۱۰ اتفاق مهم بورس از اول شهریور تا آخر سال ۹۹ که باید بدانیم

بورس ایران از شنبه اول شهریور ماه تا اسفند ۹۹، شاهد اتفاقات خوبی است که موجب افزایش ضریب نفوذ بازار سرمایه در میان هموطنان ۳۱ استان کشور و هم چنین تنوع فرصت های سرمایه گذاری و رونق بورس و افزایش شاخص کل می شود. اسفند ۹۸، شاخص کل بورس روی ۵۰۰ هزار واحد حرکت می کرد.

اکنون که به شهریور ماه ۹۹ رسیدیم، شاخص کل بورس حوالی مقاومت ۲ میلیون واحد است و بیش از ۱۵۰ درصد رشد را تجربه کرد در عرض چند ماه که در تاریخ ۴۵ ساله بورس ایران، بی سابقه بود. فقط در ۵ ماهه نخست سال ۹۹، که سال کرونایی بود، بیش از ۴۰ میلیون نفر، کد بورس گرفتند و شمار دارندگان کد بورس در ایران از مرز ۶۰ میلیون نفر فرا تر رفت.

اینکه روزانه شاهد معامله ۱ میلیارد دلار سهم در بورس ایران هستیم، اتفاق مبارکی است. ارزش کل بورس ایران با صدها شرکت و تاریخچه ۴۸ ساله، حدود ۲۰۰ میلیارد دلار است که حتی یک پنجم ارزش شرکت اپل آمریکا هم نیست. پس با حضور شرکت های دانش بنیان و های تک و بازیگران جدید، جای رشد بسیار دارد.

اکنون چند هزار کد بورسی غیر ایرانی در بازار سرمایه کشور فعال است و سهامدار عمده (بالای ۱ درصد سهام) برخی از شرکت های بورسی، شرکت های آسیایی و اروپایی هستند که ۲ نماد: گدنا و خچرخش، از آن جمله است.

ظرف این ۵ ماه، ۱۰۰ هزار میلیارد تومان پول توسط حقیقی ها وارد بازار شده است که با توجه به رکود در بازارهای موازی، انتظار خروج آن را برای مدت ها نداریم. بورس ایران در حال حاضر، پر بازده ترین بورس جهان است و این وضعیت تا دسامبر ۲۰۲۰ میلادی حفظ می شود.

علت اینکه شاهد افزایش سهام در بورس در ۵ ماهه نخست سال هستیم، علاوه بر فعال شدن میلیون ها نفر در بازار و مشکل کسری بودجه دولت فخیمه، تورم افسار گسیخته و افزایش نرخ ارز است. البته بایدتوجه کرد که سودی که سهامداران بلند مدتی صبور از بورس کسب میکنند، به مراتب بیش از تورم سالانه کشور است و این قضیه در ۴ دهه اخیر بارها اثبات شده است.

بورس ایران، تورم محور است و معیار تورم، دلار آمریکا. این واقعیت را بسیاری از سهامداران فراموش می کنند و با اصلاح های موقتی شاخص کل (مثل اتفاق مرداد ۹۹)، ماتم می گیرند.

به هر حال اگر سهامدار هستید، همچنان با پول مازاد خود، سهامداری کرده و هر روز، پرتفو خود را و سایت tsetmc.com را رصد نکنید. شما سرمایه گذاری کرده اید و باید به سهم به عنوان ابزار سرمایه گذاری، فرصت رشد بدهید. رصد روزانه وهفتگی شما، هیچ مشکلی را حل نمی کند و بر استرس شما می افزاید. سودهای باور نکردنی (از جنس ۱۲۰۰ برابری «غنوش» ظرف ۹ سال اخیر)، محصول سهامداری بلند مدت است.

اما اتفاقات مهمی که از اول شهریور تا اخر سال ۹۹ در بورس ایران رخ می دهد را در زیر مرور می کنیم. اتفاق اول این است که طبق اعلام وزیر اقتصاد، از نیمه دوم سال ۹۹، ۵۰ عرضه اولیه جدید در بورس داریم. یعنی حداقل ۲ عرضه اولیه در هفته. از این تعداد، ۸ شرکت مربوط به وزارت صمت است. امیدواریم شرکت های ایمیدرو و ایدرو نیز وارد بورس شوند.

