

با آنکه نمی‌توان از تمامی عوامل خطر حمله قلبی جلوگیری کرد، ایجاد برخی تغییرات در سبک زندگی می‌تواند خطر سکته قلبی را کاهش دهد:

بر انتخاب های غذایی سالم مانند سبزیجات، میوه ها، غلات کامل و منابع پروتئین بدون چربی تمرکز کنید. مقدار شکر و نمکی که می‌خورید را محدود کنید.
هر روز کمی فعالیت بدنی داشته باشید. اگر در ورزش منظم تازه‌وارد هستید، حتی چند دقیقه پیاده‌روی در روز می‌تواند شروعی عالی باشد.
اگر سیگار می‌‌کشید، برای ترک آن به دنبال کمک باشید.
سعی کنید همواره وزن مناسبی داشته باشید.
برای داشتن خواب کافی هدف‌گذاری کنید. بیشتر بزرگسالان هر شب به هفت تا نه ساعت خواب نیاز دارند.
میزان مصرف الکل را محدود کنید یا به طور کلی از نوشیدن آن دوری کنید.
اگر فشار خون بالایی دارید، به کمک پزشک نسبت به کاهش آن اقدام کنید. این موضوع شامل انتخاب مواد غذایی کم سدیم است.
کلسترول خود را کنترل کنید. LDL (یا کلسترول بد) ۷۰ میلی گرم در دسی لیتر (mg/dl) یا کمتر را هدف قرار دهید و در عین حال سعی کنید HDL (کلسترول خوب) خود را افزایش دهید.
برای مدیریت استرس هر کاری می‌توانید انجام دهید.