علت هجوم مردم به خرید دلار در این هفته چیست؟

دلار آمریکا در این هفته، به قدری بالا رفته است که شاهد تفاوت ۲۰۰۰ تومانی بین دلار صرافی ها و دلار بازار آزاد هستیم. دلار آمریکا از سال ۱۳۷۰ تا سال ۱۳۹۲، ۲۸ برابر افزایش یافت و از فروردین ۱۳۹۷ تا مهر ۱۳۹۷ نیز از ۳۰۰۰ تومان به بالای ۱۹۰۰۰ تومان رسید که بالاترین سقف دلار آمریکا در تاریخ جمهوری اسلامی در آن زمان بود

. از مهر ۱۳۹۷ تا مهر ۱۳۹۹، دلار آمریکا به ۹۰۰۰ تومان کاهش و دوباره روند صعودی خود را دنبال کرد و اکنون سقف تاریخی قبلی خود را گذرانده و به مرز ۲۵۰۰۰ تومان رسیده است. از نقطه نظر تکنیکالی، برای افزایش قیمت دلار در آینده نزدیک، سقفی نمی توان متصور بود و افزایش یا کاهش قیمت دلار، به تصمیمات سیاسی و اقتصادی داخلی و بین المللی بستگی دارد.

اینستانوشته های طوفانی رئیس کل بانک مرکزی نیز مبنی بر حبابی بودن قیمت دلار در بازار آزاد و وعده به کاهش قیمت ها بزودی، تا کنون تاثیر چشمگیری در جلوگیری از روند خزنده دلار در بازار آزاد نداشته است.

آنچه مسلم است، دلار و مسکن و طلا، هوشمندانه به اتفاقات اقتصادی و سیاسی، عکس العمل نشان می دهند و همین مساله باعث افزایش تورم، رشد قیمت کالا و خدمات در بازار می شود. در هفته دوم شهریور ۹۹ که شاهد تداوم روند اصلاحی شدید شاخص کل بورس و بیش از ۹۸ درصد سهام بازار سرمایه ایران هستیم، دلار رشد خزنده ای را شروع کرده است.

تفاوت فاحش قیمت دلار صرافی ها با دلار ارباب جمشید و میدان فردوسی تهران و کلا بازار آزاد سبب شده تا مردم با فیش های پرداخت ۲۲ میلیون تومانی به سمت صرافی ها بروند و از سهمیه سالانه خود استفاده کنند. سهمیه ای که چند میلیون تومان در یک روز برای آن ها سودآوری دارد.

یک خانواده وقتی ۴ یا ۵ نفره درخواست خرید دلار بکند، چند ده میلون تومان سود خواهد برد. افزایش قیمت دلار در بازار چه کاذب باشد چه واقعی باشد، تورم زا بوده و در کوتاه مدت و بلند مدت، روی قیمت همه کالا ها تاثیر خواهد داشت. اولین تاثیر را در قیمت خودرو مشاهده می کنید که پراید را بالای ۱۰۰ میلیون تومان تثبیت کرد تا آرزوی پراید سواری بسیاری از ایرانیان نیز به فهرست دیگر آرزوها اضافه شود.

همه محصولات ۲ خودروساز بزرگ کشور ایران خودرو و سایپا که از شرکت های سهامی عام و لیدر بورس ایران نیز محسوب می شوند، از هفته دوم شهریور ماه گران شده است. افزایش قیمت دلار در کنار افت تولید سبب انتظار تورمی در خودرو شده به گونه ای که افراد حاضر به فروش خودرو در زمان حال به دلیل آینده ای نامعلوم از ۳۰ شهریور ۹۹ به بعد نیستند.

متاسفانه بر خلاف ادعای دولت مبنی بر گشایش اقتصادی از اواخر مرداد ۹۹ با فروش اوراق سلف نفتی در بورس، تا کنون شاهد تداوم روند تورم و افزایش قیمت ارز و طلا و مسکن و خودرو در بازار ایران هستیم که تداومش، می تواند قشر آسیب پذیر را در وضعیت بحرانی قرار دهد. هجوم ایرانیان به خرید دلار، تکرار همان تراژدی دوره اول حسن روحانی و فروش ارز به مردم در دوران محمود احمدی نژاد است.

در نهایت، منجر به تعطیلی بسیاری از کارخانجات و تعدیل نیرو در شرکت ها و مشکلات عدیده ای برای اقتصاد خانوار شد که تا به امروز، تاثیرات آن را بر زندگی مردم ایران در سال های پایانی قرن چهاردهم هجری شمسی مشاهده می کنیم.

با توجه به اینکه سقفی برای رشد قیمت دلار آمریکا تا یکساله دیگر با توجه به فاکتورهای سیاسی و اقتصادی پیش رو از جمله انتخابات ۱۳ آبان ۹۹ آمریکا و انتخابات ۲۸ خرداد ۱۴۰۰ شمسی ریاست جمهوری آن، نمی توان پیش بینی کرد، اما به نظر می رسد با این روند، دلار ۳۰ هزار تومانی و ۵۰ هزار تومانی، دور از انتظار نباشد.

هر تغییر محسوس و قابل اهمیت در اقتصاد و روابط سیاسی و بانکی ایران با جهان، می تواند باعث افت قابل توجه دلار آمریکا و بازگشت به عددهای نیمه دوم سال ۹۷ شود. سرمایه گذاری روی دلار و ارز، سرمایه گذاری کم ریسک است اما، سودآوری ان به نسبت بازارهای موازی از جمله بورس، کمتر است. این را تاریخ بورس ایران در ۴۵ سال اخیر نشان داده است.

سهمی چون نفت بهران با نماد شبهرن، در زمانی که دلار از سال ۱۳۷۰ تا سال ۱۳۹۲، بیش از ۲۸ برابر رشد کرد، رشد ۴۸۰۰۰ برابری را تجربه کرد. این تنها مشت نمونه خروار است. سرمایه گذاری در سهام و زمین و مسکن در بلند مدت، سودآوری به مراتب بهتری از سوداگری ارزی داشته و امیدواریم، دولت در ۳۶۰ روز باقیمانده که به قول رهبری، باید نام نیک از خود به جای بگذارد، فکری به حال اقتصاد رها شده ایران امروز بکند.

• حتما ببینید: آینده دلار و بورس در نیمه دوم سال ۱۳۹۹