گل سرسبد عرضه اولیه های نیمه اول سال ۹۹، شستا، غول سرمایه گذاری تامین اجتماعی بود که از ۸۶۰ تومان به ۶۰۰۰ تومان رسید. منتظر عرضه اولیه های پر سود خوبی در نیمه دوم سال باشید. ۵ استارت آپ قدیمی (فیلمیو، دیجی کالا، تپسی، شیپور و کافه بازار) در کنار استقلال و پرسپولیس، بخشی از عرضه اولیه های نیمه دوم سال ۹۹ هستند. در همه شرکت کرده و ۱۲ ماه حداقل سهامداری کنید.

۲۱ خرداد ۹۹، مدیرعملیات بازار شرکت بورس اوراق بهادار تهران اعلام کرد که برخی زیرساخت های بورس تغییر کرده است. یکی از آن ها، حداکثر حجم سفارش در سامانه برای نمادهای معاملاتی بود. دیگری، تغییر در حداقل تغییر قیمت (tick size) که از ۱ ریال به ۱۰ ریال افزایش یافت. به نظر می رسد بزودی این ۱۰ ریال به ۱۰۰ ریال افزایش یابد.

یعنی فاصله بین دو قیمت (خرید یا فروش) در بورس، دیگر یک تومان نیست و به ده تومان افزایش می یابد. مثل ۱۴۰۰ ریال، ۱۵۰۰ ریال و . . ..اتفاق خوبی است که سفته بازی را سخت می کند و شاهد روان شدن معاملات می شویم.

از شنبه اول شهریور ۹۹، کلیه معاملات بازار طبق روال قبل از ساعت ۹ تا ۱۲:۳۰ و ساعت سفارش گیری نیز از ۸:۳۰ تا ۹ صبح است. لذا شاهد یک جلسه معاملاتی هستیم و پس از ساعت ۱۲:۳۰ نیز معامله ای صورت نمیگیرد. مشکل هسته معاملات بورس و هنگ کردن سامانه معاملات آنلاین برخی ازکارگزاری ها و باگ هایی که در سیستم آن ها مشاهده شده است، اوقات بسیاری از سهامداران را در ۵ ماهه نخست سال ۹۹ تلخ کرد.

اتفاق مهم دیگری که سبب رونق معاملات از اول شهریور تا اسفند می شود و می توان به تداوم روند صعودی شاخص کل بورس امیدوار بود، افزایش حد نصاب سرمایه گذاری در سهام صندوق های با درآمد ثابت است که از اول شهریور عملیاتی می شود. نصاب سقف سرمایه گذاری صندوق های سرمایه گذاری با درآمد ثابت، ۱۵ درصد شد. این فرصت سرمایه گذاری صندوق ها در سهام را افزایش می دهد و تهدیدی جدی برای صف های فروش میلیونی مصنوعی است.

اتفاق دیگری مربوط به گروه صنعت پالایشی است که آینده بورس ایران به فعالیت آن مرتبط است. به خصوص که ۴ سهم پالایشی در صندوق دارا دوم حضور دارد. براساس دستورالعمل تازه وزارت نفت درخصوص تغییر روش محاسبه قیمت خوراک واحدهای پالایشی، پالایشگاه های کشور و دو شرکت پتروشیمی در سال حداقل یک میلیار دلار تخفیف در قیمت خوراک خود دریافت می کنند. اگر سهامدار سهام پالایشی و پتروشیمی هستید، بیش از یک سال سهامداری کنید. خبرهای خوبی این گروه در پیش است.

اتفاق مهم دیگری که از اول شهریور ۹۹ شاهد وقوع آن در بورس کشور هستیم، افزایش ضریب تعدیل سهام به ۲۰ درصد است. کمیته پایش بورس اعلام کرد که ضریب تعدیل سهام در حساب تضمین مشتریان اعتباری از ۱۰ درصد به ۲۰ درصد افزایش یافت. این مصوبه از یکشنبه ۲ شهریور عملیاتی می شود. با توجه به کاهش قیمت سهام شرکت در بازار بورس در مرداد ۹۹، این تصمیم منطقی و خوبی است.

اتفاق مهم دیگری که از شهریور امسال ، شاهد عملیاتی شدن آن هستیم، مصوبه افزایش سقف سرمایه گذاری در صندوق های ETF است. سقف سرمایه گذاری در صندوق های ای تی اف از ۲۰ میلیون ریال به ۵۰ میلیون ریال افزایش یافت.

یعنی وقتی صندوق پالایشی موسوم به دارا دوم از ۵ شهریور در بورس عرضه شود، شما می توانید با کد ملی، ۵۰ میلیون ریال بلوک خریداری کنید. در «دارا یکم» این سقف، ۲۰ میلیون ریال بود. این خبر هم باعث استقبال بیشتر مردم به خرید بلوک می شود و گام خوبی برای رونق بورس است.

اتفاق دیگر را سخنگوی سهام عدالت گفت: برای حمایت از بازار سرمایه و حقوق سهامداران، فروش سهام عدالت بصورت بلوکی با نماد ۲ در بورس انجام می‌شود. فروش سهام عدالت در بازار باعث نزولی شدن بازار بورس نشده است و نکته‌ای که این روزها در این رابطه مطرح می‌کنند صحت ندارد. سهام عدالت شامل بیش از ۳۰ سهم بورسی است که سهامدارانش نباید به فکر فروش آن در سال ۹۹ باشند.

خبر مهم دیگری که بورس ایران از شهریور ۹۹ را تحت تاثیر قرار می دهد، تغییراتی در ماه ۱۴۳ قانون مالیات های مستقیم است که مجلس شورای اسلامی مصوب کرد. طبق این تغییرات، برای شرکت هایی با حداقل ۲۵ درصد سهام شناور آزاد، معافیت ۲ برابری مالیات، اعمال می شود. لایحه دوفوریتی افزایش سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس و داستان صرف سهام نیز می تواند فاکتور محرک در رونق بخشی به بازار سرمایه کشور در نیمه دوم سال جهش تولید باشد. اثر این مصوبات را با افزایش سرمایه شرکت های در بورس نیمه دوم سال، بهتر متوجه خواهیم شد.

در نیمه دوم سال، بورس بین المللی ایران در جزیره کیش افتتاح می شود. این بورس از اواخر مهر راه اندازی شده و گامی مهم در تامین مالی بین المللی پروژه ها و شرکت های تولیدی و خدماتی کشور است. از طرفی، انتظار داریم که بورس مسکن، امتیازات و مستغلات نیز به عنوان پنجمین بورس ایران در نیمه دوم سال ۹۹ راه اندازی شود. سرمایه پیش بینی شده این بورس، ۵۰۰۰ میلیارد تومان است.

برای بعضی از سهامداران، بین المللی شدن بورس انرژی، فروش اوراق سلف نفتی و معامله نفت خام در بورس انرژی ایران که موجب رشد شگفت انگیز این بورس در نیمه دوم سال می شود، از همه اتفاقات بالا مهم تر است که باید منتظر ماند تا ببینیم وزارت نفت و بورس انرژی، می توانند بورس انرژی کشور را در قد و قواره بورس های انرژی خاورمیانه، ارتقا داده و شاهد چند ده دلاری شدن هر سهم بورس انرژی در سال ۱۴۰۰ به بعد باشیم یا خیر.

معامله مسکن در بورس کالا نیز می تواند تاثیر خوبی در شفاف شدن معامله مسکن و واحدهای تجاری در بستر بازار سرمایه داشته باشد. چراغ اول را همانطور که گفتیم، بانک مسکن با عرضه اولین واحد تجاری خود در بورس کالا با قیمت ۱۰ میلیاد ریال، استارت زد. بورس کالا در نماد «کالا» یکی از سهام فراکابی است.

همه اتفاقات بالا، یک موضوع را نوید می دهد: ابطال هشدار حباب گویان مبنی بر سقوط بورس ایران و تقویت تداوم روند صعودی شاخص کل بورس به سمت فتح کانال سوم در ۸ میلیون واحد تا اسفند ۱۴۰۰ و فتح کانال چهارم در ۴۹ میلیون واحد در بازه نیمه نخست دهه اول ایران عصر ۱۴۰۰ (تا سال ۱۴۰۵ شمسی).

چرا شاخص کل بورس روند صعودی بلند مدتی دارد؟

عکس زیر را نگاه کنید. از سال ۹۷ تا هفته اول شهریور ۹۹، تا کنون ۶ بار شاخص کل به حمایت، واکنش نشان داده و برگشته و موج صعودی قدرتمندی را دنبال کرده است. لذا شاهد سقوط شاخص نیستیم.

به نظر می رسد هوش مصنوعی و بلاکچین در کنار معاملات الگوریتمی، بتواند تحرک عالی به بورس ایران در یک دهه آینده بدهد. خود از امروز، برای این فردای طلایی آماده کرده و مهارت های فناورانه و هوش مالی خود را ارتقا دهید.

• حتما بخوانید: وقتی همه «خواب بودند»: غوغای «انرژی۳»
• حتما بخوانید: جزییات ۱۴۰ عرضه اولیه تا اسفند ۱۴۰۰ شمسی
• حتما بخوانید: پیش بینی شاخص کل بورس تا ۴۹/۰۰۰/۰۰۰ واحد 
• حتما بخوانید: هوش مصنوعی و بورس و آینده بازار سهام